DEN HAAG - Minister Netelenbos (Verkeer) en haar voorgangster Jorritsma krijgen onder uit de zak van de Algemene Rekenkamer over de aanlegkosten van de Betuwelijn, die volstrekt uit de hand zijn gelopen.
De peperdure goederenspoorlijn die de Rotterdamse haven met Duitsland verbindt, is volgens de financiële waakhond van de overheid broddelwerk wat betreft de kosten van de spoorlijn en de uitvoering van de plannen.
Vandaag presenteert de Algemene Rekenkamer officieel haar harde conclusies uit het onderzoeksrapport 'Aanleg Betuweroute - Projectbeheersing en financiering'. Ook in de Tweede Kamer is de afgelopen jaren veel kritiek op de financiering van de omstreden spoorlijn geuit.
"Over de gehele periode van de uitvoering van de Betuweroute tussen 1995 en heden zijn veel inspanningen verricht om het project in organisatorische en financiële zin te beheersen. Het rendement van deze inspanningen is echter op het belangrijkste punt van de kostenbeheersing teleurstellend gebleken", zo luidt het harde oordeel van de Rekenkamer in het nog vertrouwelijke document.
De aanleg van de goederenspoorlijn zou aanvankelijk zo'n vijf miljard gulden kosten, maar staat inmiddels al voor bijna tien miljard gulden in de boeken. De Rekenkamer rekent in de toekomst op nieuwe tegenvallers, ondanks het 'Malle-Jan-akkoord' genoemd naar een Brabants restaurant uit 1998, dat de kosten moet beheersen.
Vooral voor 1998, toen huidig vice-premier Jorritsma nog de scepter zwaaide op Verkeer en Waterstaat, werden de kostenramingen danig overschreden.
Naast de almaar oplopende kosten kraakt de Algemene Rekenkamer ook harde noten over de tot nu toe vergeefse pogingen om marktpartijen te interesseren om een deel van de exploitatie van de Betuwelijn op zich te nemen. Hoewel hiervoor nog steeds een opbrengst van 1,6 miljard gulden is ingeboekt, is dit traject volgens de Rekenkamer op een 'doodlopend spoor' uitgekomen, terwijl de informatie aan de Tweede Kamer 'ernstige tekortkomingen' vertoonde en veel te 'optimistisch' was.
Ook op het momenteel zeer actuele onderwerp van de tunnelveiligheid is onzorgvuldig gehandeld. Werkzaamheden op dit punt werden al in gang gezet voordat de normen en doelstellingen voor de tunnelveiligheid waren vastgesteld.
Het ministerie wil pas vandaag op het rapport van de Rekenkamer reageren, maar bronnen melden wel dat de kritiek wordt beschouwd als 'mosterd na de maaltijd'. Gewezen wordt op de tiende voortgangsrapportage die Netelenbos afgelopen vrijdag naar de Tweede Kamer heeft gestuurd.
Daarin kondigt de bewindsvrouw onder meer aan dat de touwtjes op het gebied van kostenbeheersing strakker worden aangetrokken en dat de brandveiligheid in de tunnels wordt vergroot. Dat laatste is overigens wel een van de redenen dat de eerste treinen niet voor medio 2006 gaan rijden en dat de kosten opnieuw zijn opgelopen met 150 miljoen gulden.
Ook de kritiek van de Rekenkamer op de gedeeltelijke financiering van de spoorlijn door het bedrijfsleven wordt verworpen. "De minister heeft nooit echt in private financiering geloofd. Daarom trekt de overheid tot 2010 zelf de kar en wordt ondertussen de belangstelling van het bedrijfsleven gepeild", aldus een zegsman.
![[terug]](/krant/logos/terug.omlaag.gif){kind=small}