AMSTERDAM - Het Damrak wist zich gisteren na twee dagen van zwaar weer weer enigszins te herstellen. Maar pas na de opening van de Amerikaanse beurzen, waar de koersen zich in de Europese namiddag herstelden van de eerder deze week opgelopen klappen, wisten de beleggers de somberheid van zich af te schudden. Zij het in bescheiden mate.

Gaat het de Amerikaanse economie goed, dan gaat het de wereldeconomie goed, zo luidt de gangbare opvatting onder beleggers. Probleem is dat de gezondheid van de Amerikaanse economie lastig te bepalen is. Zeker na de terroristische aanslagen, die de al maanden bestaande onzekerheden over productie en consumptie verder hebben vergroot. Eergisteren leek de diagnose er somber uit te zien, nadat bekend werd dat het consumentenvertrouwen naar het laagste punt in zeven jaar was gezakt.

Gisteren waren alle ogen gericht op het cijfer der cijfers: de groei van het bruto binnenlands product (BBP).

En dat viel mee. De grootste economie ter wereld kromp in het derde kwartaal weliswaar met 0,4% op jaarbasis, maar analisten rekenden op een krimp van liefst 1,3%. Wel is het voor de eerste keer sinds 1993 dat het Amerikaanse BBP daalt. Pas als het vierde kwartaal ook krimp vertoont, bevindt de VS zich - voor het eerst sinds 1991 - in een recessie.

Niet alleen de BBP-cijfers vielen mee. Ook de daling van de Chicago purchasing managers index (PMI) bleek minder stevig dan verwacht. De enquête onder inkoopdirecteuren van bedrijven in de verwerkende industrie geeft vaak een goed beeld van hoe de Amerikaanse economie zich in de komende maanden ontwikkelt.

Beleggers hadden zich opgemaakt voor zwaardere stormen, en dus kwam zowel de beurs op Wall Street als de Nasdaq voortvarend uit de startblokken.

Op het Damrak trokken de hoofdfondsen over een breed front aan, waardoor de AEX-index 1,7% won op 460,33. Grote winnaars in tech- en telecomhoek waren ASML (+4,23% op 16), Philips (+4,08% op 25,24) en Versatel (+5,66% op 1,12). Laatstgenoemd bedrijf maakt morgen de kwartaalcijfers al bekend. Eerst zou dat volgende week dinsdag plaatsvinden.

KPNQwest wist niet van het bescheiden positieve techsentiment te profiteren. Sterker nog, het concern was met een koersdaling van 5,23% op 7,25 de grootste daler onder AEX-fondsen. Mogelijk het gevolg van de onverwacht rode cijfers waar 'medemoeder' Qwest gisteren mee op de proppen kwam. In het derde kwartaal werd een verlies van $142 miljoen geleden, per aandeel 8 dollarcent. Analisten hadden juist gerekend op een winst van drie dollarcent.

Die andere moeder (nog wel), KPN, had gisteren beter nieuws te melden. Dochter KPN Mobile verkoopt het belang in het Indonesische Telkomsel met een boekwinst van een slordige 300 miljoen. Daarmee kan de immense schuldenlast van KPN weer een beetje worden verminderd. In de omzet-en winstcijfers zal de verkoop niet terug te vinden zijn; Telkom werd nooit in de geconsolideerde KPN-balans meegenomen. Het aandeel KPN won gisteren 3,12% op 4,30.

Bij de meer defensieve fondsen deden Numico (+3,94 op 29) en Unilever (+4,21% op 58,20) goede zaken. Laatstgenoemd voedingsfonds presenteert morgen de derdekwartaalcijfers. Analisten verwachten een fors lagere nettowinst per aandeel ná afschrijving van goodwill en buitengewone posten. Vandaag al is Koninklijke Olie/Shell aan de beurt. Hier zal de prijsdruk op de olie- en petrochemische markt (met dank aan de economische groeivertraging) zijn invloed doen gelden. Gisteren sloten de Olies 0,8% hoger op 56,60.

In de Midkap waren beduidend meer verliezers te noteren dan bij de eredivisie. De index steeg met een bescheiden 0,2% naar 413,51. Uitschieter in negatieve zin was Landis, dat gisteren met een winstwaarschuwing naar buiten kwam. Weliswaar zal het vierde kwartaal herstel laten zien, zo verwacht het bedrijf, maar door het slechte derde kwartaal zal de jaarwinst fors lager uitvallen. Landis verloor 6,9% op 2,16. Een jaar geleden werd er voor een aandeel nog bijna 17 betaald.

Volgens Insinger de Beaufort is het slechte nieuws daarmee nóg niet in de koersen verwerkt. De economische malaise zal direct zijn terug te zien in de budgetten die grote ondernemingen in het vierde kwartaal en de eerste helft van volgend jaar vrijmaken voor ict, aldus de zakenbank, die het advies van 'houden' naar 'verkopen' heeft verlaagd.

Vandaag zijn wat de Midkap betreft alle ogen gericht op KLM, dat de tweedekwartaalcijfers van het gebroken boekjaar presenteert. Gezien de directe gevolgen van de aanslagen in de VS op de wereldluchtvaart maken analisten zich op voor een stevige daling, zij het dat de schattingen onderling sterk verschillen.

zoek naar gerelateerde artikelen

do 1 november 2001