TALLINN - Voor de uitgangspositie in groep 2 op weg naar het WK 2002 in Zuid-Korea en Japan maakte het nauwelijks verschil, maar verlies en zelfs een gelijkspel van Oranje tegen Estland had de ontmaskering van het Nederlands elftal een gezicht gegeven. In navolging van het vaderlandse clubvoetbal, dat op Europees niveau al jaren geen potten meer kan breken. Gelukkig voor bondscoach Louis van Gaal prikte Patrick Kluivert in de 89e minuut zijn kruin tegen een corner van Marc Overmars, waardoor Oranje ontsnapte aan een eerste klas afgang.

Oranje viert feest.

De ontlading in het veld en op de bank van het Nederlands team viel nauwelijks te beschrijven na de 3-2. De reactie van Van Gaal vertelde zo'n beetje alles. Als een dolle, rennend en springend, vloog hij het veld in en kwam juist op tijd bij zinnen om de vierde official uit Wales niet om z'n nek te vliegen, maar een stevige schouderklop te geven toen deze hem verzocht het veld te verlaten.

Na de 3-2 scoorde Ruud van Nistelrooy diep in blessuretijd zelfs nog 4-2, toen hij alert reageerde op een gigantische blunder van de Estse defensie. De spits van PSV scoorde trouwens ook de 2-2 in de 83e minuut. Een bevrijdende treffer voor Oranje, maar tevens voor Van Nistelrooy zelf. Hij wilde dolgraag z'n stempel drukken op het spel van PSV in de slotfase van de competitie alvorens hij naar Manchester United zou gaan. Het lukte hem niet. Na het herstel van z'n zware kniekwetsuur ontbrak de topvorm, waardoor de jacht op een doelpunt met de minuut geforceerder werd.

De anticlimax voor Van Nistelrooy betrof de verloren finale van de Amstel Cup tegen FC Twente toen hij een uitstekende Spira Grujic tegenover zich had en tevens arbiter Herman van Dijk op zijn weg vond. Deze gaf hem geen millimeter, zag overtredingen over het hoofd en ontnam de Brabander zelfs een strafschop. De bondscoach was het niet ontgaan en gezien z'n verleden met Van Nistelrooy en diens niet gestilde honger naar een doorslaggevende rol in dit seizoen hield hij hem bij het Nederlands elftal.

Van Gaal vooraf over de selectiecriteria voor van Van Nistelrooy: "Ruud scoorde tijdens een goede en gedreven beurt als invaller tegen Cyprus. Ruud is belangrijk voor Oranje in de toekomst. Ruud kent mij en de groep onvoldoende en dit is een goede gelegenheid om elkaar beter te leren kennen. Ruud kan tegen Estland van grote waarde worden." Een vooruitziende blik bij de bondscoach, want als invaller van de ditmaal falende Jerrel Hasselbaink scoorde de PSV'er liefst tweemaal en nam zodoende op een voor hem waardige wijze afscheid van het Nederlandse publiek.

Bij een normale gang van zaken morgen in Tallinn als Ierland een bezoek brent en drie punten pakt tegen Estland moet Oranje het sleutelduel op 1 september tegen de Ieren in Dublin winnen. Alleen om uitzicht te behouden op een play-off-wedstrijd tegen een nummer twee uit één van de andere acht kwalificatiereeksen. Aangezien Portugal overeind bleef op Lansdowne Road zaterdag (1-1) valt de eerste plaats in groep 2 nauwelijks meer te missen voor Luis Figo en z'n maten. Niet met tegenstanders als Cyprus en Estland thuis en Andorra en Cyprus uit.

Wat Oranje aangaat, het blijft duimen. Het lukt het Nederlands elftal maar niet om indruk te maken of een mate van groei uit te stralen. De ploeg past zich moeiteloos aan het niveau van de tegenstander aan. Tegen Portugal bij vlagen uitstekend en tegen Estland bar slecht. De kameleon van Europa, zoals iemand in Tallinn zei. Met die achtergrond valt een overwinning tegen Ierland daarom allerminst uit te sluiten. Komt bij dat Oranje voor de 'boys in green' een regelrechte Angstgegner is gezien de belangrijke ontmoetingen in 1983 (EK-kwalificatie), 1988 (EK), 1994 (WK) en 1995 (EK-kwalificatie), die allemaal door Nederland werden gewonnen. De eerste zelfs na een 2-0 achterstand, waarbij de generatie van Gullit, Koeman en Van Basten voor het eerst haar daad- en veerkracht toonde.

Aan de andere kant bekruipt het gevoel dat het een keer fout gaat met het huidige Oranje. De ploeg blijft deze kwalificatiereeks maar balanceren op een dun en breekbaar touwtje. Het aureool van onoverwinnelijkheid is ingeruild voor kwetsbaarheid. Louis van Gaal heeft dat proces in z'n eerste jaar als bondscoach bij de halve finalist van het WK en EK niet kunnen stoppen, laat staan keren. Zoals tegen Estland nadrukkelijk aan de oppervlakte kwam.

Van Gaals verklaring na afloop van de benauwde zege kwam nogal vreemd over. Hij had de spelersgroep dinsdag het scenario voorspeld en was dus bedacht op de te nemen maatregelen om toch met drie punten uit Tallinn te vertrekken. Wanneer je zoiets voorziet, moet je juist vooraf ingrijpen om je afhankelijkheid van een portie fortuin te voorkomen. Zelfs bij 2-1 en 2-2 kreeg Estland twee dotten van kansen om het vonnis te voltrekken. Van Gaal: "Daarom mogen we van geluk spreken dat we hebben gewonnen."

Daarvan was geen woord gelogen. Het Nederlands elftal heeft inmiddels een flinke aanslag op de aanwezige dosis geluk gepleegd. Zoals zaterdag. Ga maar na. De benauwde overwinning in de slotfase. De zondagse carambole van Frank de Boer (via het hoofd van Raio Piiroja en de lat) die net achter de doellijn stuiterde. De mislukte assist van Pierre van Hooijdonk op Kluivert, die via de rug van een Est juist voor de voeten van de doeltreffende Van Nistelrooy dwarrelde. Het amateuristische misverstand tussen de keeper en laatste man, wat Van Nistelrooy's tweede treffer opleverde. De tweemaal dat Andres Oper alleen voor Edwin van der Sar opdook, beide malen een keer te veel z'n kapkunsten vertoonde en zo twee 100%-kansen verprutste.

Het bovenstaande typeert de huidige staat van Oranje. Wie afhankelijk blijft van geluk, is geen lang leven beschoren. Eens raakt het op. Voor het Nederlands elftal valt te hopen dat her en der nog wat fortuin resteert voor het sleutelduel tegen Ierland op 1 september. Anders is Tallinn slechts uitstel van executie voor het WK 2002 geweest.

zoek naar gerelateerde artikelen

di 5 juni 2001