LUXEMBURG/SKOPJE - De Europese Unie heeft de Macedonische regering gisteren duidelijk gemaakt dat het geduld van Brussel op raakt. Als er niet snel een vreedzame, politieke oplossing komt voor het conflict met de etnische Albanezen, gaat de geldkraan dicht.
De Europese ministers van Buitenlandse Zaken vertelden hun Macedonische collega Ilinka Mitreva in Luxemburg dat haar regering teveel tijd en geld steekt in het kopen van zware wapens in plaats van zich te conformeren aan de vredesinitiatieven die onder coördinatie van de EU worden genomen.
"Er is geen militaire oplossing voor dit conflict", benadrukte minister Van Aartsen (Buitenlandse Zaken). De Unie onderstreepte in een verklaring dat er nu snel resultaten op tafel moeten komen omdat er anders geen extra hulpgeld los komt. De EU heeft tot nu toe dit jaar circa 120 miljoen euro (265 miljoen gulden) voor Macedonië opzij gezet.
De ministers wezen ook de Nederlandse oud-minister van Buitenlandse Zaken Van der Stoel aan als adviseur voor de Macedonische regering. Hij gaat werken op afroepbasis. Daarnaast benoemt de EU een permanente vertegenwoordiger in Skopje, de voormalige Franse defensieminister Francis Léotard. De Franse ex-minister van Justitie Robert Badinter wordt zijn assistent.
De EU-ministers waren ontstemd over het eenzijdig verbreken van een elf dagen oud bestand door het Macedonische leger, dat het voorstadje Aracinovo bij de hoofdstad Skopje dagenlang bedolf onder een deken van raketten. Een extra missie van EU-buitenlandchef Javier Solana resulteerde zondag in een nieuw bestand, dat ook de rebellen de gelegenheid bood zich terug te trekken zonder zich te hoeven overgeven. Gisteren werden zij met bussen uit Aracinovo afgevoerd.
De afgelopen drie maanden heeft de EU steeds geprobeerd te bemiddelen in het conflict. Albanese rebellen hebben daarbij het land aan de rand van een burgeroorlog gebracht, maar hun eisen voor meer rechten van de Albanese minderheid in Macedonië vonden een gewillig oor bij de EU. Met name Solana heeft in die maanden met een pendeldiplomatie, vaak gesteund door NAVO-secretaris-generaal George Robertson, een dialoog tot stand weten te brengen met de Albanese politieke partijen. De rebellen doen aan de onderhandelingen niet mee.
Steeds weer lijken die besprekingen te stuiten op het groeiende Albanese verlangen de grondwet dusdanig te herschrijven dat zij een vorm van zelfbestuur krijgen. De Slavische Macedonische meerderheid vreest dat zoiets een recept is voor het uiteenvallen van het land. Een angst die de EU deelt.