DEN HAAG - De netwerken van de lokale stroombedrijven mogen niet worden verkocht aan commerciële energiebedrijven en blijven juridisch geheel in handen van de overheid. Vanaf 2002 zijn slechts economische minderheidsdeelnemingen beschikbaar voor private partijen.

Dat blijkt uit het akkoord dat de paarse fracties PvdA, VVD en D66 gisteren hebben bereikt om uit de slepende impasse te komen rondom de door minister Jorritsma (Economische Zaken) geplande toestemming voor de privatisering van de lokale stroombedrijven.

Na intensief overleg in de afgelopen twee weken hebben de fracties elkaar gevonden door van Jorritsma extra wetgeving te vragen waarin gegarandeerd wordt dat de netwerken van de stroombedrijven volledig worden afgescheiden van de andere activiteiten en vervolgens juridisch in overheidshanden blijven.

Jorritsma stemde gisteren met enige tegenzin in met de wens van de coalitie. "Het 'nee, tenzij' van de PvdA en het 'ja, mits' van de VVD zijn hier op een goede manier bij elkaar gebracht", aldus de bewindsvrouw, die het wel jammer vindt dat bedrijven als Endesa pas vanaf 2002 belangen in de stroombedrijven kunnen nemen.

Omdat de wetgeving waar de coalitie om heeft gevraagd, dan nog niet gereed is, zal Jorritsma binnen twee maanden een pakket beleidsregels naar de Kamer sturen op basis waarvan zij vanaf 2002 met verzoeken tot het verkrijgen van minderheidsdeelnemingen kan instemmen.

Volgens de PvdA worden met de aanvullende regels goede randvoorwaarden gecreëerd voor een goed werkende stroommarkt.

"Het gaat om wetgeving waarbij de netwerken volledig zelfstandige ondernemingen worden. Dus alle middelen, personeel etcetera op een eigen balans", aldus PvdA'er Crone. "De netten blijven vervolgens qua bloot juridisch eigendom in handen van de overheid."

VVD-Kamerlid Voûte benadrukt dat de belangen van de consument goed worden beschermd door de aanvullende voorwaarden. "De bedrijven kunnen voor privatisering kiezen, maar er zal dan wel marktconform gewerkt moeten worden."

Crone gaf aan dat de richting die nu gekozen wordt, vergelijkbaar is met de methode waarop Schiphol zal worden verzelfstandigd. "Daar blijft de overheid de zeggenschap over de grond houden en bij de elektriciteit geldt dus hetzelfde voor de netwerken. De overheid kan een nieuwe netbeheerder aanwijzen indien men zich niet aan de regels houdt en sprake is van taakverwaarlozing."

PvdA, VVD en D66 hebben verder afgesproken dat de benoeming van de bestuurders en commissarissen van de netwerkbedrijven volledig onafhankelijk zal moeten plaatsvinden en dat deze de bevoegdheid krijgen om jaarlijks een bedrag uit de winst te reserveren voor noodzakelijke investeringen.

De coalitiepartijen sluiten niet uit dat na 2004 ook meerderheidsbelangen in energiebedrijven kunnen worden verkregen, maar ook dan blijft het juridisch eigendom in handen van de (lokale) overheden. Een en ander wordt na een evaluatie van de huidige besluitvorming vastgelegd.

De Tweede Kamer riep Jorritsma gisteren verder in meerderheid op de DTe, die het toezicht op de elektriciteitssector uitvoert, op korte termijn flink uit te breiden. Jorritsma heeft een groei van 15 naar 25 personen reeds toegezegd, maar de Kamer denkt aan minstens 50 medewerkers om het toezicht in goede banen te leiden.

wo 4 april 2001