PEKING - Sinds het verbod op de spirituele groepering Falun Gong, twee jaar geleden, lijkt het stil rondom ongeoorloofde geloofsbewegingen in China. Maar hoewel sektes en bijgeloof in Peking stevig aan de kaak worden gesteld, heeft men even buiten het bereik van de hoofdstad van China lak aan de anti-geloofs retoriek van de Chinese leiders. In Quyang, een dorpje 250 kilometer ten zuiden van de Chinese hoofdstad, vierde de lokale bevolking onlangs uitbundig haar eigen tempelfeest.

Vlak voor de enorme wierrookbrander die in de Beiyue-tempel staat, doet Wang Xiaolu, een 40-jarige boer uit de omgeving, zijn gebed. Met de wierookstokjes in twee handen samengehouden buigt hij drie keer zijn bovenlichaam en zet vervolgens de geurende bundel in het vat. Even daarvoor heeft hij zijn pakketje geel crêpepapier op een brandstapel gegooid.

Voor een leek lijkt zijn ceremonie op een boeddhistisch ritueel en hebben de afbeeldingen in de tempel iets weg van taoïstische goden. Volgens Wang en de meeste andere dorpelingen hebben de festiviteiten echter niets met beide religies te maken. Hij bidt voor zijn eigen lokale godheid. "Dit zijn offers voor onze eigen tempelgod, de Heerser van de Noordelijke Berg", zegt Wang.

Ondanks het standpunt van de regering, die afgodenverering verwerpt, is Quyang niet de enige plek in China waar plaatselijke religies een nieuwe opleving doormaken. Sinds 1980 vinden steeds meer lokale tempelfestiviteiten plaats, als gevolg van een stijgende welvaart en minder strenge controle door de lokale overheden.

Hoewel zulke religies tot aan de stichting van de Volksrepubliek in 1949 een wijdverspreid fenomeen waren op het platteland, werden ze door de communisten afgedaan als feodaal en verbannen. Meer dan 30 jaar werden de geloven verboden en was er nauwelijks iets aan traditionele ceremonies te zien op het vasteland.

Officieel staat China vier religies toe: boeddhisme, taoïsme, islam en het christendom. Geloven die buiten deze hoofdgroepen vallen worden belachelijk gemaakt. Bijgeloof wordt nog steeds ontmoedigd, maar ondanks de officiële beleidslijn zijn de waarzeggers in de Beiyue-tempel niet te tellen. De een leest hand, de ander deelt een stapel rode kaartjes met voorspellingen uit en weer een andere voorspelt al zingend de toekomst voor de aandachtig luisterende bezoekers.

Vrijwel iedereen die binnenkomt volgt het voorbeeld van Wang en volbrengt het ritueel voor de papierverbrander en het wierookvat. Wang hoopt op een goede toekomst voor zijn kind, andere aanbidders bidden voor welvaart, vruchtbaarheid en andere aardse zaken. Op de vraag waarom hij geel crêpepapier en wierookstokjes gebruikt heeft hij geen antwoord.

"Het is een taoïstisch ritueel dat hier al sinds de Ming-dynastie door de keizers of hun afgezanten werd uitgevoerd", zegt Lennert Gesterkamp, die onderzoek doet naar de bijzondere muurschilderingen in de tempel. "De keizers kalligrafeerden vellen vol gebeden om de goden om regen en een goede oogst te vragen. Die geschreven gebeden werden vervolgens bij de goden ingediend door ze in het vuur te gooien. Tegenwoordig zijn de vellen vervangen door crêpepapier en gebruikt men de wierook in plaats van vlees." De rook die van de stokjes afkomt vertegenwoordigt een wens of een gebed dat via het medium, de wierookbrander, de hemel moet bereiken.

Het taoïstisch ritueel van het tempelfestival in Beiyue heeft al sinds tijden niet meer plaats gevonden. Het laatste officiële ritueel werd in 1934, vlak voor de Japanse bezetting, uitgevoerd. Nu is er geen monnik meer te bekennen, maar is het feest in en rondom de tempel in volume gegroeid. Drie dagen lang is er een druk bezochte bazaar in de twee straten die het dorpje telt en 's avonds wordt een speciaal toneelstuk opgevoerd.

De sfeer in de tempel, waar tal van oude kermisspelletjes te doen zijn, is uitgelaten. Bezoekers hengelen naar cadeautjes en overal worden lokale lekkernijen verkocht voor de tempelgangers. Voor de kinderen zijn er suikerspinnen te koop en is er volop avontuur te beleven op en om de eeuwenoude stenen beelden in de tuin.

Voor de gelegenheid laat ik mijn fortuin voorspellen bij een uitnodigende waarzegger. Zijn commentaar bij de negen rode kaarten die ik moet uitkiezen is bemoedigend. Zelfs de kring van omstanders knikt goedkeurend. "Er zijn een paar dingen die je goed in de gaten moet houden", zegt de waarzegger bezwerend. "Zorg dat een invloedrijke persoon je steunt en wees altijd beleefd in gesprekken met je medemens. Als je hiervoor zorgt ligt een gouden toekomst op je te wachten." Voor een knaak neem ik - een levensles wijzer - afscheid.

zoek naar gerelateerde artikelen

wo 23 mei 2001