AMSTERDAM - De politiek en de sociale partners rollebollen over straat wie de schuld heeft aan de risico's van de huidige loonontwikkeling in ons land.

Regeringspartijen PvdA en VVD vragen de werkgevers en vakbeweging snel tot een nieuw centraal akkoord te komen om een loonexplosie te voorkomen.

Staken. (Foto: ANP)

Ze kwamen hiertoe na de waarschuwing van president Wellink van De Nederlandsche Bank dat de hoge lonen en de toenemende inflatie de concurrentiepositie van ons land in gevaar brengen.

PvdA, VVD, D66 en het CDA hebben de sociale partners de afgelopen maanden herhaaldelijk opgeroepen de loonstijgingen in toom te houden en ook vanuit het kabinet hebben premier Kok en de ministers Zalm (Financiën) en Jorritsma (Economische Zaken) herhaaldelijk gewaarschuwd voor de uit de Europese pas lopende loongroei.

Minister Vermeend (Sociale Zaken) benadrukte gisteren opnieuw dat loonmatiging een essentieel onderwerp zal zijn tijdens het voorjaarsoverleg dat op 18 juni tussen kabinet en sociale partners zal plaatsvinden.

De bewindsman wees erop dat vorig jaar bij het najaarsoverleg is afgesproken dat er extra geld voor scholing komt indien de sociale partners erin slagen de loonontwikkeling in de pas te houden.

Grootste werkgeversorganisatie VNO-NCW is het met Wellink eens. De werkgeverskoepel vindt dat de vakbonden veel te weinig inzetten op loonmatiging (zoals eind vorig jaar in een kerstakkoord werd afgesproken), maar stelt dat de politiek ook niet vrijuit gaat.

"De oproep van politici is prematuur en te gemakkelijk. De politiek is het juist die steeds meer in de wet regelt, zoals mogelijkheden tot korter werken, zorgverlof en tal van andere zaken die aan de onderhandelingstafel thuishoren. Geen wonder dat dan in de cao's de nadruk op het loon komt te liggen", aldus een woordvoerder.

MKB-Nederland sluit zich hierbij volmondig aan. Toenemende verlofregelingen en belastingverhogingen vanuit Den Haag zijn de grootste boosdoeners. "Neem de hoge huizenprijzen, als gevolg van te weinig nieuwbouw, en kostenverhogingen als gevolg van onder meer een duurder grijs kenteken, hogere btw, benzineaccijns en ecotax", aldus een zegsman. Hij benadrukt daarnaast dat de zelfverrijking van topbestuurders van de grote bedrijven op "onterechte wijze tijdens cao-onderhandelingen op het bordje van sommige mkb-sectoren is komen te liggen."

De vakbeweging kan ondanks alle (cao-) strubbelingen met de werkgevers de bemoeizucht van de politiek ook niet waarderen. De vakcentrale CNV zegt "geen bal te kunnen" met de oproep. "Typisch een Haagse reactie. Natuurlijk heeft Wellink een punt", zo erkent een woordvoerder. "Maar een nieuw akkoord van Wassenaar is niet het goede antwoord. We moeten zorgen dat op bedrijfsniveau dezelfde beleving over de risico's ontstaat. Laten de Haagse politici alsjeblieft geen paniekvoetbal gaan spelen. Laat het kerstakkoord gewoon zijn werk doen", hamert het CNV.

De FNV spreekt van een "hijgerige reactie van de politiek, die averechts kan werken". Zowel de looneisen als de loonstijging zouden al beheerst en verantwoord zijn. Bedrijven kunnen een gemiddelde loonstijging van 4% makkelijk aan. "We houden onze looneisen notabene al beperkt", aldus een woordvoerder. De FNV ziet als oorzaken van de toenemende inflatie niet de stijgende lonen, maar de belastingherziening, de stijgende energieprijzen en de invoering van de euro. "Het is bovendien een illusie te denken dat je met een druk op de knop de lonen in de hand houdt. Bij het akkoord van Wassenaar in 1982 duurde het ook jaren voordat er effect was te zien."

zoek naar gerelateerde artikelen

vr 18 mei 2001