DEN HAAG - CDA-leider De Hoop Scheffer stapt op als het partijbestuur een ander aanwijst als lijsttrekker. Inmiddels heeft de volledige fractie zijn steun uitgesproken in de CDA-voorman, maar brokkelt zijn aanhang bij het partijkader af. De Hoop Scheffer ziet het niet zitten om fractievoorzitter te blijven als zijn positie als nummer één op de lijst wordt betwist na de couppoging van de vertrokken partijvoorzitter Marnix van Rij.
"Als dit zou gebeuren, dan ben ik als fractievoorzitter vleugellam", aldus De Hoop Scheffer.
Het CDA in Noord-Brabant, een provincie met zeer veel CDA-aanhang, vindt dat De Hoop Scheffer geen lijsttrekker meer kan zijn door de ontstane crisis. "Hij is beschadigd. Met zo iemand kun je de verkiezingen niet in", aldus partijbestuurslid Binderhagel gisteren. Volgens hem functioneerde De Hoop Scheffer niet goed. "Nu er sprake is van een crisis, moeten we hem niet langer gedogen", meent Binderhagel.
De andere gewesten nemen pas na de vergadering vandaag een standpunt in, maar duidelijk is dat ook de afdelingen Utrecht, Zeeland, Drenthe, Zuid-Holland en Noord-Holland menen dat De Hoop Scheffer 'zwaar beschadigd' is. M. Grool zegt namens Utrecht dat zij "Van Rij wil behouden voor het CDA."
De CDA-fractie in de Tweede Kamer heeft gisteren unaniem het vertrouwen uitgesproken in fractievoorzitter De Hoop Scheffer. "En dat vertrouwen werd met applaus onderstreept", aldus vice-fractievoorzitter Balkenende. De fractie "betreurt de handelwijze van het dagelijks bestuur." Het dagelijks bestuur wilde partijvoorzitter Marnix van Rij op de derde plaats van de lijst zetten en schoof hem toen dat mislukte naar voren als tegenkandidaat van lijsttrekker De Hoop Scheffer. Formeel gaat de fractie niet over de kandidatenlijst en de lijsttrekker, want dat is een taak van het partijbestuur. "Maar de sympathie ligt bij Jaap", aldus Balkenende.
CDA-Kamerlid Hillen stak zijn verontwaardiging over de actie van Van Rij voor aanvang van de fractievergadering niet onder stoelen of banken. "Als Van Rij probeert om pootje te lichten, kan ik niet anders dan achter Jaap staan, vierkant en in alle opzichten. Het is zonde dat die paar mensen in het CDA die glamour hebben met elkaar ruziën", aldus Hillen. CDA'er Van der Knaap sprak van een "dieptepunt voor het CDA" en Kamerlid De Haan had het over "koningsmoord, een schande."
Jaap de Hoop Scheffer zei zich gisteren na afloop van de fractievergadering "sterk" te voelen. "Ik ben happy met wat de fractie heeft uitgesproken. Ik ga door."
Of De Hoop Scheffer ook werkelijk doorgaat, moet vandaag duidelijk worden binnen het partijbestuur. Onder de bestuursleden bestaan zeer grote twijfels of hij na de crisis nog wel een geschikte lijsttrekker is.
"We willen eerst het verhaal van Jaap de Hoop Scheffer zelf horen, maar als ik hem was dan zou ik m'n spullen pakken. Hij is zo ontzettend beschadigd", aldus CDA-bestuurster Geluk van de afdeling Zeeland.
Ook hekelen sommige bestuurders het media-optreden van De Hoop Scheffer en Van Rij. "Het hele tafereel is bepaald niet verheffend. Beide heren gooien heen en weer met modder naar elkaar", aldus partijbestuurslid Huibers van de CDA-afdeling Noord-Holland. Bestuurslid Mes van Zuid-Holland is ook zwaar teleurgesteld over de manier waarop De Hoop Scheffer en Van Rij nu met elkaar omgaan. "Ze geven de ene persconferentie na de andere. Het heeft meer iets weg van straatvechten en dat is absoluut niet goed voor de partij", aldus Mes.
Tegelijk zijn er twijfels over de geschiktheid van Van Rij als lijsttrekker. "Er zal eerst een keuze tussen beide heren moeten worden gemaakt, maar misschien moet er wel een derde persoon aan te pas komen", aldus CDA-bestuurder Klaver uit Drenthe.