AMSTELVEEN - Begrip voor Helmuth Kohl leverde de eindexamenkandidaten havo en vwo gisteren punten op. Waarom stoorde de bondskanselier zich aan het bezoek van de Franse president Mitterrand aan de DDR, vlak na de val van de Muur? Een beetje mensenkennis kon bij dit geschiedenisexamen geen kwaad.

Voor de leerlingen van het Amstelveen College was het een van de makkelijkste vragen: "Kohl zag de eenwording toch als zijn kindje? Dus ging hij vast liever zelf met de eer strijken", oppert Rik Boin van de vestiging Nieuwer Amstel. Geschiedenislerares Marjolein Willemse geeft hem gelijk. "Maar of het antwoordmodel ook deze oplossing geeft, is nog maar de vraag", zucht ze.

at is een van haar grootste bezwaren tegen de examens van de laatste jaren: Omdat er vaak een interpretatie wordt gevraagd, weten de kandidaten nooit zeker of ze het antwoord geven dat de examenmakers willen horen. "Het verbaast me steeds weer welke antwoorden niet zijn toegestaan", zegt Willemse.

Havo en vwo deden examen over dezelfde onderwerpen: 'Duitsland en Europa van 1945 tot 2000' en 'Vier eeuwen Nederland-Indonesië'. Maar van de havisten werd meer feitenkennis verwacht dan van de vwo'ers, die bij de helft van de opdrachten een tekst of een afbeelding moesten verklaren. "Blijkbaar wordt deze zelfwerkzaamheid moeilijker geacht", vermoedt de docent. Terwijl het juist makkelijker is voor wie lekker kan kletsen, erkent ze. De vraag over Kohl was in ieder geval een van de weinige die voor havo en vwo hetzelfde waren.

De examens oude stijl bevatten zowel op havo als vwo dezelfde vragen, gesteld in de nieuwe stijl. Inzicht en initiatief stonden voorop, vooral in de opgave met het betoog, een typisch studiehuis-onderdeel. De havisten schreven een korte verhandeling over welke bondskanselier na 1945 het meest heeft gedaan voor de acceptatie van de nieuwe Bondsrepubliek Duitsland: Konrad Adenauer of Willy Brandt? "Veel werk hoor", vond Jan Joost Kalff, "eerst beide figuren toelichten en dan een eigen oordeel vellen. Maar leuk om te doen."

Het betoog van de vwo'ers zat anders in elkaar dan voorgaande jaren. Voor het eerst moesten ze geen opstel schrijven, maar een tekst die past bij een dia-presentatie. De afbeeldingen vonden ze in het bronnenboekje, dat los werd bijgeleverd. Hoe de laatste dia eruit zag, moesten ze zelf bepalen. Toch leverde deze onverwachte zelfwerkzaamheid weinig hoofdbrekens op.

"Het onderdeel over Indonesië was veel lastiger", mort Stephanie Robles. De stof richtte zich meer op het culturele contact met Nederland, terwijl de examenvragen vooral over politiek gingen. "En er waren teveel tekstbronnen die we moesten doorwerken om het goede antwoord te vinden. Daar gaat tijd in zitten, hoor!" Ook Angelien van Dijk zegt: "Net als bij Frans en Duits was het niet moeilijk, maar te veel. Vooral Indonesië."

Deze frustatie spreekt ook uit de reacties bij de drukbezette klachtenlijn van het LAKS en het examenforum op www.telegraaf.nl. Bovendien misten veel kandidaten bij de voorbereiding van de examens nieuwe stijl de bekende oefenbundels met opgaven uit voorgaande jaren.

's Middags deed het havo examen biologie en het vwo economie II. De kandidaten van vbo/mavo kregen 's ochtends economie en 's middags Frans. Morgen bericht deze krant over het examen Engels, dat zowel wordt afgenomen op vbo/mavo-niveau als op het vwo.

zoek naar gerelateerde artikelen

wo 23 mei 2001