AMSTERDAM - Consumenten kunnen verzekeraars, banken en beleggingsinstellingen binnenkort makkelijker ter verantwoording roepen als het financiële product dat zij hebben gekocht niet voldoet aan hun verwachting. Dit stellen de gezamenlijke waakhonden van financiële instellingen, die zich hebben verenigd in de Raad van Financiële Toezichthouders (RFT).
Volgens RFT-bestuurder Arthur Docters van Leeuwen, in het dagelijks leven toezichthouder op beleggingsinstellingen, wordt de civiele aansprakelijkheid van de financiële ondernemingen begin volgend jaar aangescherpt met de invoering van de zogeheten 'financiële bijsluiter'. In dit document moet de verzekeraar of bank in kwestie in heldere taal aangeven wat het product precies inhoudt en welke financiële risico's de klant loopt bij aanschaf. Tot nu toe blijft het ook vaak onduidelijk wie aansprakelijk gesteld kan worden bij klachten: producent of verkoper. Straks staat dit allemaal zwart op wit.
Opmerkelijk is dat de financiële instellingen zelf mogen bepalen welke informatie zij over het product in de bijsluiter zetten. De RFT toetst de informatieverstrekking slechts achteraf. De toezichthouder zegt niet te verwachten dat banken en verzekeraars de grenzen van het wettelijk toelaatbare gaan opzoeken. Wie dat toch doet, wordt onherroepelijk terechtgewezen. "Degene die in de bijsluiter het risico anders weergeeft dan het in werkelijkheid is, wens ik veel succes bij de civiele rechter", aldus Docters van Leeuwen. Volgens de toezichthouder zijn de diverse klachtencommissies van de financiële instellingen bovendien snel geneigd bij twijfel de klant gelijk te geven.
De financiële bijsluiter zou eigenlijk dit jaar reeds ingevoerd worden, maar de toezichthouders hadden grote moeite om vast te leggen hoe het document er precies uit moet gaan zien. Komende zomer moeten de voorschriften voor de bijsluiter wettelijk vastgelegd worden, maar de RFT is er nog altijd niet uit.
Enkele prototypes van de bijsluiter zijn in de afgelopen maanden voorgelegd aan een consumentenpanel. De uitkomsten waren divers: "Sommigen reageerden geïrriteerd. Zij wilden niet gestoord worden met informatie die ze al kenden. Anderen realiseerden zich pas na lezing van de bijsluiter welk product zij in het verleden hadden aangeschaft", aldus Witteveen.
"We twijfelen nu nog tussen een eenvoudig document dat wellicht de nodige nuances mist, en een wat uitgebreidere variant waarbij we het risico lopen dat het weer te ingewikkeld is voor de gemiddelde consument", zegt RFT-bestuurder Dirk Witteveen (voorzitter van de Pensioen- en Verzekeringskamer).
Komende juli moeten de toezichthouders definitief advies over de bijsluiter uitbrengen aan minister Zalm van Financiën