NEW YORK - President George W. Bush is tot woede van China akkoord gegaan met de meest omvangrijke verkoop van wapens aan Taiwan in bijna tien jaar tijd. Voor het eerst voorziet het Amerikaanse defensiepakket ook in de omstreden levering van duikboten.

Bush wil Taiwan bij de verdediging tegen een mogelijke aanval of blokkade door China onder meer helpen met acht dieselgestookte onderzeeërs, die door de Verenigde Staten in Europa moeten worden besteld.

De doorgaans goed in defensiekringen ingevoerde krant The Washington Times meldde gisteren dat voor de bouw van de onderzeeërs gebruik zal worden gemaakt van Duitse blauwdrukken. Dit zou betekenen dat Nederlandse gegadigden als RDM mogelijk niet worden ingeschakeld voor de politiek-gevoelige wapenleverantie. China verbrak in 1981 voor drie jaar de diplomatieke betrekkingen met ons land na de verkoop aan Taiwan van twee Zwaardvis-onderzeeërs.

De door Bush aan Taiwan beloofde duikboten zouden in Pascagoula, Mississippi, worden gebouwd door de Amerikaanse concerns General Motors en Litton, aldus The Washington Times. Een woordvoerder van het Pentagon weigerde gisteravond nader commentaar; het Witte Huis liet weten dat met Nederland, noch Duitsland op regeringsniveau contact is gezocht over de onderzeeërs die door China worden aangemerkt als regelrechte aanvalswapens.

Het communistische bewind in Peking heeft onlangs aan Washington laten weten dezelfde grote bezwaren te koesteren tegen de onderzeeërs als tegen het door Taiwan verlangde geavanceerde Aegis-radarsysteem. Bush weigert vooralsnog het groene licht te geven voor de met Aegis uitgeruste torpedobootjagers. Het Witte Huis houdt de mogelijkheid van levering in de toekomst echter open als China de dreiging ten opzichte van Taiwan vergroot.

Republikeinse Congresleden stemmen in met het uitstel omdat Taiwan sneller kan worden geholpen met de plaatsvervangende levering van vier Kidd-klasse jagers. Deze oorlogsschepen zouden na een modernisering op zijn vroegst in 2003 afgeleverd kunnen worden, terwijl de Aegis-jagers pas in 2010 klaar zijn. De Kidd-schepen zijn in de jaren zeventig gebouwd voor de sjah van Iran, maar bleven in de VS na de machtsovername in Teheran.

Naast de 8 onderzeeërs heeft Taiwan onder andere recht op 12 Orion-vliegtuigen ter bestrijding van de Chinese vloot van circa veertig gevechtsonderzeeërs, waaronder vier onlangs aangeschafte Russische dieselduikboten. Taiwan heeft nu vier onderzeeërs. Peking zal volgens de VS in 2005 beschikken over ruim 60 onderzeeboten in de wateren rond Taiwan. Daarnaast staan op het vasteland van China 300 raketten gericht op Taiwan. Dat aantal wordt jaarlijks met ongeveer 50 raketten uitgebreid, aldus het Pentagon.

Sinds begin jaren negentig hebben de VS voor meer dan 50 miljard gulden defensiematerieel geleverd aan Taiwan. De Amerikaanse president is op grond van de uit 1979 daterende Wet op de Betrekkingen met Taiwan verplicht om het eiland jaarlijks te laten weten welke wapens in de VS gekocht mogen worden om de 'defensie-capaciteiten' in stand te houden. De laatste grote order, 150 F-16 straaljagers, werd in 1992 goedgekeurd door Bush' vader. Diens opvolger Bill Clinton blokkeerde vervolgens acht jaar lang de meeste door Taiwan gewenste wapenaankopen.

zoek naar gerelateerde artikelen

wo 25 april 2001