INDIANAPOLIS - Overal in de stad, die zijn bekendheid vooral heeft te danken aan de legendarische Indy 500-mijlsrace, hangen banieren met de uitnodiging 'Welcome Racefans'. In Indianapolis, waar morgen voor de tweede achtereenvolgende keer de Formule 1-Grand Prix van de Verenigde Staten wordt gehouden, zie je echter sinds de terreuraanslagen tevens dat er 'God bless America' aan is toegevoegd.

Vaderlandslievende Amerikanen kijken naar de eerste trainingen.

Uit onderzoek blijkt die zegening als lied zelfs populairder bij de Amerikanen dan de nationale hymne, hoewel the Stars-spangled Banner als volkslied nog steeds veruit wordt geprefereerd. Dat zal morgen ongetwijfeld uit voller borst dan ooit worden meegezongen door de racefans. Zoals het ook zeker is dat zanger Steven Tyler van rockband Aerosmith ditmaal niet is uitgenodigd om vocaal voor te gaan, omdat zijn bizarre vertolking van het Amerikaanse volkslied tijdens de laatste Indy 500 zeer gemengde reacties opriep. Het zal er zeker plechtiger toegaan bij de openingsceremonie op de beroemde 'brickyard', waar een rijtje bakstenen op de start-/finishlijn nog herinnert aan de tijd dat de beroemde ovale baan met stenen beslagen was.

Zoals overal gaat ook in Amerika het leven gewoon door; niet alleen in de professionele racerij, maar ook in die andere wereld van het amusement. Vanavond gaat de satirische tv-show Saturday Night Live zijn 27e seizoen in. Lorne Michaels en zijn staff denken en hopen dat Amerika na alle doorstane ellende weer enigszins klaar is om te lachen. Ze staan evenwel voor de moeilijke opgave om te navigeren tussen schimpen en slechte smaak en eigenlijk is het in de Formule 1 niet anders. De coureurs dienen op de baan het gaspedaal tot op de bodemplaat in te trappen om voor entertainment te zorgen, maar gas terug te nemen met hun emoties, omdat de Grand Prix in het zo getroffen Amerika nog steeds een beladen karakter heeft.

De ramp laat niemand meer los. Zo zullen 110 vrijwilligers van het Rode Kruis op en rond de Indianapolis Motor Speedway aanwezig zijn om donaties in ontvangst te nemen. GP's titelsponsor SAP gaf daartoe de aanzet met een gift van 100.000 dollar, als een beginnetje van de toegezegde drie miljoen Amerikaanse dollars voor de slachtoffers en nabestaanden van de terreuracties. "Meer dan 400 miljoen mensen in de wereld zullen naar verwachting naar de Grand Prix van Amerika kijken. Hoe kunnen we de geestkracht van Amerika beter demonstreren dan met een sterke uitstraling van vaderlandslievendheid, internationale broederschap en gemeenschapszin", sprak SAP's vertegenwoordiger Marty Homlish hoopvol.

Arie Luyendijk, de tweevoudig Indy 500-winnaar, die gisteren vanuit zijn woonplaats Scottsdale (Arizona) in Indianapolis aankwam, heeft reeds ervaren hoe de samenleving er is veranderd sinds de terreuraanslagen. "Er heeft een enorme ommekeer in het Amerikaanse leven plaatsgehad. Het land is als eenheid opgestaan en is wakker geschud. Niet dat de mensen sliepen, maar ze dachten hier dat zoiets nooit in Amerika zou kunnen gebeuren. De mensen zijn ook voorzichtiger geworden en er heerst een wat zenuwachtige stemming", observeerde de Amerikaanse Nederlander.

Hij vernam het rampzalige nieuws toen hij op weg was zijn zoon Arie Jr. op te halen om hem naar het vliegveld te brengen. Die zou een race in Daytona rijden, maar dat ging uiteraard niet door, omdat alle vliegverkeer meteen werd lamgelegd. "Ik had op dat moment een radiozender opstaan, die van die hiphop-muziek draaide. Er belde in de uitzending een meisje dat haar beklag deed dat die muziek werd gedraaid terwijl er zich in New York een ramp aan het voltrekken was. De disc-jockey dacht eerst nog dat zij een grapje maakte; hij wist van niks, ik ook niet. Later zag je op tv wat er allemaal gebeurde en je wilde het gewoon niet geloven. Nog steeds hoor je al die tragische verhalen van mensen die familie of bekenden kwijt zijn. Iedereen heeft zijn eigen story. Je krijgt er elke keer weer een brok van in je keel."

Dat de race in Indianapolis volgens plan doorgaat, is voor Luyendijk een aanvaardbare zaak. "Dat is ook het motto van Bush, dat we moeten doorgaan en niet stil moeten blijven zitten. De Formule 1, maar ook de Indycar en Nashcar, zijn natuurlijk niet zo belangrijk als je ziet wat er gebeurd is, maar het leven gaat nu eenmaal door", meende hij. Wereldkampioen Michael Schumacher kwam tot eenzelfde vaststelling, thuis bij zijn vrouw en twee kleine kinderen. "Mijn kinderen snappen niets van wat er is gebeurd. Die spelen gewoon door en maken plezier. Dat geeft aan dat het leven doorgaat", zei de Ferrari-ster, die nogal bekritiseerd werd over zijn wat latente houding ten opzichte van de ramp in Amerika en zijn plotselinge actie om de Grand Prix van Italië rustig te beginnen. Maar Schumi was dieper geraakt door de gebeurtenissen in Amerika, dan hij, behalve een strak gezicht, de buitenwereld wilde laten zien.

