DEN HAAG - D66 wil het bedrijfsleven in de komende regeerperiode miljarden guldens laten opbrengen om haar nieuwe plannen te realiseren.
In het afgelopen zaterdag gepresenteerde verkiezingsprogramma Toekomst in eigen hand wordt gepleit voor invoering van een energieheffing voor ondernemingen, hogere gasprijzen voor de glastuinbouw en afschaffing van enkele subsidies voor werkgevers.
De kleinste regeringspartij wil 16 miljard extra uitgeven aan met name onderwijs, zorg en veiligheid. Daar staat voor een bedrag aan 10 miljard aan bezuinigingen tegenover. Zo worden de nog onzekere lagere uitgaven aan wao-uitkeringen ook meegeteld, terwijl de voorstellen nog moeten worden ingevoerd.
Verder wil D66 snijden in het aantal Melkert-banen. Van de voorziene 60.000 banen blijft de helft over. Volgens D66'er Bakker wordt het tijd om 'echte' banen voor deze mensen te zoeken. Hij wijst er bovendien op dat er momenteel een ziekteverzuim bestaat van 30% onder de Melkert-baners.
De partij introduceert een inkomensafhankelijke heffingskorting, die werken aantrekkelijk moet maken. Hiervoor wordt 2,9 miljard uitgetrokken. D66 wil dan wel een begin maken met het beperken van inkomensafhankelijke regelingen, zoals de huursubsidie. "Maar niemand gaat erop achteruit," verzekerde D66-leider De Graaf.
Verdere lastenverlichting, behalve financiële compensatie voor de lagere inkomens bij de introductie van een nieuw zorgstelsel, ligt niet in het verschiet als het aan D66 ligt.
Volgens De Graaf is gekozen voor een solide financiering van het programma. De partij gaat uit van jaarlijks gemiddeld 2,25% economische groei en wil schrappen in de overheidsuitgaven als er weer een begrotingstekort zou ontstaan. De D66-top zegt garant te staan dat er in de volgende regeerperiode niet wordt getornd aan de aftrek van de hypothekrente.
D66-leider De Graaf hamerde erop dat de overheid flink op de schop moet. "De overheid is georganiseerd als ware het nu jaar nul," aldus De Graaf. "D66 gaat verder waar paars ophield. Het was nog niet goed genoeg. Het gaat niet alleen om geld, we moeten het anders organiseren."
Coalitiepartner VVD reageerde positief op het nieuwe D66-verkiezingsprogramma. PvdA-voorman Melkert vond het programma maar weinig ambitieus. Er is volgens hem te weinig aandacht voor de inkomensgevolgen van grote groepen mensen bij de invoering van het nieuwe zorgstelsel.
Oude verkiezingsthema's, zoals het rechtstreeks kiezen van de minister-president en de invoering van een kernkabinet, keren terug. Ook moet het volgens De Graaf afgelopen zijn met de macht van de sociale partners via de Sociaal Economische Raad. Beperking van de advisering door SER wordt bepleit, waardoor er alleen adviezen worden gegeven over sociaal-economische onderwerpen die werknemers en werkgevers aangaan. Verder moet volgens D66 de Eerste Kamer worden afgeschaft.
Verder wil D66 onder meer softdrus uit het strafrecht halen en tegelijkertijd reclame voor tabak verbieden, vrouwenbesnijdenis strafbaar stellen, onbemande vliegtuigen in plaats van F16's en de Koningin haar plaats in de regeringafnemen.