DEN HAAG - Minister Zalm (Financiën) zal zijn collega-ministers vrijdag een eerste concept voor de begroting van 2002 presenteren, waarbij de bewindsman voor circa 4 miljard gulden aan nieuwe uitgaven heeft gevonden. Het extra geld zal volgend jaar vooral worden uitgetrokken voor de knelpunten in het onderwijs en de gezondheidszorg, terwijl er ook voor veiligheid wat extra geld komt.

De komende dagen voert Zalm nog druk gesprekken met zijn collega-ministers om het bedrag van 4 miljard gulden, dat Financiën als minimum streefcijfer ziet, rond te krijgen en vervolgens aan de ministerraad voor te leggen.

De minister heeft het geld na een lange en ingewikkelde speurtocht gevonden door te bezuinigen en om te buigen op een groot aantal departementen. Zelfs de kleinst mogelijke besparingen zijn daarbij niet ontzien.

Verreweg het meeste geld is gevonden bij het ministerie van Sociale Zaken, maar ook vrijwel alle andere ministeries dragen hun steentje bij om hun collega's Borst (Volksgezondheid), Hermans (Onderwijs) en Korthals (Justitie) aan wat extra geld te helpen.

Zalm houdt in de nu in een eindfase verkerende plannen de zogenaamde Zalmnorm, waarbij inkomsten en uitgaven strikt gescheiden blijven, volledig in stand. De belastingmeevallers blijven immers buitenspel, terwijl er ook grote begrotingstrucs worden gebruikt om het financiële plaatje rond te krijgen.

Grote vraag is echter of de vier miljard die Zalm nu heeft gevonden, voldoende is voor met name de ministers Borst (Volksgezondheid) en Hermans (Onderwijs), die samen om maar liefst 11 miljard gulden extra hebben gevraagd.

Daarnaast hebben de fracties van PvdA en D66 de afgelopen maanden duidelijk gemaakt dat er volgens hen veel meer dan 4 miljard gulden nodig is voor de problemen in zorg en onderwijs.

PvdA-fractievoorzitter Melkert en D66-leider De Graaf vinden dat Zalm het extra geld eventueel maar moet vinden door de Zalmnorm overboord te zetten.

VVD-er Zalm weigert echter om de enorme belastingmeevallers hiervoor te gebruiken en ook diens partijleider Dijkstal gaf begin dit jaar aan dat er in dat geval een kabinetscrisis dreigt.

Hoewel het Centraal Planbureau (CPB) vorige maand heeft uitgerekend dat er bij onveranderd beleid geen extra geld beschikbaar is voor nieuwe uitgaven, heeft ook Dijkstal er bij Zalm op aangedrongen om via ombuigingen een flink bedrag aan extra ruimte te presenteren.

De VVD lijkt daarbij genoegen te kunnen nemen met de huidige 4 miljard gulden, maar D66 en vooral de PvdA zouden duidelijk hoger mikken en minstens op 7 à 8 miljard willen uitkomen.

Binnen de coalitie wordt niet gerekend op een breuk in het kabinet over de begroting, maar gaat men er wel vanuit dat Zalm de komende weken mogelijk nog meer creatieve oplossingen zal moeten bedenken om alle fracties en ministers uiteindelijk achter zijn voorstellen te krijgen.

di 3 april 2001