DEN HAAG - De wereld wordt in de komende jaren serieus bedreigd door nieuwe epidemieën. Die gaan mogelijk vele miljoenen mensen het leven kosten. Dat voorspelt de gezaghebbende Nederlandse viroloog prof.dr. A. Osterhaus van de Erasmus Universiteit Rotterdam.

Met name het griepvirus en mogelijk ook pokkenvirussen staan volgens hem in de startblokken om de bevolking op aarde uit te dunnen.

"De komende decennia gaan we een groot aantal nieuwe virale catastrofes tegemoet", aldus Osterhaus. "Dat komt doordat allerlei virussen onder dieren steeds vaker 'overspringen' op de mens. Wanneer precies deze virussen wereldwijde epidemieën zullen veroorzaken is onduidelijk, maar dát ze zullen komen is zeker."

Volgens prof. Osterhaus is het pokkenvirus de laatste paar jaar opvallend actief. "Ook in Nederlandse ziekenhuizen zien we van tijd tot tijd kinderen met pokkenvirus-infecties van dierlijke oorsprong. Recent werden we geconfronteerd met een kind bij wie 'laesies' (beschadigingen, red.) op en om de oogleden zaten. Onderzoek wees uit dat het ging om een koepokkenvirus dat later ook werd gevonden bij de zieke rat die het kind mee naar huis had genomen en daar na korte tijd dood ging."

Sinds eind jaren zeventig wordt niet meer gevaccineerd tegen de pokken. Volgens Osterhaus is het jonge deel van de bevolking daardoor gevoelig voor deze infectie. "Niet alleen in ons deel van de wereld is er iets aan de hand met het pokkenvirus, maar ook in Afrika zien we steeds meer uitbraken van bijvoorbeeld apen-pokken bij de mens."

De Rotterdamse veterinair-viroloog pleit er dan ook voor dat de wereld over voldoende pokkenvaccin beschikt, in geval van uitbraken en terroristische dreigingen.

Osterhaus maakt zich "ernstige zorgen" over een wereldwijde nieuwe griepvariant. "Het westen is daar absoluut niet op voorbereid. En de ontwikkelingslanden al helemaal niet."

De vorige eeuw kende drie grote griepuitbraken, in 1918, 1957 en 1968. De Spaanse griep van 1918 kostte aan zo'n 40 miljoen mensen het leven, op dat moment zo'n één tot twee procent van de wereldbevolking.

Osterhaus voorziet dat zich nieuwe griepvarianten gaan aandienen die afkomstig zijn van dieren. "Zo bestaan er onder vogels zo'n honderd verschillende griepvirussen die mogelijk naar de mens kunnen overslaan. Als vervolgens zo'n virus zich kruist met een menselijk influenzavirus kan er een wereldwijde dreiging ontstaan."

Als voorbeeld noemt hij de vogelgriep die vier jaar geleden in Hongkong uitbrak. "Dat nieuwe griepvirus was afkomstig van kippen. Na ontdekking door onze onderzoeksgroep is al het pluimvee daar uit voorzorg afgemaakt. Uiteindelijk zijn er zes mensen aan de griep gestorven, maar het hadden er veel meer kunnen zijn. Deze Hongkong-variant was het signaal dat er iets staat te gebeuren."

Volgens de Rotterdamse viroloog is de veranderde leefwijze van de mens mede debet aan de toenemende dreiging van nieuwe uitbraken. "We reizen tegenwoordig de hele wereld over naar gebieden als Zuid-Oost Azië en Zuid-Amerika. In deze exotische regio's zijn veel virussen actief, zoals bijvoorbeeld de knokkelkoorts."

zoek naar gerelateerde artikelen

do 26 april 2001