DEN HAAG - Het vrijlaten van de notaristarieven heeft voor de meeste klanten ongunstig uitgewerkt. Voor simpele akten en het aanschaffen van de goedkopere woningen moet bij de notaris fors extra worden betaald. Het transport van huizen van tenminste een half miljoen is juist voordeliger geworden. Dat blijkt uit het rapport van een onderzoekscommissie over de vrije notaristarieven, die sinds 1 oktober 1999 gelden.
Sindsdien is het opstellen van huwelijkse voorwaarden bij de notaris gemiddeld 31 procent duurder geworden, een samenlevingscontract ging 19 procent meer kosten en voor een los testament moest gemiddeld 54 procent meer worden betaald.
Uitschieter is het transport van een tuinpad dat van de buren wordt gekocht. Het tuinpad kost 4000 gulden en bij de notaris moet voor de overdracht gemiddeld 1037 gulden worden betaald tegen 618 gulden in 1999: een stijging van 67 procent.
Rijkere huizenkopers hoefden echter 16 procent minder neer te tellen voor de overdracht een huis van 1,3 miljoen gulden. Voor een huis van acht ton rekent de gemiddelde notaris nog steeds 6 procent minder.
Consumenten 'shoppen' nog te weinig bij notarissen, stelt de commissie. Bij praktisch alle onderzochte gevallen is het mogelijk een notaris te vinden die minder dan in 1999 rekent. Er bestaan dan ook enorme verschillen: een testament laten opstellen kost bij de goedkoopste notaris 318 gulden tegen 738 gulden bij de duurste.
De commissie slaat alarm over de dure tarieven voor een samenlevingscontract voor laagbetaalden. Veel notarissen rekenen daarvoor meer dan het voor laagbetaalden geldende maximum van 618 gulden.
De commissie vindt dat er meer notariskantoren moeten komen zodat er extra concurrentie ontstaat. Het moet ook mogelijk worden om een notaris in dienst te laten treden bij bijvoorbeeld een advocatenkantoor, aldus het advies aan minister Jorritsma (Economische Zaken) en staatssecretaris Kalsbeek (Justitie).