BLEISWIJK - Op Nederlandse bodem geteelde groente en fruit als spruitjes en aardbeien zullen volgend jaar wellicht niet meer in de winkels liggen. Reden hiervoor is dat een aantal gewasbeschermingsmiddelen die voor deze teelt van levensbelang zijn, dan niet meer mogen worden gebruikt. Gevolg: bepaalde ziekten en plagen, zoals witte roest in de spruitenteelt en meeldauw en spintmijt in de aardbeienteelt, zijn dan niet meer te bestrijden. En dat terwijl dezelfde middelen nog tot minstens 2008 wel in de rest van Europa gebruikt mogen worden. "Hiermee prijzen we onszelf uit de markt."

Chris van de Sterre: "We prijzen onszelf uit de markt"

Vandaag debatteert de Tweede Kamer over de nota 'Zicht op gezonde teelt', van staatssecretaris Faber (Landbouw). Boerenorganisatie LTO-Nederland en de brancheorganisatie voor de supermarkten, het CBL, riepen gisteren al op tot een "fundamentele beleidswijziging" voor het behoud van het Nederlandse spruitje en andere typisch Nederlandse producten zoals ijsbergsla, appels, peren, aardbeien, tulp en gladiool in het schap. Want met het huidige beleid voor de toelating van bestrijdingsmiddelen lopen die teelten ernstig gevaar, zo concluderen beide organisaties.

Teler Chris van de Sterre uit Bleiswijk weet er alles van. Al jaren verbouwt hij spruiten. "Door het beleid van Faber zit de spruitenteelt straks met een gigantisch probleem, omdat we het middel daconyl niet meer mogen gebruiken." Dit is een preventief middel tegen het schimmel witte roest. Dit schimmel teistert gemiddeld eens in de 3 tot 4 jaar de spruitenteelt, en leidt tot allerlei witte vlekjes op de spruiten. Dergelijke spruitjes zijn onverkoopbaar, omdat de consument een perfect groen product verlangt.

"Er is een alternatief middel voor daconyl beschikbaar, folio geheten. Dit is in Groot-Brittannië, onze grootste concurrent, wel toegestaan maar in Nederland niet omdat er daconyl in zit. Aangezien 60% van de totale Nederlandse spruitenproductie over de grenzen gaat, prijzen we onszelf hiermee uit de markt. Immers, de Britse telers leveren gegarandeerd spruiten zonder witte roest. En in Duitsland is daconyl tot 2009 toegestaan. Het is zo frustrerend, want het telen van spruiten wordt straks een soort loterij met eens in de 3 jaar kans op witte roest", zegt Van de Sterre.

De fabrikant van het alternatieve middel vindt het aanvragen van een nieuwe toelating voor alleen Nederland te duur. "Voor fabrikanten van alternatieve middelen is het apart aanvragen van toelating in Nederland vaak een kostbare zaak, omdat Nederland immers maar een relatief kleine afzetmarkt is. Daarom stemmen veel fabrikanten hun onderzoek en toelatingsverzoeken af op Brussel", zegt LTO-voorman Sjaak Langeslag.

De kern van het probleem is dat Nederland ver vooruit loopt op het Europese toelatingsbeleid voor bestrijdingsmiddelen. Dat beleid zou in 2003 in de hele EU gaan gelden. Nederland hanteert daarom nu al de Europese vereisten bij de beoordeling van een bepaald middel. Echter, Brussel heeft besloten om pas in 2008 over te gaan tot Europese harmonisatie.

Gevolg van dit alles is dat in Nederland nu allerlei middelen verboden worden, die in andere lidstaten nog wel tot minstens 2008 zijn toegestaan. Verder mogen producten die met die middelen zijn behandeld gewoon in ons land worden ingevoerd. "Daardoor belandt de Nederlandse tuinder in een nadelige concurrentiepositie", meent Langeslag. Teler Jan Robben uit het Brabantse Oirschot kan daarover meepraten. Hij verbouwt op 18 hectare aardbeien. Robben vreest dat zijn zomerkoninkjes volgend jaar overwoekerd zullen worden door onkruid, want dan mag het middel simazin niet meer gebruikt worden. Schoffelen met de hand is volgens Robben geen alternatief. "Vindt daar de mensen maar eens voor. En bovendien is het tijdens een fikse regenperiode, zoals afgelopen september, helemaal niet meer te doen."

Voor simazin is wel een alternatief op de markt, het middel dual. Maar, dual is in Nederland wél toegestaan voor maïs, maar niet voor aardbeien. "En om het nog erger te maken, dual mag in België weer wel worden gebruikt in de aardbeienteelt", verzucht Robben. Ondertussen dringen de Stichting Natuur en Milieu en Vereniging Milieudefensie er bij het ministerie van Volksgezondheid op aan om maatregelen te nemen tegen overschrijdingen van de wettelijke normen voor bestrijdingsmiddelen op groenten en fruit.

zoek naar gerelateerde artikelen

ma 12 november 2001