BELFAST/LONDEN - De Noord-Ierse katholieke partij Sinn Fein heeft gisteravond voor het eerst in de geschiedenis haar gewapende ondergrondse partner, het Ierse Republikeins Leger (IRA), opgeroepen de wapens neer te leggen om het vredesproces in Noord-Ierland te redden.
In een tegelijk in West-Belfast en New York uitgesproken toespraak door respectievelijk politiek leider van Sinn Fein Gerry Adams en zijn plaatsvervanger Martin McGuinness zeiden beiden dat alleen ontwapening het broze vredesproces tot een goed einde kan leiden, en de huidige regeringscrisis in Noord-Ierland kan oplossen. De oproep wordt beschouwd als een doorbraak nadat eind vorige week de protestantse partijen, waaronder de Ulster Unionisten van voormalig premier David Trimble hadden besloten uit de Noord-Ierse regering te stappen. Als er komende donderdag geen nieuwe regering is, zal het Noord-Ierse parlement worden ontbonden, en neemt de Britse regering in Londen het bestuur weer in eigen handen.
Geestverwanten
De Britse en Ierse regeringen verwelkomen de oproep van de Sinn Fein-leiders. Al enige weken werd druk achter de schermen onderhandeld om het IRA tot ontwapening te bewegen. De algemene verwachting is dat het IRA op korte termijn bekend zal maken dat het wapendepots onklaar heeft gemaakt. Deze positieve stap kan volgens ingewijden worden verwacht, omdat politicus McGuinness ook aan het hoofd zou staan van de katholieke paramilitairen.
Gerry Adams bevestigde gisteravond dat McGuinness en hij lange gesprekken hebben gehad met de IRA-top. Volgens hem zou ontwapening door het IRA "een doorbraak zijn in het vredesproces. Indien het IRA het initiatief tot ontwapening neemt, kan de Britse regering ook met nieuwe maatregelen komen", aldus Adams.
Hij wees erop dat het in 1998 beklonken Goede Vrijdagakkoord ook voor de andere betrokkenen consequenties heeft. Zo zullen de Britten hun militairen meer dan voorheen dienen terug te trekken, moet de politiehervormingen doorgaan, en zullen ook de protestantse paramilitaire groeperingen dienen te ontwapenen.
Eiland
Adams: "Het Britse politieke leiderschap zal in daden moeten laten zien dat ook zij de wapens uit dit Ierse conflict willen halen, en de voorwaarden voor vrede accepteren." Hij vulde aan dat de Ierse regering de verantwoordelijkheid heeft de nationale en democratische belangen van Ierland als één eiland heeft te verdedigen. De Britse minister voor Noord-Ierland, John Reid, sprak gisteravond van een "belangrijke doorbraak".
De Ulster Unionisten die vorige week terugtraden uit de Noord-Ierse regering reageerden gisteravond terughoudend positief. Zij willen daden en geen woorden, aldus een woordvoerder.
De Ulster Unionisten hebben er twee keer mee ingestemd zitting te nemen in een regering waarvan ook het aan het IRA verwante Sinn Fein deel uitmaakte. Daarbij stelden de protestanten wel als voorwaarde dat het IRA zou ontwapenen. |