ROTTERDAM - Cardiologen van het Academisch Ziekenhuis Rotterdam hebben afgelopen weekend voor het eerst in de geschiedenis via een catheterisatie een spierceltransplantatie in het hart uitgevoerd. De ingreep is succesvol verlopen. De 78-jarige patiënte maakt het goed en is inmiddels al uit het ziekenhuis ontslagen.

Dr. Smits (l.) (Foto: Roel Dijkstra)

De behandeling werd uitgevoerd door dr. P.C. Smits onder auspiciën van prof. dr. P.W. Serruys. De wereldpremière werd via videoschermen gevolgd door enkele duizenden collega's die voor een internationaal congres in de Parijs bijeen waren.

Cardioloog Smits legt uit hoe de nieuwe behandelmethode in zijn werk gaat: "We willen dood hartspierweefsel vervangen door lichaamseigen levend spierweefsel. Enkele weken voor de ingreep hebben we vijf gram spierweefsel uit het bovenbeen van de patiënte gehaald. Vervolgens zijn deze cellen bij een gespecialiseerd centrum opgekweekt tot een hoeveelheid van 25 miljoen cellen. Deze cellen zijn via een catheter door een slagader in de lies naar het hart gebracht en vervolgens aan de binnenkant van de hartspierwand ingespoten."

Doel is de hartspierfunctie na een hartinfarct te versterken. "De spiercellen uit het bovenbeen hebben net als spiercellen in het hart het vermogen om samen te trekken", aldus Smits. "Door miljoenen extra cellen in te spuiten functioneert het hart weer beter. Met het inbrengen van de nieuwe cellen wordt bovendien de elasticiteit van het hart verbeterd. Ook dit heeft een positief effect op de functie van het hart. Via dierproeven is dit effect reeds aangetoond."

De 78-jarige patiënte die als eerste de ingreep onderging, heeft enkele jaren geleden een fors hartinfarct gekregen. Nadien klaagde ze over kortademigheid en vermoeidheid. Of de behandeling ook daadwerkelijk effect heeft op haar klachten zal over enkele weken tot maanden blijken.

Transplanteren van spiercellen in het hart is in Frankrijk en Amerika onlangs enkele malen uitgevoerd tijdens open hartoperaties in combinatie met andere ingrepen. Het is een Nederlandse primeur om het via een hartcatheterisatie te doen. Belangrijk voordeel is dat de behandeling aanzienlijk minder ingrijpend is en de patiënt sneller geneest.

Jaarlijks krijgen in Nederland circa 40.000 mensen een hartinfarct. Vijftig tot zestig procent van hen overleeft het infarct maar heeft over het algemeen blijvend medicijnen nodig om het hart te laten functioneren. In ernstige gevallen is zelfs een harttransplantatie of het aanbrengen van een kunsthart nodig.

Volgens professor Serruys biedt de nieuwe behandelmethode mogelijkheden om medicijngebruik of ingrijpende operaties te voorkomen. "We staan aan het begin van een nieuwe toekomst. We moeten ons echter wel realiseren dat het nog vijf tot tien jaar kan duren voordat de spierceltransplantatie een vast onderdeel vormt van de reguliere behandeling."

Naar verwachting zullen dit jaar nog vier patiënten in Rotterdam een spierceltransplantatie ondergaan.

zoek naar gerelateerde artikelen

di 29 mei 2001