dinsdag 13 februari 2001

Sir Anthony Hopkins:
"Hannibal Lecter wil dansen met de dood"

door MARCO WEIJERS

BERLIJN - "Ik ben niet echt een vleeseter", zegt Anthony Hopkins (63). "Het idee dat je een dood lichaam naar binnen werkt, vind ik uitermate onsmakelijk." De acteur die in 'Hannibal' voor de tweede keer gestalte geeft aan 's werelds beroemdste kannibaal, trekt een vies gezicht en vervolgt: "Vis lust ik wel. En havermout, heel veel havermout."

In het vervolg op de succesvolle Thomas Harris-verfilming 'Silence of the Lambs' (1991) is dat wel anders. Als de voortvluchtige Dr. Hannibal Lecter doet Hopkins niets liever dan zijn slachtoffers oppeuzelen. Zelf hangt hem in 'Hannibal' echter een soortgelijk lot boven het hoofd. De zwaar verminkte Mason Verger een van de weinigen die ooit een behandeling van Dr. Lecter overleefde heeft een prijs op diens hoofd gezet. Hij spoort Hannibal op in Florence en wil hem levend aan de varkens voeren. FBI-agente Clarice Starling (Julianne Moore) steekt daarbij een spaak in het wiel.

Gestoken in een perfect passende, zwarte Gucci-outfit ("Dit is het jasje dat ik in de film draag wanneer ik de hersenen van Paul Krendler aansnijd") gaat Anthony Hopkins er tijdens het Filmfestival van Berlijn eens goed voor zitten. Afgelopen weekeinde ging zijn nieuwe film ook in de Verenigde Staten in première, met verbluffend resultaat. Na 'Jurassic Parc' en 'Star Wars: Episode I' bezet 'Hannibal' nu de derde plaats op de lijst van meest succesvolle openingen ooit. In een paar dagen werd alleen al aan de overkant van de grote plas 58 miljoen dollar binnengeharkt. Hopkins' tevredenheid is dus voor te stellen.

Anthony Hopkins als Hannibal Lecter in 'Hannibal', mèt de opvallende hoed.

Foto: Phil Bray

"Natuurlijk ben ik blij, met name voor producent Dino de Laurentiis en regisseur Ridley Scott. Vooral die laatste heeft dappere keuzes gemaakt. Mooi als dergelijke moed wordt beloond." Anthony Hopkins doelt daarmee op de soms ronduit gruwelijk scènes die in de film worden getoond en die op nogal wat kritiek konden rekenen. "Ridley heeft zijn nek uitgestoken. In plaats van koorddansen op een tussen twee stoelen gespannen touwtje heeft hij het als het ware gewaagd per koord de Grand Canyon over te steken. Daar heb ik grote bewondering voor. En aan de bezoekersaantallen en waarderingscijfers te zien ben ik de enige niet. Zouden al die miljoenen bezoekers geestelijk gestoord zijn omdat ze graag naar 'Hannibal' komen kijken? Ik geloof er niks van."

"Het komt omdat we houden van doortrapte schurken en hun daden", stelt Hopkins. "Ze vertegenwoordigen een andere kant van onszelf, een die we meestal niet wensen te erkennen. Het verklaart de populariteit van Shakespeare's Richard de Derde, van Jago in 'Othello' of van Mephisto in Goethe's 'Faust'. Ook schaduwfiguren als het Spook van de Opera en Quasimodo intrigeren ons, omdat ze zijn gevangen in hun verminkte of mismaakte lichaam en daardoor rare dingen doen. Hannibal Lecter is op dezelfde manier een gevangene van zijn verwrongen geest. Hij is voor ons de schaduw onder het bed, de boeman, de boze wolf uit Roodkapje. Hoe gruwelijk is dat laatste verhaal niet, en toch vertellen we het onze kinderen! De liefde voor slechteriken van bijna mythologische proporties is diep geworteld in onze psyche. Sla Jung er maar op na."

Vanwege de hartstochtelijke toon waarop de acteur 'Hannibal' verdedigt, zou je een grote betrokkenheid bij zijn personage verwachten. Dat blijkt maar in beperkte mate het geval. "Hannibal Lecter fascineert me vooral omdat hij anderen fascineert. Het blijft echter een rol, niet meer dan dat. En hoewel het prachtig was dat 'Silence of the Lambs' me zelfs een Oscar opleverde, heeft de vraag of er misschien nog een vervolg zou komen, me sindsdien geen nacht uit mijn slaap gehouden. Ook toen Thomas Harris twee jaar geleden met 'Hannibal' op de proppen kwam, moest ik het eerst nog zien, niet in de laatste plaats omdat Jonathan Demme en Jodie Foster tussentijds afhaakten. Pas in Florence, tijdens de eerste draaidag, geloofde ik dat het echt zou gaan gebeuren. Even was dat vreemd. Maar ik had mijn tekst goed in mijn hoofd en toen ik de kleren aantrok en een hoed opzette, zat ik met een mentale klik zó weer in Lecters huid."

Zijn eigen idee, dat in het oog springende hoofddeksel, onthult Hopkins. "In het boek heeft de dokter plastische chirurgie ondergaan, zodat hij minder snel wordt herkend." Hij lacht. "Je snapt, daar voelde ik niks voor, dan hadden ze beter een andere acteur kunnen nemen. Toen heb ik die hoed voorgesteld. Dat ding is zó opvallend, dat geen mens zou bedenken dat de man die hem draagt, iets te verbergen heeft. Zo'n keuze past bij Hannibal Lecter, bij zijn waaghalzerij en zijn gevoel voor humor. Risico's nemen ligt hem. Hannibal wil dansen met de dood. En geen mens is daar beter in dan hij."