DEN HAAG - Jonge vrouwen en 'grijze' mannen moeten het enorme tekort aan rechters in ons land gaan oplossen. De rechtsprekende macht in Nederland is van plan gericht te gaan werven onder personen uit deze twee groepen. Zo zijn deskundigen van mening dat onder jongere vrouwen en oudere mannen de meeste belangstelling bestaat voor de functie van magistraat.

Omdat via de opleiding tot rechterlijk ambtenaar (Raio-opleiding) jaarlijks slechts weinig nieuwe rechters aantreden, ziet de rechterlijke organisatie zich nu genoodzaakt in rap tempo mensen van buitenaf aan te trekken. In totaal heeft ons land ongeveer 1300 nieuwe magistraten nodig.

"Jonge vrouwen met een gezin willen veelal in deeltijd werken. Dat is lang niet overal mogelijk, maar bij de rechterlijke macht wel. Daarnaast zijn mannen boven de 45 jaar vaak wel 'uitgeraasd' in hun carrière en zijn zij eraan toe om meer reflecterend bezig te zijn", aldus mr. J.C. van Dijk, president van de rechtbank van Alkmaar en tevens voorzitter van de Raio-selectiecommissie. Hij benadrukt overigens dat de desbetreffende personen wel zes jaar ervaring als jurist dienen te hebben.

Volgens de rechtbankpresident is het niet gemakkelijk om geschikte personen te vinden voor de functie van rechter. "Mensen moeten goed weten waarmee ze bezig zijn. Het is een baan met heel veel maatschappelijke verantwoordelijkheid: je beslist of iemand wordt veroordeeld of wordt vrijgesproken. Ondanks het feit dat er zoveel nieuwe rechters nodig zijn, worden de zeer zware selectiecriteria dan ook niet versoepeld", aldus Van Dijk.

Dit zorgt ervoor dat steeds minder personen deelnemen aan de Raio-opleiding. Zo is het aantal aanmeldingen in een jaar tijd teruggelopen van duizend naar driehonderd. Hoewel ieder half jaar slechts dertig mensen met de zes jaar durende opleiding kunnen beginnen, is de kans op kandidaten die de strenge selectie overleven, fors afgenomen. Dit wordt zichtbaar in het feit dat slechts 22 van de 30 opleidingsplaatsen, die in de lente zijn te vergeven, zijn vervuld. Mr. Van Dijk: "In de opleiding krijgt men bovendien nog de keuze om te leren voor rechter of officier van justitie. Het is dus iedere keer maar de vraag hoeveel rechters eruit voort zullen komen."

Ook wat betreft de tijd heeft het volgens de rechtbankpresident meer nut om juristen van buitenaf aan te trekken, dan om meer mensen te interesseren voor de Raio-opleiding. "De opleiding duurt zes jaar. We hebben eerder rechters nodig. Ervaren juristen hebben over het algemeen maar één jaar extra scholing nodig. Dat is dus op dit moment de beste insteek", aldus mr. Van Dijk, die ervan uitgaat dat met voldoende inspanning het rechtertekort over vijf jaar is verholpen.

vr 20 april 2001