FUKUOKA - Galgenhumor in plaats van Brabantse gezelligheid hielp Pieter van den Hoogenband en zijn coach Jacco Verhaeren door het slotweekeinde van de wereldkampioenschappen zwemmen in Fukuoka. Viermaal zilver is mooi, concludeerde laatstgenoemde na acht dagen. "Tenminste, als je tandarts wilt worden." Maar ach, wat zou hij klagen. Het missen van goud was eigenlijk wel zo makkelijk. "Zijn we tenminste even van dat geroddel over doping af."

Pieter van den Hoogenband (Foto: REUTERS)

De score van de professionele Philips-ploeg in Fukuoka mocht er zijn, getuige de drie gouden medailles van De Bruijn, de vier zilveren medailles van Van den Hoogenband en het zilver van estafettezwemmer Klaas-Erik Zwering, die op de 100 rug met een pr van 56,70 naar Japan kwam en met nationale records van achtereenvolgens 56,40 en 55,88 huiswaarts keert. En toch hing er voor de 32-jarige trainer een spruitjeslucht rond het toernooi. Zoals het Seiko-klokje in Japan tikte, tikt het nergens elders ter wereld en dat leidde acht dagen lang tot wrevel die maar niet weg wilde ebben, getuige het feit dat Verhaeren nog steeds niet voor de volle honderd procent overtuigd is van de legitimiteit van Van den Hoogenbands nederlaag op de 100 vrij tegen de Amerikaan Anthony Ervin.

Een maand vakantie, met de Goodwill Games in het Australische Brisbane als afsluiting, heeft hij om zijn ergernis te laten zakken. Daarna begint de professionele Philips-ploeg met frisse moed aan het drie jaar durende traject met de Olympische Spelen van Athene als eindbestemming. De stof om dat programma te schrijven kreeg Verhaeren in Fukuoka op een presenteerblaadje aangereikt, vooral waar het de manco's van Van den Hoogenband betreft. Niet alleen werd duidelijk dat een voorbereiding van vijf maanden op een mondiaal kampioenschap verre van toereikend is, de nederlagen die de snelste zwemmer van het ondermaanse leed, bevestigden eens te meer dat de start en de keerpunten in Athene het verschil zullen bepalen tussen onvergankelijke olympische roem en diepe droefenis.

Om daar aan te sleutelen moet Verhaeren de komende jaren noodgedwongen zijn vleugels uitspreiden. Vooraleerst vertrekt hij begin oktober twee dagen naar Olympia Stützpunkt Hamburg om daar samen met wetenschapper Klaus Rudolph achter een glaswand onder water met behulp van geavanceerde meetapparatuur te kijken waar het met name bij Van den Hoogenbands start en keerpunten nou exact aan schort. In het eigen bad De Tongelreep, door de gebruikers omschreven als een klotsbak met startblokken als zeepkisten, ontbreekt het aan dergelijke faciliteiten en moet Verhaeren noodgedwongen vanaf de kant kijken om te trachten zich een oordeel te vellen. En dat lukt maar matig.

Een onderhoud met Peter Verest, hoofd marketing van de sponsor, leverde Verhaeren de afgelopen week al de toezegging op dat apparatuur om het starten, keren en zwemmen te registreren op tijd en film binnenkort wordt geleverd. Een belangrijke eerste stap, want tot op heden kon Verhaeren zijn pupillen tijdens de training niet onmiddellijk visueel duidelijk maken waar het aan schort. Een zeer belangrijk facet, aangezien een zwemmer slechts zo'n twintig procent van zijn bewegingspatroon kan waarnemen. De overige tachtig procent gebeurt op gevoel, zonder te weten of de schijn wellicht bedriegt.

Daarnaast gaat Verhaeren bekijken in hoeverre het gebruik van herstelmiddelen na de wedstrijd kan voorkomen dat Van den Hoogenband gaandeweg een toernooi verzwakt. Door het late tijdstip waarop het avondprogramma doorgaans is afgelopen, wordt het voedingspatroon verstoord, met als gevolg dat de recuperatie na een inspanning gaandeweg het evenement afneemt. Geen gemakkelijke opgave, gezien Van den Hoogenbands afkeer van voedingssupplementen.

Een tweede sessie met starttrainer Dean Hutchinson, in de Verenigde Staten ditmaal, staat eveneens op de agenda. Bovendien werkt de formatie, voor het eerst, in de wintermaanden een vrijwel volledig Wereldbekerprogramma kortebaan af, met wedstrijden in Rio de Janeiro, New York, Parijs, Stockholm en Berlijn. Tussen de bedrijven door staan tevens de Europese kampioenschappen in Antwerpen op het programma. Alleen tijdens de WK in Moskou laat de profploeg verstek gaan.

Voordeel van het gespetter in de 25-meterbaden is volgens Verhaeren dat Van den Hoogenbands zwakke punt daarbij tot vervelens toe aan het licht komt. Voor het overige wordt het een kwestie van toewijding. Want er was nog een ondeugd waarvoor de tweevoudig olympisch kampioen werd afgestraft, constateerde Verhaeren. Door de hectiek tijdens de nasleep van Sydney was 'VdH' een beetje gemakzuchtig geworden. Getuige de gretigheid waarmee de Brabander in de Marine Messe van Fukuoka vooruitkeek op zijn doorstart richting Athene hoeft Verhaeren zich daar in ieder geval geen zorgen over te maken. Het worden nog mooie tijd, voorzag hij. Want, zo klonk het, pas als alles eindelijk klopt, kan hij zijn records écht aanscherpen.

zoek naar gerelateerde artikelen

zo 29 juli 2001