door Valentijn Driessen - SAINT-ETIENNE, vrijdag
foto's: Reuters en Hans van Tilburg

Feestende Mexicanen waren door het dolle heen terwijl de spelers van Oranje met gebogen hoofd afdropen richting catacomben van stadion Geoffroy Guichard. Op het eerste gezicht leek dit beeld, na het laatste fluitsignaal van de waanzinnig zwakke Saoedische arbiter Al Zeid, niet te kloppen. Nederland en Mexico hielden elkaar met 2-2 toch netjes in evenwicht en het betekende toch dat de ploeg van Guus Hiddink op doelsaldo winnaar werd van groep E, voor Mexico.

Echter de wijze waarop het duel zich in Saint-Etienne tussen de nummers één en twee voltrok, zorgde voor een zorgelijke blik op de Nederlandse gezichten. In de eerste helft kwam Nederland simpel op 2-0 voorsprong via Phillip Cocu (4e minuut) en Ronald de Boer (18e). De wedstrijd zat in de tas. Kansen om de 2-0 uit te bouwen dienden zich nog drie kwartier lang aan. De dodelijke effectiviteit van het eerste kwartier was evenwel afwezig bij Dennis Bergkamp, Marc Overmars, Wim Jonk en Phillip Cocu.

Het elftal stortte daarna als een kaartenhuis in elkaar. Omdat het de teugels wat liet vieren, gas terugnam aangezien de voorsprong van twee treffers veilig genoeg leek. Maar niet op een WK. Het gaf de Mexicanen het geloof in eigen kunnen terug. Iets wat werd versterkt toen zij vanaf de zijlijn hoorden dat de Zuid-Koreanen hadden gelijkgemaakt tegen België. De ploeg van Manuel Lapuente gooide alle schroom van zich af. De coach stuurde twee extra aanvallers naar het front en Mexico zette een half uur voor tijd aan voor een alles-of-niets-offensief om zich te kwalificeren voor de tweede ronde. Met succes. Oranje begon te wankelen en liet Mexico langszij komen via Ricardo Pelaez (75e) en Luis Hernandez (94e).

Uiteindelijk viel Oranje niet omdat een doelpunt van Cuauhtemoc Blanco werd gemaakt op het kleinste randje buitenspel en een overtreding van Winston Bogarde op de lijn en niet binnen het strafschopgebied werd gemaakt. Voor de volledigheid dient wel vermeld te worden dat Aron Winter een minuut voor tijd een prachtige kans naast knalde en schoten van Edgar Davids en Ronald de Boer eenzelfde lot waren beschoren.

"Wij Nederlanders houden van de kritische analyse achteraf en dan kom je na dit duel voldoende aan je trekken", aldus bondscoach Guus Hiddink. "Soms is dat vervelend omdat je zou vergeten dat Nederland wel groepswinnaar is geworden. Het beoogde resultaat. Maar ik ben ook Nederlander, realist en zie ook de mankementen. We zijn onder ons niveau gebleven, wat we van Nederland gewend zijn. Maar om te spreken van een kater of domper gaat me te ver. Zolang we maar lering uit de 2-2 trekken."

Na de 2-0 moest Oranje uitlopen naar een veel grotere score. De bal werd goed rondgespeeld, maar het leek meer om het rondspelen te gaan dan om het forceren van een gaatje in de Mexicaanse defensie en de genadeklap uit te delen. Het ging te gemakkelijk. Langzamerhand werden de ruimtes groter, gingen duels verloren en konden de Mexicaanse verdedigers mee oprukken zonder dat ze een strobreed in de weg werden gelegd door de moegestreden Oranje-aanvallers. Opvallend was dat dit alles gebeurde nadat de leeggespeelde Wim Jonk in de 70e minuut had plaats gemaakt voor de meer controlerende Winter.

In februari bleef de Volendammer in Miami bij een 3-0 voorsprong tegen Mexico achter in de kleedkamer en kwamen de Midden-Amerikanen nog terug tot 3-2. "Jonk was helemaal leeg", aldus Hiddink. "Ik had geen keus." Arthur Numan, samen met Cocu de uitblinker aan Nederlandse kant, maakte een minuut later plaats voor Winston Bogarde. "Numan stond op geel en die arbiter floot zo warrig dat je continu het risico liep op een rode kaart. Ik vreesde eveneens voor Jaap Stam." Het moet hebben meegespeeld in het achterhoofd van de Kampenaar. Uit voorzorg pakte hij Luis Hernandez soms minder aan omdat hij maandag present moet zijn in de tweede ronde.

Dat je bij een 2-0 voorsprong een wedstrijd nog niet hebt gewonnen, zelfs niet als je in de 93e minuut 2-1 leidt, zal een wijze les zijn. Zeker omdat hij ditmaal niet noodlottig was voor Oranje. Hiddink: "Met zo'n resultaat zal het realisme zeker terugkeren. Na de 5-0 zouden we wereldkampioen worden. We willen alles, maar de Mexicanen maakten ons duidelijk dat we gewoon één van de kandidaten zijn. Oranje is niet de vlinder die over iedereen heen danst."

Nederland - Mexico 2-2 (2-0). 5. Cocu 1-0, 19. Ronald de Boer 2-0, 75. Pelaez 2-1, 90. Hernandez 2-2. Scheidsrechter: Al Zeid (SAr). Toeschouwers: 36.000. Rode kaart: 89. Ramirez (Mex). Gele kaart: Stam, Numan (Ned), Villa, Hernandez, Carmona, Pelaez (Mex).
Nederland: Van der Sar; Reiziger, Stam, Frank de Boer en Numan (71. Bogarde); Ronald de Boer, Jonk (71. Winter), Davids en Overmars; Bergkamp (78. Hasselbaink) en Cocu.
Mexico: Campos; Carmona, Sanchez (56. Pelaez), Davino en Suarez; Villa, Garcia Aspe, Luna (46. Arellano) en Ramirez; Blanco en Hernandez.