AMSTERDAM - Ruim twee weken na de aanslagen in de Verenigde Staten is ook Nederland in de greep van terreur. Een anonieme brief, waarin werd gewaarschuwd voor explosies rond acht uur 's ochtends in de Beneluxtunnel in Rotterdam en de Zeeburger- en de Coentunnel in Amsterdam, stortte de randstad gisteren in een ongekende verkeerschaos. Weg-, scheepvaart- en luchtvaartverkeer gingen urenlang op slot.

Ook de komende tijd houden politie en justitie tunnels in ons land verscherpt in de gaten. "Wij zijn extra waakzaam", zei minister Korthals (Justitie).

Gemaskerde militairen bewaken de Zeeburgertunnel.

De brief, woensdagavond even na 18.00 uur binnengekomen bij persbureau ANP, was volgens Korthals dermate ernstig, dat hij het 'bepaald noodzakelijk achtte geen enkel risico te nemen'. "Het zou een schande zijn als we geen actie hadden ondernomen", aldus Korthals, in Brussel voor een vergadering met zijn Europese collega's.

Zo gebeurde het dat filerijdend Nederland in de ochtendstond werd opgeschrikt door zwaarbewapende en gemaskerde militairen, scherpschutters, rupsvoertuigen, helikopters en naast de weg ingerichte veldhospitalen.

De schrijver van de getypte brief, opgesteld in niet-vlekkeloos Nederlands, zegt in feite achter de "gewapende strijd tegen het verderfelijke westen" te staan. "Maar hierbij zullen zoveel slachtoffers vallen dat ik vind dat ik u moet waarschuwen", aldus de schrijver.

De brief bevatte gedetailleerde informatie. Zo werd er gerept van een witte Volkwagen Polo, een rode Opel Kadett type E en een zwarte Volkswagen Golf, die ieder volgeladen met zwavel, nitraat en olie tot ontploffing zouden worden gebracht in respectievelijk de Coentunnel, de Beneluxtunnel en de Zeeburgertunnel. De Polo zou begin september zijn gestolen in het westelijk havengebied in Amsterdam en de Kadett eind augustus in Antwerpen.

In deze steden zijn inderdaad dergelijke auto's ontvreemd, al kan de briefschrijver die informatie net zo gemakkelijk via bijvoorbeeld internet hebben vergaard.

In Amsterdam werden de tunnels volledig afgesloten, in Rotterdam werd het verkeer hooguit druppelsgewijs doorgelaten. Hoewel in brief de Botlektunnel in Rotterdam niet werd genoemd, werd ook die doorgang streng bewaakt.

De Botlekbrug bleef tijdelijk dicht voor schepen, omdat de politie de brug beschikbaar wilde hebben voor het wegverkeer. Nabij Amsterdam werd het scheepvaartverkeer op het IJ en het Noordzeekanaal stilgelegd, terwijl het luchtruim boven het noorden van de stad werd afgesloten. Daardoor ontstonden er op internationale luchthavens urenlange vertragingen.

In Amsterdam, waar behalve 250 politiemensen ook militairen en scherpschutters van de Bijzondere Bijstands Eenheid (BBE) werden ingezet, werden volgens hoofdcommissaris Jelle Kuiper zo'n honderd auto's gecontroleerd. Er werden geen aanhoudingen verricht. De bestuurders van de gecontroleerde auto's kregen slachtofferhulp aangeboden, maar niemand maakte daar gebruik van.

Korthals durft niet met zekerheid te zeggen of een mogelijke aanslag is verijdeld of dat er sprake is van loos alarm. De auto's zijn nog niet gevonden en van de herkomst van de brief is nog geen enkel spoor. "Maar we kunnen nu misschien iets meer de conclusie trekken dat het niet zo serieus was", aldus de minister.

De bewindsman zei dat automobilisten met een gerust hart gebruik kunnen blijven maken van de tunnels, die voorlopig extra zullen worden bewaakt. "Iedereen moet gewoon blijven doen wat hij altijd doet, we moeten zo normaal mogelijk blijven leven", aldus Korthals. "Politie en justitie zijn waakzaam. We moeten elkaar niet de put in praten. Tot dusver zijn er in Europa geen aanslagen geweest."

Korthals liet doorschemeren dat sinds de aanslagen op de VS het aantal dreigementen dat op het ministerie wordt ontvangen, is toegenomen. Dat geldt ook voor zaken als mogelijke acties tegen moskeeën. De bewindsman wil echter geen onrust wekken.

De speurtocht naar eventuele bomauto's was al de avond tevoren begonnen. "Alle surveillancewagens beschikten over het signalement van de in de brief genoemde auto's en er is de hele nacht goed uitgekeken naar voertuigen die ervoor in aanmerking kwamen. Reken maar", aldus korpschef B. Lutken van de politie Rotterdam-Rijnmond.

De Amsterdamse burgemeester J. Cohen beklemtoont dat er geen enkele aanleiding is om te denken dat moslimgroeperingen achter de bommelding zou zitten. "Ik heb de laatste tijd heel intensief contact gehad met de moslims in Amsterdam. Zij vertellen mij allemaal de terreuraanslagen verschrikkelijk te vinden en te verwerpen. Ze zijn beledigd als je ook maar suggereert dat ze wel sympathie voor dergelijke acties zouden hebben."

Burgemeester mr. I. Opstelten van Rotterdam: "We zullen waarschijnlijk nooit weten of we gefopt zijn of dat de daders van hun plannen hebben afgezien. Maar u mag ervan uitgaan dat de politie nog altijd naar de genoemde auto's zoekt. De zaak is niet gestopt bij het opheffen van de wegcontroles".

zoek naar gerelateerde artikelen

vr 28 september 2001