CADZAND - Nieuwe Markt-parel Prolion, leverancier van melkrobots, is zo langzamerhand aardig wat van zijn glans kwijt. Nu de hoofdrolspeler minder schittert, treden de figuranten van het drama de aan Prolion gelieerde ondernemingen uit de schaduw.

Dat geldt ook voor 'strategisch toeleverancier', grootaandeelhouder én eigenaar van één van de distributielijnen van Prolion, Trako Techniek. Over een figurant met veel petten, die verdacht veel op een hoofdrolspeler lijkt.

Voor degenen met een voorliefde voor complottheorieën is het smullen geblazen. Een bedrijf dat de koers in het jaar na zijn beursgang ziet vertwaalfvoudigen, in de ruim twee jaar daarna ziet schommelen tussen EUR17 en EUR33, en in het half jaar dáár weer na in ziet zakken tot ongeveer het niveau van bij de beursgang. Een analistenrapport heeft dan al twijfel gezaaid over de manier waarop het bedrijf omzet boekt en de mond- en klauwzeercrisis zet het resultaat voor boekjaar 2000/01 onder druk.

Waar zit die ventiel toch? (Foto: REUTERS)

Wie heeft er aan de aandelen in het bedrijf verdiend en wanneer, is dan een vraag die zich opdringt. Trako Techniek verdiende er aan, net als participatiemaatschappijen NPM (nu onderdeel van SHV) en Alpinvest (onderdeel van Prolion-huisbankier NIB Capital). Oprichter Piet Oosterling pikte ook een graantje mee, maar zijn verdienste staat in geen verhouding tot die van Trako Techniek.

Trako is om meer redenen interessant. Het bedrijf is naast grootaandeelhouder Trako heeft nog altijd een belang van 9,04% óók een belangrijke toeleverancier van Prolion, én eigenaar van één van de drie distributielijnen van het bedrijf. Trako Techniek is 'een middelgrote onderneming' die wielsystemen voor tractoren bouwt. De aandeelhouders zijn onbekend. Trako levert Prolion de zogenoemde service unit van zijn melkrobot en zet de machines voor zijn deelneming in elkaar.

Voorafgaand aan de beursgang van Prolion heeft Trako een belang in zijn klant van 37,44%. Dat belang verwatert tot 30,0%, door de uitgifte van ruim 600.000 nieuwe aandelen bij de beursgang. Trako belooft, net als oprichter Oosterling die zelf 9,3% overhoudt 'een significant belang' in Prolion te handhaven, 'onafhankelijk van de lock up-regeling.

Die lock up-regeling loopt gefaseerd af. Aandeelhouders die ten tijde van de beursgang een belang hebben van 5% of meer mogen daarvan de helft verkopen als Prolion een positief resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening (na belasting) én een nettowinst heeft geboekt. Dat gebeurt in 1997, zoals Prolion op 4 maart 1998 netjes wereldkundig maakt.

Op 24 april van datzelfde jaar maakt het bedrijf vervolgens bekend dat "vier aandeelhouders van het eerste uur: Trako Techniek, NPM, Alpinvest en Oosterling, een deel van hun pakket aandelen (zullen) herplaatsen". Het gaat in totaal om 724.000 stukken die verkocht worden voor ƒ255 per stuk. Totale opbrengst: ƒ184,6 miljoen. Een greenshoe van nog eens 84.000 stukken levert ƒ2,1 miljoen extra op. Het belang van Trako Techniek daalt door de herplaatsing tot 15,55% en dat van Oosterling tot ruim 5%.

Oosterling houdt zich aan zijn woord en verkoopt daarna alleen nog de aandelen waarop hij via zijn optieregeling recht heeft (0,6% van het voor de beursgang geplaatste kapitaal van Prolion). Voor Trako komt de 15,55% kennelijk niet overeen met het beloofde 'significante belang' dat de aandeelhouder in Prolion aan zou houden. Als de lock up helemaal is vervallen, wordt het belang teruggebracht tot 13,4%, blijkt plotseling uit het jaarverslag over boekjaar 1999/2000.

En ook dan is Trako Techniek nog niet uitverkocht: op 3 maart van dit jaar blijkt dat Trako's belang in Prolion door de 10%-grens is gezakt, hetgeen de aandeelhouder wettelijk verplicht om van het nieuwe belang melding te maken bij de Stichting Toezicht Effectenverkeer (STE). Dat gebeurt ook, zij het met een flinke vertraging. De meldingsplicht zelf ontstaat al op 11 december 2000.

Hoe groot het belang van Trako in Prolion nú nog is, is onbekend. Melden moet Trako pas weer, als het belang door de 5%-grens zakt. Henk Buitenhuis, directeur van Prolion verwijst voor vragen over Trako naar het bedrijf zelf. Daar was directeur Frank van Luijk, die tevens commissaris is bij Prolion, gisteren niet bereikbaar voor commentaar.

di 10 april 2001