DEN HAAG - Vier VVD-senatoren zijn gisteren "vanwege politieke redenen" op het allerlaatste moment door de knieën gegaan en hebben totaal onverwacht toch voor de gebiedsuitbreiding van Den Haag gestemd. De liberale Eerste Kamerleden Roscam Abbing, Dupuis, Ginjaar en De Beer bleken na een marathonvergadering in de senaat over de omstreden herindeling nog steeds mordicus tegen het voorstel van minister De Vries (Binnenlandse Zaken), maar haalden bakzeil vanwege het coalitiebelang.

"Ze hebben de grootst mogelijke bezwaren, maar zijn desondanks bereid om vanwege politieke redenen voor het wetsvoorstel te stemmen", deelde VVD-senator Van Heukelum mee aan het einde van het debat.

Minister De Vries en tal van VVD-kopstukken, onder wie VVD-voorzitter Eenhoorn en vice-premier Jorritsma, deden een appèl op het verantwoordelijkheidsgevoel van de dissidenten. "De minister heeft een zwaar beroep op ons gedaan, waarna we toch voor hebben gestemd. We zijn tenslotte ook coalitiepartner en een politieke organisatie", aldus VVD-fractievoorzitster Van den Broek-Laman Trip.

Behalve de VVD'ers stemde ook D66-senator Hessing uiteindelijk voor de herindelingsplannen vanwege de coalitiebelangen. Ook een aantal GroenLinksers steunde onverwacht het plan, waardoor Den Haag de twee nieuwbouwwijken, Ypenburg en Leidschenveen, en een aantal industrieterreinen krijgt toegewezen.

Bewoners van de gebieden rond Den Haag, die al jarenlang fel actievoeren tegen de 'annexatie', waren woedend op de overgelopen VVD'ers. "Is dit nou politiek? Ze krijgen de rekening bij de gemeenteraadsverkiezingen gepresenteerd", aldus een Rijswijkse actievoerder, die de senaat na de stemming kwaad verliet.

Ook de gemeentebestuurders van de 'slachtoffers' Voorburg, Leidschendam, Rijswijk, Nootdorp en Pijnacker ervoeren de uitslag van de stemming als een klap in het gezicht. "Het huilen staat me nader dan het lachen. Dit moet ik even verwerken", aldus de Rijkswijkse VVD-wethouder Vermeer, die moet verhuizen omdat hij in de door Den Haag opgeslokte wijk Ypenburg woont.

Burgemeester Deetman van Den Haag was verheugd over de uitslag. "Eindelijk hebben we een slagvaardige stad. We gaan er alles aan doen om met de omliggende gemeenten goed samen te werken", aldus de prominente CDA'er. Deetman was wel diep teleurgesteld in zijn partijgenoten in de senaat, die allen tegen stemden. "Het sociale gezicht van het CDA heeft een schram opgelopen en dat doet mij pijn. Het CDA begrijpt nog steeds niets van de problemen in de grote steden."

PvdA-minister De Vries smaakte het zoet van de overwinning. De Eerste Kamer ging niet alleen overstag met de herindeling van Den Haag, maar ook met het raadgevend en het burgemeestersreferendum. Bij dit laatste voorstel deed De Vries een toezegging aan de liberalen dat in de Gemeentewet wordt opgenomen dat de gemeenteraad nooit een maar altijd twee kandidaten moet aanbevelen, waardoor de Kroon, ofwel de minister van Binnenlandse Zaken, nog een keuze kan maken.

De Vries zei na afloop dat hij zwaar tilde aan de herindeling. Hij waarschuwde de senaat dat Den Haag anders zou 'doodbloeden' en dat binnen enkele jaren het aantal inwoners zou dalen tot 400.000 als het voorstel zou worden afgewezen.

Burgemeester Bloemendaal van Leidschendam moest de klap na afloop nog verwerken. "Ik ben in rouwstemming en diep teleurgesteld. Het is jammer dat vijf leden uiteindelijk voor hebben gestemd, terwijl ik een kwartier daarvoor nog dacht dat het andersom zou zijn", aldus de D66 burgemeester.

zoek naar gerelateerde artikelen

wo 11 juli 2001