AMSTERDAM - Japan raakt nog dit jaar in een recessie. De grootste economische macht van Azië krijgt een achteruitgang van 0,2% te verwerken. Dat zou volgend jaar lelijke gevolgen kunnen hebben voor de wereldeconomie.Dat staat in het jongste jaarrapport dat het Internationaal Monetair Fonds (IMF) over Japan heeft geschreven.
De krimpende economie dreigt het land in een neerwaartse spiraal te trekken, waarin steeds meer bedrijven over de kop gaan en het bankenstelsel verder verslechtert. Het IMF ging in zijn voorlaatste raming nog uit van een fractionele economische groei van 0,6%.
De werkloosheid zal oplopen naar 5% van de beroepsbevolking, zo vreest het IMF. Behalve een lange lijst van aanbevelingen om het tij te keren, liet het Fonds tevens weten hoopvol uit te kijken naar de uitvoering van de regeringsplannen van de Japanse premier Junichiro Koizumi.
De economische en politieke hervormingsplannen Koizumi hebben een nieuw stadium bereikt. Vorige week ging het Japanse kabinet akkoord met zijn bezuinigingsvoorstellen.
Voor het komende fiscale jaar bedraagt het budget 47,8 biljoen yen (ƒ967,5 miljard). Aanvankelijk stonden de uitgaven voor 48,7 biljoen yen in de boeken, zo heeft de commissie voor economische zaken en begrotingsbeleid gemeld.
De details van de bezuinigingen moeten nog uitgewerkt worden, maar duidelijk is dat er flink wordt gesneden in de begroting van de overheids- en semi-overheidsbedrijven. De doelmatigheid ervan is een jarenlange bron van kritiek en zou slechts voorzien in goedbetaalde 'comfortabele baantjes' voor de LDP-elite.
Om de noodzakelijke modernisering van de economie af te dwingen worden de informatietechnologie en een verbetering van de infrastructuur van de grote steden extra gestimuleerd.
Een stagnerende wereldwijde groei doet de vraag naar Japanse producten afnemen, waardoor investeringen worden uitgesteld en de werkeloosheid toeneemt. De schrik zit er bij de Japanse consument dan ook goed in. De Japanse deviezenreserves bereikten in juli een recordhoogte van ƒ920 miljard. Dat betekende in één maand een toename van ƒ125 miljard.
De hervormingen van Koizumi zullen de Japanse economie op korte termijn alleen maar extra onder druk zetten. Hoewel zijn werkgelegenheidsplan om tijdelijk banen te scheppen om de oplopende werkeloosheid zo snel mogelijk te bestrijden, doet vermoeden dat Koizumi minder de hervormer is dan hij wil doen geloven. Het 'geforceerd' creëren van banen is voor de lange termijn geen oplossing en doet te veel denken aan het falend beleid van overheidsbemoeienis van zijn voorgangers.
Een ander probleem voor Koizumi vormt de impasse waarin het economisch beleid zich lijkt te bevinden. Door de stagnerende economie ontvangt de overheid minder belastinginkomsten. Om de tekorten aan te vullen wordt het gedwongen om tegen alle voornemens in nieuwe staatsleningen uit te schrijven. Opnieuw een korte termijnoplossing, waardoor de financiële basis om een einde te kunnen maken aan de slechte inbare leningen van de banken ontbreekt. Eerder werd bekend dat het totaal bedrag aan slechte leningen nauwelijks was gedaald ten opzichte van twee jaar geleden.
Verder weigert de Japanse centrale bank een ander probleem van de regering, de aanhoudende deflatie, te lijf te gaan, zolang geen concrete maatregelen worden genomen om een einde te maken aan deze situatie. De signalen zijn weinig hoopgevend. In de bezuinigingsplannen worden bedrijven met een schuld van minder dan een miljard yen tijdelijk ontzien.
Tot dusver lijkt Koizumi dus voorrang te geven aan concensus, een machtig wapen in de Japanse samenleving die gebaseerd is op het streven naar harmonie. Uit een opiniepeiling van het Japans dagblad Asahi Shimbun bleek eerder dat 50% van het publiek tegen ingrijpende maatregelen is. Slechts 35% blijkt voor structurele hervormingen te zijn.
![[terug]](/krant/logos/terug.omlaag.gif){kind=small}