FUKUOKA - Ofschoon hij een groot liefhebber is van Bossche bollen, een vette hap uit de muur en Coca-Cola, staat de ware veelvraat in Pieter van den Hoogenband pas op zodra hij het startblok onder zijn voeten voelt. Voor minder dan de eerste plaats gaat de tweevoudig olympisch kampioen niet van start. En mocht goud onbereikbaar blijken, dan kunnen slechts een titel als 'best of the rest' en/of records het leed verzachten. Op de openingsdag van de wereldkampioenschappen zwemmen in Fukuoka bleek Australië op de 4x100 vrij een maatje te groot voor het kwartet, dat verder bestond uit Mark Veens, Johan Kenkhuis en Klaas-Erik Zwering. De tweede plaats, een verbetering van het eigen, twee jaar oude Europees record met 1,71 seconden tot 3.14,56 en Van den Hoogenbands snelste splittijd uit de geschiedenis (eveneens daterend van de EK van 1999 in Istanboel: was 47,20, nu 47,02) vormden evenwel meer dan voldoende reden voor een collectieve vreugdeuitbarsting aan de rand van het bad in de Marine Messe.
Het was nog maar een jaar geleden dat Zwering de voorliefde voor ongezond voedsel van zijn ploeggenoot deelde - zij het dat zijn voorkeur uit ging naar pizzapunten en paprikachips. Op advies van een voedingsdeskundige veranderde de rugslagspecialist op het moment dat de olympische voorbereiding serieuze vormen begon aan te nemen zijn eetpatroon drastisch. Dat, plus het overwinnen van de vervelende eigenschap te veel onder de indruk te raken van de ambiance van een groot zwemtoernooi zoals in Sydney het geval was, heeft de 20-jarige Eindhovenaar getransformeerd tot een andere zwemmer. Eentje die gisteren, nota bene als vrijeslagzwemmer, een groot aandeel in de eerste zilveren medaille op de 4x100 vrij uit de geschiedenis van het Nederlandse zwemmen had, al mocht het belang van de 49,80 van startzwemmer Veens en vooral de 48,56 van Kenkhuis zeker ook niet worden onderschat.
Met een persoonlijk record van 51,41 achter zijn naam, eind april 'voor de lol' gezwommen tijdens de Open Franse in Chamalières, leek Zwering vooraf de zwakste schakel van de ketting. Als estafettezwemmer had hij slechts op de rugslag furore gemaakt, toen hij op de Europese titelstrijd van '99 als startzwemmer van de 4x100 wissel goud behaalde. Maar zijn splits van 49,23 in de series en 49,18 in de finale maakten hem volgens zijn trainer Jacco Verhaeren nu al tot vaste waarde voor de ploeg die over drie jaar in Athene het missen van de 'zekere' olympische medaille op de 4x100 vrij in Sydney (het gevolg van een te vroege overname in de series van Dennis Rijnbeek) moet doen vergeten.
Aan Zwering zal het niet liggen. Zelfvertrouwen te over, getuige zijn reactie na de series. "Een nieuw Europees record zit er zeker in. Er kan nog wel een schepje bovenop." Hij hield woord, bleef samen met de drie anderen minder dan een seconde van het wereldrecord van 3.13,67, maar moest wel toegeven dat hij voor de eindstrijd niet geheel vrij van zenuwen was. "Je begint zo'n toernooi als reserve en dan sta je ineens in de finale. Dat is even een omschakeling. Maar ik weet tegenwoordig de spanning om te zetten in iets positiefs, iets bruikbaars. Eigenlijk is het onvoorstelbaar dat ik hier nu met een zilveren medaille om mijn nek sta." Het was overigens het enige aandenken dat hij aan de ouverture van de WK overhield. De mascotte Pachapo, die hem eveneens op het podium overhandigd werd, schopte hij van dolle vreugde de tribunes in als was hij een voetballer die in blessuretijd een voorsprong moet zien vast te houden.
Van den Hoogenband toonde zich minstens zo content en keek al reikhalzend uit naar finale van de 50 meter vrij, waarvoor hij zich met 22,14 als tweede achter olympisch kampioen Anthony Ervin (22,05) plaatste. "Het loopt ouderwets als een trein. Gaat alles nét goed, dan moet ik goud kunnen halen."
Omdat de mond vol is waar het hart van over loopt, blikte hij verlekkerd terug. Op de overwinning op met name de Verenigde Staten, die na afloop het brons moesten afstaan aan Duitsland, omdat door een administratieve blunder van de Amerikaanse ploegleiding Nate Dusing startte, terwijl Greg Busse op de startlijst stond. Een diskwalificatie die niets aan zijn gemoedstoestand af deed. "Het is heerlijk om ouderwets door het water te raggen. Maar het is nog veel lekkerder om die Amerikanen een keertje flink billenkoek te geven."