LEIDEN - De overname van Fokker Space gaat niet door. De beoogde nieuwe eigenaren, het Zweedse Saab Ericsson Space (65%) en Stork (35%), hebben de aankoop gisteren afgeblazen. Breekpunt is een miljoenenclaim in een slepende affaire rond het Leidse bedrijf wegens de levering van slecht functionerende zonnepanelen.

|
Vertegenwoordigers van het driemanschap Fokker Space, Stork en Saab Ericsson in betere tijden: het had zo mooi kunnen zijn. (Foto: ANP)
|
De claim is oorspronkelijk afkomstig van het Franse Matra Marconi Space, thans opgenomen in EADS-dochter Astrium. Deze Franse satellietbouwer constateerde in 1999 dat door Fokker Space geleverde panelen te weinig energie opwekten. Daardoor moest onder meer de lancering van een satelliet worden uitgesteld.
Volgens Fokker Space waren de problemen te wijten aan slecht werkende zonnecellen, die weer waren geleverd door een Amerikaans bedrijf. De Leidenaren schikten de zaak naar eigen zeggen met de Franse klant. "Wij hebben de panelen gerepareerd. Nee, er is verder niet betaald, de reparatie was kostbaar genoeg", aldus een woordvoerder, die volhoudt dat de miljoenenclaim van de Fransen "voor ons is afgedaan".
Inmiddels zou zich evenwel een juridische strijd afspelen tussen de Franse klant en de Amerikaanse toeleverancier. Fokker Space is daarbij niet geheel buiten beeld. "Je weet hoe Amerikanen zijn. Matra probeert in Amerika geld terug te halen en de kans bestaat dat die weer bij Fokker Space aankloppen", aldus een ingewijde. "Volgens juristen is de kans dat de Nederlanders zodoende alsnog betrokken raken miniem, maar niet uitgesloten. En dat was een harde eis van Saab Ericsson Space."
Het was deze Zweedse partij die de aankoop gisteren afblies, nadat afgelopen weekeinde de termijn afliep waarbinnen duidelijkheid over deze kwestie had moeten komen. Stork, dat een minderheidsbelang in Fokker Space zou nemen, zegde de voorgenomen aankoop vervolgens ook vaarwel. "Het is voor ons niet aan de orde om heel Fokker Space op te kopen", aldus een Stork-zegsman. Hij wijst in dat verband op de consolidatieslag in de ruimtevaartindustrie. "Fokker Space moet een brede basis hebben. Wij zijn op dit terrein geen grote speler."
Saab Ericsson Space wilde gisteren niet ingaan op de achtergronden van de mislukte overname. Wel benadrukt een woordvoerster dat de veranderde economische omstandigheden sinds 11 september geen enkele rol spelen bij het besluit. Zij rept van "bepaalde voorwaarden" waaraan door Fokker Space niet is voldaan. "We konden niet eindeloos doorgaan met de onderhandelingen. Die liepen al erg lang. Maar zover ik weet is een overname alsnog mogelijk indien we de garanties krijgen die we willen hebben." Bij Astrium was gisteren niemand bereikbaar voor commentaar.
De voorgenomen overname van Fokker Space werd bijna een jaar geleden, eind november 2000, met veel tamtam bekendgemaakt. Niet in de laatste plaats door het Nederlandse ruimtevaartbedrijf zelf, dat al jaren op zoek was naar een strategische partner om aansluiting te houden bij grote jongens als EADS. Onder de Zweedse paraplu zou Fokker Space bovendien beter toegang krijgen tot de commerciële markt en minder afhankelijk worden van door overheden betaalde ruimtevaartprojecten.
Stork wilde om diezelfde reden een vinger in de pap hebben. Het minderheidsbelang was een 'strategische stap'. Saab Ericsson Space, een samenwerkingsverband tussen defensie- en luchtvaartconcern Saab (60%) en telecombedrijf Ericsson (40%), zag in Fokker Space een goede partij om te groeien in de zonnepanelenmarkt. Het Zweedse bedrijf levert een heel scala ruimtevaartproducten, waaronder computersystemen en antennes.
Fokker Space zegt niet in financiële problemen te raken door het afketsen van de deal. "We kunnen voorlopig zelf onze broek ophouden, al moeten we op termijn wel een partner vinden. Er waren eerder ook al contacten met andere partijen. Die worden nu weer opgepakt", aldus de zegsman.
Het bedrijf wist in 1996 aan een faillissement te ontsnappen doordat het vlak voor de neergang van moeder Fokker op eigen benen was komen te staan. De aandelen waren nadien in handen van de Fokker-curatoren (50%) en het bedrijf Ultra Centrifuge Nederland (50%). Om Fokker Space beter aan de man te kunnen brengen werden de aandelen later in een stichting ondergebracht. Bij het bedrijf werken ruim 300 mensen.