Hij zou zelfs niet naar Indianapolis hebben willen afreizen, waarop Formule 1-baas Ecclestone onmenselijk hard reageerde met het dreigement dat hem de wereldtitel alsnog afgenomen kan worden. Schumacher ontkende echter dat hij de race wilde laten schieten: "Onze sport is een puur emotionele sport, waaraan veel mensen plezier beleven. Ik weet niet hoeveel mensen er wereldwijd naar de race gaan kijken of hoeveel fans er op de tribunes zullen zitten. Maar dit is voor ons bij uitstek de gelegenheid hen weer eens een lach of glimlach op het gezicht te bezorgen", aldus de winnaar van vorig jaar.

Daar gaat ook Jos Verstappen van uit, al zou de Arrows-coureur het helemaal niet vervelend hebben gevonden als de laatste twee races van het seizoen zouden zijn afgelast. De reden heeft echter niets met Amerika te maken, maar alles met het voor hem zo teleurstellend verlopen seizoen. Omdat ook de komende races weinig ander perspectief bieden, heeft hij in zijn hart al afscheid van het seizoen 2001 genomen. "Over mijn eigen prestaties ben ik wel tevreden, maar over de resultaten ben ik amper te spreken. Ik had er veel meer van verwacht", erkende hij.

Dat zijn team recentelijk de Argentijnse ontwerper Sergio Rinland heeft aangetrokken, die aan de basis van de succesvolle Sauber-wagen stond, kan hem niet tot optimistische bespiegelingen verleiden. Hij is voorzichtig geworden met het scheppen van hoge verwachtingen. "Dit jaar had ik meer verwacht dan van het jaar ervoor. En zie wat er van terecht is gekomen", klonk het mat. Daarom kon hij zich ook moeilijk voorstellen dat McLaren/Mercedes-coureur Mika Hakkinen in 2002 een sabbatjaarheeft ingelast. "Ongelooflijk. Zit-ie in een goede wagen, heeft hij geen zin meer..."

De gebeurtenissen in Amerika hebben ook Verstappen niet onberoerd gelaten. Hij wist bovendien niet wat hem te wachten stond toen hij naar Indianapolis moest afreizen. "Ik heb steeds in de gaten gehouden wat er gaande was. Nu ik hier ben, moet ik tot mijn verrassing zeggen dat eigenlijk alles normaal is verlopen. Het was alleen wat rustiger in het vliegtuig en in de stad. Alle verkeer vertrok op tijd en ik was ook supersnel door de douane", vertelde Verstappen, die zich in Indianapolis op zijn gemak voelt. "Ik ben niet bang dat hier iets zal gebeuren. Ik denk ook dat iedereen wel wakker is." Hij vertolkte daarmee de gevoelens van de 22 coureurs en hun teams, die zich in het suffige Indianapolis veilig wanen.

Ondanks strengere veiligheidsmaatregelen heeft de angst voor nieuwe terreuraanslagen zijn sporen achtergelaten in Indianapolis; en niet alleen daar. De hotelbezettingen zijn in Amerika dramatisch teruggelopen tot 25 procent en dat is ook voelbaar in 'the racecapital of the world', waar een onderzoekje onder acht grote hotels downtown leerde dat slechts drie ervan volgeboekt zijn. En het hotel waar de Nederlandse media zijn ondergebracht, kreeg deze week nog een afzegging van 20 kamers die Mercedes had gereserveerd.

Er worden daarom aanzienlijk minder toeschouwers verwacht dan vorig jaar. IMS-baas Tony George denkt dat er morgen toch nog 175.000 fans zullen komen (vorig jaar 200.000), maar dat zal ook met 'wishful thinking' te maken hebben. Zeker is dat er 20.000 internationale bezoekers minder naar de Speedway zijn afgereisd dan vorig jaar. Zo heeft bijvoorbeeld Jaguar vanavond een partij voor 350 gasten naar 60 teruggebracht, omdat wereldwijde uitnodigingen aan dealers zijn afgeblazen in verband met mogelijke problemen in de luchtvaart. De economische tegenvaller voor de stad en omgeving, die vorig jaar nog 425 miljoen gulden beurden uit de Grandprixopkomst, wordt al met al op 50 miljoen gulden geraamd.

Een Grand Prix dus met een schaduwzijde, een race ook zonder de pracht en praal van vorig jaar, maar die, wanneer hij eenmaal van start is gegaan, voor het sprankje plezier kan zorgen waaraan de mensen hier zo'n behoefte hebben. God bless America.

zoek naar gerelateerde artikelen

za 29 september 2001