AMSTERDAM - De verpletterende nederlaag die het Openbaar Ministerie (OM) gisteren leed in de Clickfondszaak, dreigt het totale strafrechtelijke onderzoek in de beruchte beursfraudezaak om zeep te helpen. Het harde oordeel van de rechtbank over het onzorgvuldig optreden van het OM zal in ieder geval de vervolging van de drie resterende hoofdverdachten buitengewoon lastig maken, menen deskundige.

Han Vermeulen.

"Wij hebben hier de laatste zittingsdag van operatie Clickfonds meegemaakt", voorspelde Victor Koppe, raadsman van een der verdachten gisteren. Koppe meent dat de harde uitspraken van de rechtbank over het disfunctioneren van het OM in het onderzoek van Leemhuis & Van Loon een zaak tegen de laatste verdachten Dirk de G., Adri S. en Eddy S. vrijwel onmogelijk maakt.

Ook reeds veroordeelde verdachten in de Clickfondszaak kunnen volgens hem in hoger beroep hun voordeel doen met van dit vonnis.

Justitie zei voor een onttakeling van het totale onderzoek niet te vrezen. "Het wordt wel moeilijker", beaamde persofficier J. van Luijn. Zij noemde het vonnis van de rechtbank "Helder en begrijpelijk". Dat er door justitie fouten zijn gemaakt, staat ook volgens haar als een paal boven water. "We hebben dat in een eerder stadium al toegegeven. Bij zo'n grote zaak is het ook niet onlogisch dat er iets mis gaat."

De persofficier schrijft een deel van de fouten toe aan de beperkte mankracht bij het OM. Volgens haar was het niet verstandig om het onderzoek bij aanvang door slechts één officier van justitie te laten verrichten. "Dat had vanaf de eerste dag een team moeten zijn."

Ook heeft officier De Graaff volgens haar bij de start van het onderzoek te hoog van de toren geblazen. "Ik had dat anders gedaan", aldus Van Luijn.

Het OM werd gisteren door de rechtbank wegens het onzorgvuldig onderzoek niet-ontvankelijk verklaard in alle beschuldigingen die gerelateerd zijn aan beursfraude. Over bleef een zaak die weinig met de Clickfondszaak te maken heeft: het zwart betalen van een extraatje aan het personeel. Daarvoor legden de rechters Han Vermeulen, en de drie medeverdachten Ad van der R., Hans L. en Peter van L. ieder een boete op van Hfl.25.000.

Leemhuis en Van Loon BV moet voor het zelfde delict Hfl.100.000 betalen.

"De rechtbank is duidelijk gebleken van een patroon van onzorgvuldig optreden vanaf de aanvang van het onderzoek door de officier van justitie dan wel door medewerkers van de onder diens verantwoordelijkheid opererende opsporingsinstanties", aldus de rechter.

De rechtbank beschuldigde het OM onder meer van het achterhouden van cruciale informatie bij de aanloop naar het Clickfondsonderzoek. Zo verzuimde de officier van justitie in 1997 de rechter-commissaris op de hoogte te stellen van een onderzoeksrapport dat de verdachten bij Leemhuis & Van Loon vrijpleitte. De rechter-commissaris besloot zodoende het strafrechtelijk onderzoek te openen, terwijl hij niet wist van het bestaan van het ontlastende rapport.

De rechtbank noemt deze manier van voorlichten van de onderzoeksrechter "zeer onzorgvuldig, te meer daar dit rapport een duidelijk ander licht zou kunnen werpen op de beschuldigingen. (...) Deze informatie had de onderzoeksrechter daarom niet mogen worden onthouden", aldus rechtbankvoorzitter Maarten Mastboom.

"Vergaand slordig en onachtzaam", noemde de rechtbank de verschillen die bestonden tussen twee vertalingen van een rechtshulpverzoek aan Zwitserland, bedoeld om bewijzen tegen de verdachten te verzamelen. In de Duitse tekst van het verzoek staat een verwijzing naar drugsbaron De Hakkelaar, terwijl deze in de Nederlandse tekst niet voorkomt. Dat zou Zwitserland over de streep hebben kunnen trekken.

Direct na de uitspraak zei Han Vermeulen een schadeclaim van tenminste Hfl.25 miljoen tegen het OM in te zullen dienen: "We gaan claimen via de BV Leemhuis & Van Loon". Deze schadeclaim is zeker niet kansloos, aangezien de rechtbank in het vonnis stelt dat justitie "de belangen van het personeel en de aandeelhouders ernstig veronachtzaamd heeft".

Vermeulen: "Vandaag is gebleken wat wij al drie jaar lang roepen. De veroordeling beperkt zich tot een loonbelastingzaak. Dergelijke overtredingen schik je normaal gesproken met de belastingdienst".

Het schadebedrag baseert Vermeulen op het verschil in waarde van het effectenhuis Leemhuis & Van Loon, gemeten vlak voor de strafzaak en enkele maanden nadat het door het OM als verdachte was aangemerkt. Volgens een accountantsonderzoek bedraagt dit verschil Hfl.25 miljoen. De advocaten van de andere drie verdachten zeiden eveneens zo snel mogelijk de schade op Justitie te willen verhalen. "Met zo'n keihard oordeel van de rechtbank verwacht ik snel tot resultaten te komen", voorspelde raadsman Victor Koppe.

Vermeulen staat na afloop van de uitspraak met betraande ogen en een plastic bekertje champagne in de hand. Zijn vriendin had een klein flesje bruiswijn in haar handtas meegenomen, voor het geval er reden was om de uitspraak te vieren.

Vermeulen zegt "Godsblij" te zijn over over de uitspraak. Maar ook is hij bitter: "Het is onvoorstelbaar dat het OM zo heeft kunnen handelen in een beschaafd land als het onze. Als De Graaff zulke blunders in het bedrijfsleven had begaan was hij niet alleen op staande voet ontslagen maar waarschijnlijk ook vervolgd wegens grove nalatigheid."

zoek naar gerelateerde artikelen

za 23 juni 2001