NOORD-BEEMSTER - Het is D-Day voor de veemarkten, veehouders en veehandelaren. Vanmiddag stemt de Tweede Kamer over een motie van de CDA'er Atsma die minister Brinkhorst (Landbouw) vraagt de strenge eisen aan het openstellen van de acht veemarkten in ons land te herzien.

|
D-Day voor de veemarkten (Foto: ANP)
|
De beslissing is voor veel veehouders en -handelaren erop of eronder. "De markten moeten open blijven, anders hou ik er vandaag nog mee op. Dan is mijn bron van inkomsten opgedroogd", zegt veehandelaar Piet Posch in de tuin van veehouder René Doets in het Noord-Hollandse Noord-Beemster. "Zonder veemarkten kan ik mijn werk niet meer doen", vult Doets hem aan.
De prachtige boerderij in de Beemster is al sinds 1640 in handen van de familie Doets. Dit zogeheten 'afmelkbedrijf' (er zijn er zo'n 3.000 in Nederland) levert topkwaliteit Texels lamsvlees en rundvlees aan bijna alle bekende chef-koks van Nederland. Het vlees kan worden besteld in horecagelegenheden als het Scheveningse Kurhaus en het Amsterdamse Krasnapolsky Hotel. Ook premier Kok eet op het Catshuis vlees dat afkomstig is van dit bedrijf.
"De veemarkten zijn absoluut cruciaal voor mijn bedrijfsvoering", zegt Doets. Elke week is hij, als de veemarkten tenminste niet gesloten zijn, te vinden op de veemarkten in Utrecht, Leeuwarden en Purmerend. "Daar zoek ik de beste koeien uit voor onze vleesproductie. Die selectie op de markt zelf is erg belangrijk. Bovendien weten veel handelaren wat ik zoek en houden ze de juiste dieren voor mij achter de hand", legt Doets uit.
De koeien worden op de veemarkt gekocht en dan thuis 'afgemolken'. "Dat steekt erg nauw, na het kalveren duurt het nog een paar maanden voordat de koe helemaal droog staat. Vervolgens gaan ze de weide in." De Beemster kleipolders staan al eeuwenlang bekend om hun hoge voedingswaarde voor het vee.
Omdat de veemarkten sinds het uitbreken van de mond- en klauwzeercrisis gesloten zijn, raakt Doets langzamerhand door zijn veestapel heen. Normaal gesproken staan er op het bedrijf rond deze tijd zo'n 1.000 schapen en 170 koeien. Nu grazen er maar 400 schapen en 70 koeien. "Het is een ramp. Ik kan momenteel bijna nergens meer dieren krijgen. Mijn familie wordt straks iets ontnomen waar ze al drie eeuwen goed in is", verzucht Doets.
Want de alternatieven, handel via het internet of elke boer apart bij langs, ziet Doets niet zitten. "Dat kost ontzettend veel tijd en geld. En het gaat ten koste van de kwaliteit. Onze kracht is dat bijvoorbeeld onze hammen allemaal van dezelfde kwaliteit zijn. Dat krijg je alleen maar door een hele strenge selectie toe te passen in plaats van 50 aparte bedrijven af te gaan."
Nederland is het enige land in Europa waar de deuren van de veemarkten nog stijf op slot zijn. "In Brabant gaan de boeren gewoon naar de veemarkt in België en nemen de dieren zo mee terug Nederland in. Nou, dan heb je helemaal geen controle meer op hygiëne en tracering van de dieren. Als de veemarkten gesloten blijven ontstaan er straks 800 kleine marktjes, met alle ziekterisico's van dien. Bovendien kunnen de grote slachterijen dan hun prijzen gaan dicteren aan de boeren en handelaren. Er is dan immers geen tussenstation meer", zegt Posch.
Gek worden Doets en Posch van de immer strenger wordende regelgeving. Ze begrijpen wel dat er er strenge regels moeten zijn die de ziekteinsleep beperken, maar voor een aantal in Den Haag uitgedachte regels hebben ze absoluut geen begrip. "Een koe die op de markt is geweest mag straks niet eens meer terug naar de boerderij. Dat is natuurlijk een idiote regel, want deze boerderij is eindstation voor de koe. Het dier wordt hier immers geslacht", stelt Posch.