MOSKOU - Terwijl de wereld worstelt met een stagnerende economie - onder meer als gevolg van de terreuraanslagen in de Verenigde Staten - lijkt zich in Rusland een klein wonder te voltrekken: de economie groeit er. En wel als nooit tevoren.

De naweeën van de krach van augustus 1998, toen de roebel ten opzichte van de dollar tweederde van zijn waarde verloor en de middenklasse die zich voorzichtig had gevormd in één klap werd weggevaagd, zijn vooral in Moskou nauwelijks nog voelbaar.

Er wordt geconsumeerd, geëxporteerd en, niet onbelangrijk, geproduceerd. Op een niveau dat veel deskundigen een paar jaar geleden voor onmogelijk hielden. Restaurants en nachtclubs zitten vol; het winkelbestand neemt verder toe en kan de vraag naar vooral luxe goederen nauwelijks aan.

"We beleven thans met 5,8% de grootste groei sinds tien jaar", herhaalde Andrej Illarionov, de economische adviseur van president Vladimir Poetin, eergisteren bij de opening van het World Economic Forum. "Velen denken dat alleen de hoge dollarprijs debet aan de groei is. Maar 80% ervan komt voor rekening van bedrijven die niet met oliesector zijn gelieerd. Voor deze is een iets lagere olieprijs zelfs gunstig." De groei van het bruto nationaal product over het jaar 2000 lag op ruim 8%.

Het WEF-congres van 350 topzakenlieden, dat jaarlijks in het Zwitserse Davos zijn hoofdbijeenkomst organiseert, wordt in Rusland voor het eerst gehouden. In hartje Moskou, waar de gevolgen van de nieuwe 'boom' op iedere (peperdure) vierkante meter goed te zien zijn. Een huurprijs van $5000 per maand voor een appartement in het Moskouse centrum is heel gebruikelijk. "Maar wil je er echt iets speciaals hebben, dan kom je al gauw uit op $10.000", zegt een woordvoerder van het hoofdstedelijke makelaarskantoor Blackwood.

Ultramoderne billboards in de centrale Tverskajastraat vertonen films over het laatste model Mercedes-600 en de palmstranden van de Malediven. Gemiddeld verdienen de Moskovieten $8500 (dik 20.000) netto per jaar. Internationaal gezien is dat niet veel, maar de investeerders gokken op de massa. En dit inkomen is altijd nog vijfmaal hoger dan in bijvoorbeeld Sint-Petersburg, Ruslands tweede stad. Daarbij is de 'grijze sector' in Rusland nauwelijks te becijferen en wordt traditioneel het meeste inkomen meteen besteed.

De goud- en valutareserve bij de Russische Centrale Bank is gegroeid tot $40 miljard; het handelsoverschot voor dit jaar tot ongeveer hetzelfde bedrag. Premier Michail Kasjanov wijst op de stabiliteit en op het tijdig uitbetalen van de salarissen en pensioenen.

"Rusland is op dit ogenblik één van best presterende markten ter wereld", zegt Sylvie Armand-Delille, een jarenlange volgster van de markt in Moskou. "Niemand had dit tot voor kort gedacht." Toch loert er een gevaar dat ook in Rusland bekend staat als de dutch disease: het potverteren van de inkomsten uit grondstoffen (in dit geval olie en aardgas) zonder dat er structureel in de economie wordt geïnvesteerd. Dikwijls in combinatie met een hoge inflatie. En die bedraagt in Rusland inmiddels bijna 20%. Daarnaast snakt de gas- en elektriciteitssector, alsmede het Russische bankwezen, naar ingrijpende reorganisaties.

"Toch is het goed denkbaar dat Rusland redelijk is afgeschermd tegen globale economische tendensen", meent Adriaan van den Berge, general-manager van Dow Chemical voor de GOS-landen. Als de olieprijs onder de $20 per barrel valt, dan zal de Russische economie volgens de Nederlander wat kunnen terugvallen. "Maar de inmiddels gedane investeringen en de extra verhoogde industriële activiteit sinds de crisis van 1998 zouden deze negatieve invloed kunnen compenseren." De omzet van de chemiegigant in Rusland noemt Van den Berge "onveranderd sterk".

zoek naar gerelateerde artikelen

do 1 november 2001