FRANKFURT - President Duisenberg van de Europese Centrale Bank (ECB) verraste gisteren de financiële markten volledig door de rente in de eurozone toch met een kwart procentpunt te verlagen tot 4,5%. De afgelopen weken hadden diverse Europese centrale bankiers waaronder Duisenberg niets anders gedaan dan roepen dat het nog te vroeg was voor een renteverlaging in Europa, de inflatie zou met 2,6% nog te hoog zijn.

Het is voor het eerst sinds oktober vorig jaar dat de ECB de rente verlaagt en de tweede maal in haar korte geschiedenis. De renteverlaging is psychologisch gezien belangrijk voor de Europese economie en de markten reageerden opgetogen, de euro steeg met een halve dollarcent tot $0,8915 en de aandelenkoersen trokken aan.

Eerder op de dag had de Britse centrale bank het disconto al met een kwart procent verlaagd tot 5,25%, de derde maal dit jaar dat de Bank of England dat nodig oordeelde.

Renteverlaging ECB. (Foto: ANP)

De analisten waren op zich dan ook wel blij met de Europese renteverlagingen, maar niet met de "overval op klaarlichte dag door de ECB". "Als dit nu de nieuwe transparantie van de ECB is, de omstandigheden zijn nog steeds dezelfde, alleen de interpretatie van de ECB is veranderd. Dit moet wel de grootste monetaire schok van het nieuwe millennium zijn, de markten zaten volledig op het verkeerde been. Maar de geloofwaardigheid van de ECB staat wel ter discussie", aldus Volker Nitsch van de Bankgesellschaft Berlin.

Vorige maand had de Amerikaanse centrale bank de rente net verlaagd en stond er zware druk op Duisenberg op dat ook te doen, zo zwaar dat de ECB eigenlijk niet zonder het verwijt te krijgen te doen wat politici zeggen.

Duisenberg. (Foto: AP)

Inmiddels zijn er lichte tekenen van dalende inflatie, maar vooral tekenen van een serieus inzakkende groei in Europa, met name de Duitse industrie krijgt harde klappen, de industriële productie daalde in maart met liefst 3,7%. Daar komt nog een keer bij dat de Amerikaanse centrale bank, de FED, vermoedelijk volgende week de rente nog een keer verlaagt.

Duisenberg zag het gisteren op zijn persconferentie allemaal wat minder gevoelig. "We zijn er niet op uit om markten te verrassen, maar soms kan het niet anders. Het heeft niets te maken met druk, maar wel met analyse en interpretatie. Nieuwe feiten leiden tot nieuwe interpretaties en dan kom je soms tot nieuwe conclusies. Dat is wat hier is gebeurd. Als we nog vier weken hadden gewacht en in de tussentijd in ons maandbericht hadden geschreven dat de inflatie inderdaad omlaag gaat, dan had iedereen geroepen, waarom hebben jullie vier weken gewacht", aldus Duisenberg.

Volgens hem valt de hoogte en de doorwerking van de salarisstijgingen mee en heeft de ECB ook haar berekeningen over de toename van de geldhoeveelheid herzien zodat die per saldo ongeveer een half procentpunt lager uitkomt en net binnen de norm van 4,5% valt. De ECB wil de komende maanden ook de effecten nog nader in kaart brengen van inwoners van niet eurolanden die toch euro-tegoeden aanhouden, dat zou nogmaals een correctie van de cijfers kunnen betekenen.

De geldhoeveelheid is echter maar een aanwijzing voor toekomstige inflatie. Met een gemiddelde van 2,6% is die echt nog beduidend hoger dan de 2%-norm die de ECB zich stelt. Duisenberg moest gisteren toegeven dat die 2%-norm niet eind dit jaar bereikt zal zijn. "De olieprijsschok neemt af, ook het mkz-effect op de prijzen is tijdelijk. Wij zijn er echter van overtuigd dat de inflatie in de eurozone binnen anderhalf tot twee jaar weer ruim onder de 2%-norm komt."

Duisenberg bleef optimistisch over de groei in de eurozone, die kan dit jaar op of boven de 2,5% blijven zitten, de effecten van de groeivertraging in de VS werken maar mondjesmaat door, zo verklaarde hij.

zoek naar gerelateerde artikelen

do 10 mei 2001