HEERENVEEN - Marathonschaatser annex zanger annex manager Erik Hulzebosch deed zaterdag 'een middagje Thialf'. Hij zag en hoorde om zich heen een "hoop gejank en gezeur" en prees zich gelukkig geen langebaanschaatser te zijn. Nee, hij was alleen maar even gekomen om zijn schoonzusje Gretha Smit aan het werk te zien op de vijf kilometer. Het werd een genot om naar te kijken. Met dezelfde onbevangenheid als waarmee de 25-jarige Smit vrijdag al het hele veld op de drie kilometer kapot had gereden, deed ze dat nu op de langste vrouwenafstand. Met zo mogelijk nog meer kracht en overtuiging in haar slagen.

Gretha Smit

Haar 7.03,47 was niet alleen goed voor haar tweede zege in Thialf, maar betekende tevens een ruime verbetering van het drie jaar oude Nederlandse record (7.05,16) van Tonny de Jong en kwalificatie voor de Olympische Spelen in Salt Lake City. "Ik hoorde pas na afloop dat ik een Nederlands record had gereden. Tijdens de race wist ik op een gegeven moment echt niet meer op wat voor schema ik reed. Het was ook zo'n kabaal hier."

Gevraagd naar het geheim van Gretha Smit, hoeft Hulzebosch geen seconde na te denken. "In dat hele langebaanschaatsen zit zoveel geld. Je hebt er als sporter tegenwoordig te maken met psychiaters, bottenkrakers en meer van dat soort types. Ze moeten slapen in die hogedruktentjes, waarin je bijna geen lucht krijgt. Je kunt er niet eens met z'n tweetjes in slapen. Om gek van te worden. Daarnaast reizen ze voortdurend de hele wereld over. Trainingskampje hier, wedstrijdje daar. Gretha zit ondertussen gewoon lekker thuis op de boerderij. Eet gezond, leeft gezond. Zij is volgens mij de enige die hier uitgerust aan de start is verschenen. De rest is kats kapot."

Met haar dubbelslag in Thialf deklasseerde Smit de vrouwen van het langebaanschaatsen genadeloos tot een stel figuranten. Op de vijf kilometer bedroeg de marge met haar naaste belagers Marja Vis en Tonny de Jong respectievelijk 11,25 en 14,56 seconden. En dat zonder specifieke voorbereiding. "Ik heb nog nooit op hoogte getraind, misschien moet ik dat ook maar eens gaan proberen", aldus Smit, lachend. Volgens Hulzebosch is dat laatste niet nodig. "Gretha hoeft niet niet harder te schaatsen. Dit is snel genoeg voor olympisch goud."

De opmerking van Hulzebosch is gekscherend bedoeld, maar de tijden van Smit zijn zonder twijfel van internationaal kaliber. Marathonrijders blijken dus ook op de langebaan wel degelijk uit de voeten te kunnen. "Het is niet te geloven, maar mijn vrouw Jenita zou hier gewoon tweede zijn geworden", schetste Hulzebosch zijn eigen verbazing. "Jenita geeft op een vijf kilometer in de regel zo'n vijf seconden toe op Gretha, niet meer. Jenita is nog koeler dan Gretha. Vorig jaar heeft ze een aanbieding van SpaarSelect naast zich neergelegd. Waarom? Zo'n raar wereldje, nee, daar zouden binnen mum van tijd overspannen van worden. Geef ons de marathon maar."

Gretha Smit is minder uitgesproken over een eventuele overgang naar het langebaanschaatsen. "Dat zien we na de Spelen wel", aldus de rijdster uit Staphorst, die pas eind vorige maand haar baan in een bloemenzaak opzegde om zich optimaal te kunnen voorbereiden op de olympische trials. Vanaf vandaag draait alles om Salt Lake City. "De kunst is om de rust rond Gretha te bewaren, maar tegelijkertijd zoveel mogelijk geld te verdienen", meent Hulzebosch. "Misschien moeten we een plaatje gaan opnemen. Da's goede handel!"

Smit zelf wenst zich vooralsnog louter met de sportieve aspecten van haar succes bezig te houden. "Ik blijf gewoon mijn normale patroon volgen. Het lijkt me niet verstandig nu ineens het krachthonk in te duiken om aan die gewichten te trekken. Dat ben ik niet gewend", aldus Smit, die tijdens de Spelen gewoon begeleid zal worden door haar eigen trainer Egbert Post. Hoe de aanloop er verder uit komt te zien, blijft vooralsnog onzeker. "Misschien ga ik gewoon met Jenita naar Amerika om me samen met haar ergens op de Spelen voor te bereiden. Of misschien wel met de hele Nefit-ploeg. Lijkt me ook best leuk."

Er kan overigens in de aanloop naar de Winterspelen wel een complicatie optreden voor Gretha Smit. Dat haar hart bij de marathon ligt, lijdt geen twijfel. Maar wat zal ze doen als in de periode van de Spelen in Nederland de Elfstedentocht wordt uitgeschreven? Smit, na enige aarzeling: "Een Elfstedentocht is heel mooi. De kans dat ik olympisch goud win lijkt me niet bijster groot, ik bleef hier op de vijf kilometer per slot van rekening nog elf seconden boven boven het wereldrecord van Gunda Niemann. Maar toch zou ik voor de Spelen kiezen. Dit is een kans die je als sporter niet aan je voorbij mag laten gaan. Die Elfstedentocht kan ik later altijd nog een keer winnen."

zoek naar gerelateerde artikelen

ma 24 december 2001