AMSTERDAM - Het verschil tussen spelen of op de bank zitten. Het is donderdagmiddag en de media is welkom in de Amsterdam ArenA. Het tafeltje waaraan Richard Witschge heeft plaatsgenomen, zit vol, waar de meest typische Ajacied uit de huidige selectie maandenlang uit beeld was. "Soms denk je wel: wat hypocriet. Zo zit de voetballerij nu eenmaal in elkaar. Ik kan het nog wel begrijpen ook."

Richard Knopper (m) en Richard Witschge luisteren naar trainer Adriaanse. (Foto: Fotografie Rob de Jong)

Aan de andere kant liet de 31-jarige Witschge zijn gezicht niet graag zien in de periode zonder uitzicht op speelminuten. "Ik sta nu evenmin te springen hoor. Ik heb het liefst niemand om me heen, de stilte, zodat ik me kan concentreren op voetbal."

De afstandelijke opstelling van de Amsterdammer komt voort uit zelfbescherming. Door schade en schande wijs geworden. "Je moet altijd uitkijken met wat je zegt. Je hart op je tong hebben, is tegenwoordig onmogelijk in de voetballerij. Dan heb je binnen de kortste keren de grootste commotie. Je zegt snel iets verkeerd of het wordt verkeerd uitgelegd of begrepen. Dan moet je je direct komen verantwoorden. Als ik vrijuit zou spreken, zou ik zomaar iemand kunnen beledigen."

Richard Witschge kent het klappen van de zweep. Hij laat zich niet verleiden tot krasse uitspraken. Zelfs niet als het onderwerp Co Adriaanse aan de orde komt. De trainer staat niet bekend als een vriend van Witschge. Wie de speler uit de tent probeert te lokken, krijgt slechts een glimlach toegeworpen. Wel een veelzeggende glimlach, maar geen directe verwijten. "Iedereen wil praten over het verleden. Over hoe ik het heb ervaren om maandenlang op de bank te zitten zonder een kans te krijgen of wat ik denk van de trainer. In die gevallen moet je goed uitkijken met wat je zegt. Daarom blijf ik liever buiten beeld."

Alleen niet op het veld. Sinds kort speelt hij weer als linkshalf. Het vertrouwen van de trainer zou meegenomen zijn, maar anders haalt hij het wel uit z'n eigen voetbaltas. Wat niet wegneemt dat Witschge intern regelmatig de confrontatie is aangegaan met Adriaanse. "Ik heb hem gewoon gezegd hoe ik over de situatie dacht en over hem. Nee, het had niets met m'n vervanger Rafael van der Vaart te maken. Hij deed het goed. Na m'n blessure kreeg ik echter geen kans meer, terwijl hij me daarvoor altijd de hoogste cijfers gaf. Ja, de trainer geeft de spelers een cijfer na de wedstrijd. Alhoewel? M'n laatste cijfers weet ik niet."

Witschge vermoedt dat Adriaanse misschien is afgestapt van de beoordelingen. "Nee hoor, Richard had tegen RKC een zeven", aldus de 'schoolmeester'. "Hij speelde heel goed, maar gaf Petrovic in de eerste dertig seconden tweemaal teveel ruimte waardoor we direct achter de feiten aanliepen." Fred Grim liet de tweede voorzet van de Joegoslaaf los en Rick Hoogendorp scoorde 1-0.

Witschge zegt nooit een verklaring te hebben gekregen voor z'n verbanning naar de bank, terwijl hij indertijd door Louis van Gaal was teruggehaald bij het Nederlands elftal. Adriaanse ontkent. "Ik heb hem in een persoonlijk gesprek met argumenten verteld waarom hij op de bank belandde. Mijn keus en mijn verantwoordelijkheid." Na vijf maanden kwam Witschge terug. Hij trainde goed en Van der Vaart werd rust gegund om overbelasting te voorkomen. "Daarover heb ik Richard niet gesproken. Hij heeft het vanzelf gemerkt bij de taktische bespreking." Vervolgens maakte Witschge de uitverkiezing waar en is sindsdien niet meer uit de basis verdwenen.

Witschge zet voor zichzelf z'n vraagtekens bij de handelwijze van Adriaanse. Alleen weigert hij ze hardop uit te spreken. Een glimlach volstaat. Ook als door iemand wordt verondersteld dat Adriaanse een groot 'communicator' zou zijn. "Ik onderhoud nauwelijks contact met de trainer. Over andere zaken dan voetbal heb ik nooit met hem gesproken. Nee, hij is geen vriend van me. Ik kies m'n eigen vrienden, zoals iedereen. Je hoeft geen vrienden te zijn. Er zijn trainers geweest waar ik wel een vriendschappelijke band mee had. Maar ook van die oefenmeesters kreeg ik niet de garantie te spelen. In de voetballerij kan je niet lanterfanten. Je moet je iedere dag bewijzen. Alleen dien je wel een kans te krijgen om je te bewijzen."

Over de toekomst is Witschge duidelijk. "Ik wil bij Ajax blijven. Dat is eenvoudig vol te houden hoor. Zeker als ik aan spelen toekom of beter, zodanig presteer dat ik in Ajax 1 thuishoor." Volgens Adriaanse moet Witschge daarvoor de concurrentie met Van der Vaart winnen. "Ik zie ze beiden als linkshalf. Witschge is welkom. Als hij beter is, speelt hij. Zelf zal hij in de zomer de afweging moeten maken of hij zoveel vertrouwen in zichzelf heeft. Ik vind wel dat jongens van zijn leeftijd en Aron Winter niet op de bank horen, maar moeten spelen."

"Als ik faal of geen pepernoot raak, kan ik leven met een verwijdering uit de basis. Anders niet." Over de ontwikkeling van Ajax is het moeilijk oordelen vindt Witschge. "Zoals we nu spelen, wordt het moeilijk terug te keren naar de Europese top. Het verschil lijkt alleen maar groter te worden. Maar je weet niet hoe jonge voetballers zich ontwikkelen. Er zitten goede spelers bij, maar dat geeft nog geen enkele garantie. Laten we eerst maar eens proberen de Nederlandse top te halen."

zoek naar gerelateerde artikelen

vr 11 mei 2001