AMSTERDAM - De kosten voor internetgebruik zijn erg ondoorzichtig. Ongeveer 35 procent van de internetgebruikers heeft geen flauw benul van het aantal gebelde uren. Van de mensen die wel inzicht denken te hebben, onderschat het merendeel de kosten. Dit geldt vooral voor de meer frequente gebruikers.

Dit blijkt uit een onderzoek van Blauw Research naar de markt voor internet service providers. De groep van 'zware' gebruikers die wekelijks zes uur of meer op internet zitten, denkt gemiddeld ƒ47 per maand aan telefoontikken kwijt te zijn. In werkelijkheid is dit echter liefst ƒ80 per maand.

Jos Vink (Blauw Research) meent dan ook dat de tijd rijp is voor meer doorzichtige abonnementsvormen waarbij de kosten geheel of gedeeltelijk vast zijn. Liefst 82 procent van de gratis internetgebruikers zou internettoegang voor een vast bedrag per maand willen nemen, indien 'gratis internet' zou verdwijnen. Een opmerkelijk hoog percentage (50 procent) denkt dan aan kabel of supersnel ADSL, als toch zou moeten worden betaald.

Dit brengt Frank Sibbel (Blauw Research) tot de conclusie dat het gratis internet momenteel een rem vormt voor internet via de kabel of ADSL. Als alle internetproviders tegelijk besluiten te kappen met gratis toegang dan worden vaste abonnementen (inclusief telefoontikken) de trend. Anders wordt het als enkele 'gratis' providers overblijven. Ruim tweederde van de consumenten zegt meteen een andere gratis aanbieder te kiezen, als 'hun' gratis provider overgaat op een abonnementsvorm waarvoor moet worden betaald.

Dit hoge percentage 'overlopers' verklaart ook waarom de grote internetaanbieders tot nog toe huiverig zijn voor veranderingen. Jan Kees Dunning, verkoopdirecteur van Wanadoo, denkt dat gratis internet 'een eindig gebeuren' is. Maar niemand kan zeggen wanneer het ophoudt. Volgens Dunning bestaat er een kans dat hiermee dit jaar nog wordt doorgegaan. Maar in 2002 zal het doek vallen, verwacht hij.

In ieder geval staat vast dat 'gratis internet' zijn langste tijd heeft gehad. Anders dan een jaar geleden wordt hier ook nauwelijks meer reclame voor gemaakt. Financieel gezien kan het ook niet. "Niemand kan louter bestaan van gratis internet. De gedachte dat je voldoende kunt verdienen aan advertenties en e-commerce blijkt een fata morgana", zegt Dunning.

De aanbieders van gratis internettoegang zijn thans vrijwel geheel aangewezen op de provisie-inkomsten, die ze krijgen voor het 'aanbrengen' van telefoontikken. "En deze vergoedingen worden geleidelijk aan geringer", weet Dunning.

Providers als Wanadoo zijn zich er terdege bewust van dat het publiek meer doorzichtige abonnementsvormen wenst. De Wanadoo-directeur verwacht dat na de zomer internet tegen een vast bedrag ongeacht het gebruik kan worden aangeboden. Wanadoo is hierover in een vergevorderd stadium van onderhandelingen met enkele niet nader genoemde telecombedrijven. Behalve KPN kunnen ook Versatel, MCI en Casema (net als Wanadoo onderdeel van France Telecom) hiervoor de infrastructuur aanbieden.

Als een overeenkomst wordt bereikt en 'flat fee internet' een feit is, zal dit leiden tot verschuivingen van betaalstromen. Nu betaalt de consument de telefoontikken aan KPN, terwijl de toegang een zaak van de provider is. Die provider kan de toegang goedkoop aanbieden, omdat KPN weer een deel van de opbrengst teruggeeft aan de internetaanbieder. Voor het publiek is dit echter zeer ondoorzichtig.

Die helderheid komt er wel als de gebruiker straks een vast bedrag aan de provider moet betalen voor zowel de telefoonkosten als de toegang. Wanadoo gaat voor het 'altijd on line' internetabonnement ongeveer 60 gulden per maand. Dat is ongeveer evenveel als het basispakket kabelinternet bij Casema. ADSL en de snelste kabelaanbiedingen kosten zo'n 90 gulden. Wanadoo introduceerde onlangs al Smartpack15. Voor ruim 24 gulden per maand krijgen klanten een internetabonnement inclusief de telefoonkosten voor 15 uur internetgebruik. De abonnees kunnen te allen tijde op de Wanadoo-website controleren voor welk bedrag zij die maand al on line zijn geweest.

"Smartpack is de springplank naar 'flat fee' internet", zegt Dunning. Hij verwacht dat de markt van deze nieuwe abonnementsvormen een geweldige stimulans zal krijgen. Nieuwe diensten zullen ontstaan zoals on line adresboeken, groepsagenda's en beveiliging door middel van webcams. Als niet meer hoeft te worden ingelogd, worden dit soort diensten veel aantrekkelijker.

Wanadoo realiseert dat eerdere avonturen met 'altijd aan' internet zijn mislukt. Superweb ging failliet. Maar dat kwam omdat deze aanbieders een open einde aan de kostenkant hadden. Het internetgebruik werd door hen schromelijk onderschat. Ze hadden verzuimd voor een vast bedrag telefoontikken in te kopen. Wanadoo gaat dit wel doen. Dit soort internetgebruik vereist overigens aanzienlijke investeringen in de eigen infrastructuur en grote aantallen modems. "Daarom zijn deze nieuwe abonnementsvormen eigenlijk alleen weggelegd voor grote spelers met het nodige kapitaal achter de hand", stelt Dunning.

zoek naar gerelateerde artikelen

di 5 juni 2001