SCHIPHOL - Boos is hij niet; alleen teleurgesteld. Piet Bloemink, de geestelijk vader van aandelenleaseproducten als WinstVerDriedubbelaar en AEX-Herstelplan, plaatst 'zo' twaalf kanttekeningen bij de uitkomsten van onderzoek van toezichthouder STE. Dat het gros van de huidige aandelenleaseproducten beleggers niets oplevert als wordt uitgegaan van een historisch rendement op aandelen van 8% - de conclusie van de STE - is aantoonbaar onjuist, stelt Bloemink. "Desnoods wil ik de STE wel helpen bij de beoordeling van leaseproducten."

PIET BLOEMINK ...Ik ben niet het type om ergens met een blonde schone te gaan potverteren...

Als íemand geprofiteerd heeft van aandelenlease, dan is het wel Piet Bloemink. De uitvinder van 'huurkoop van aandelen' heeft met zijn idee en 'de zaak' die daarvan het gevolg was, een flinke slag geslagen toen hij ze in drie etappes verkocht aan - toen nog - Aegon-onderdeel Bank Labouchere (inmiddels Dexia Groep). "Het heeft me geen windeieren gelegd", zegt hij er zelf over.

De handelaar in advertenties, videobanden "en noem maar op" bedacht het concept in 1989. "Mijn eigen pogingen om als belegger actief te worden gingen eraan vooraf", blikt Bloemink terug in zijn persoonlijke kantoor in het WTC op Schiphol. "Toen ik bij Staal Bankiers een beleggingsrekening had geopend, gaf dat me zo'n goed gevoel, dat ik de drempels voor het grote publiek wilde verlagen."

De eerste drempel die Bloemink hoopte te slechten, was het gebruik van jargon. "Uitleg over beleggen in gewone mensentaal was er niet." De tweede drempel betrof de investering die nodig was: aandelen kosten geld en als je dat niet hebt, dan wordt het moeilijk. "Ik dacht op een gegeven moment: als je álles kunt leasen, waarom aandelen dan niet?" En zo ontstond Legio Lease.

Het idee was simpel. Deelnemers aan een leaseplan leenden geld en betaalden daarover maandelijks rente. De geleende 'hoofdsom' werd belegd in aandelen. "De rente was fiscaal aftrekbaar en over de koerswinst hoefde geen belasting te worden betaald", aldus Bloemink. "In die rente, die met 12, 13% aan de hoge kant leek, zaten ook de verborgen kosten als aan- en verkoopcommissies, bewaarloon en dividendprovisie." Ook die konden leaseplanners zo aftrekken van de belasting.

De financiële wereld tuimelde over Bloemink heen, evenals de media, de Consumentenbond en zelfs de politiek. "Er werden Kamervragen gesteld over de aftrekbaarheid van leaserente (rente plus verborgen kosten, red.) en de onbelastbaarheid van koerswinst. Bij de Reclame Code Commissie werd daarnaast geklaagd over onze agressieve manier van adverteren." Pas in 1994, 1995 ging de storm liggen. "Toen men de schaamte voorbij was, introduceerden alle financiële instellingen vormen van effectenlease", aldus Bloemink.

Nu liggen de producten opnieuw onder vuur, na waarschuwende woorden van de STE om toch vooral niet deel te nemen aan aandelenleaseplannen. Uitgaande van een historisch rendement op aandelen van 8% zouden de leaseconstructies beleggers in 90% van de gevallen niets opleveren. Vooral het feit dat de over de lening betaalde rente niet langer aftrekbaar is, is daarvan de oorzaak, blijkt ook uit rekensommetjes van Bloemink. Dé oplossing, aldus 'mister aandelenlease', is een constructie waarbij de deelnemer zijn voor de aankoop van aandelen benodigde lening aflost. Dan wordt de maandelijkse betaling wel flink hoger (ruim twee keer), maar is ook een lager rendement nodig op de aandelen om toch aan het leaseplan te verdienen.

Waarom dit soort producten nog maar mondjesmaat wordt aangeboden? Commerciële overwegingen, denkt Bloemink. De keerzijde van leasen met een aflossingsverplichting is dat de aanbieder van de leaseconstructie met een flink lagere marge genoegen moet nemen. Hoeveel lager? Dat wil Bloemink - "Ik wil de branche niet tegen me in het harnas jagen" - niet zeggen, maar een zelf gemaakt rekensommetje leert dat de helft lager aardig in de buurt komt.

Bloemink zelf is nog altijd als aanbieder van leaseplannen actief. Hij is grootaandeelhouder van Koers-Kompas, dat producten aanbiedt als Cash-Clicken, Bonus-Beleggen, Giga-Garant en Kwakkel-Koers. "Het zijn allemaal leaseplannen waarbij deelnemers maandelijks voldoende betalen om aan het eind van de looptijd de geleende hoofdsom af te lossen", benadrukt Bloemink. Aflossingsvrije leaseproducten vindt hij onder het nieuwe belastingregime niet langer verantwoord.

In zijn 'denkkantoor' op Schiphol doktert Bloemink daarnaast nog altijd producten uit voor Bank Labouchere, verreweg de grootste aanbieder van aandelenleaseplannen in Nederland. Zijn meest recente vondst is voor 'zijn' Koers-Kompas: Kinder-Koers heet het, en het is een renteloze leaseconstructie waarmee ouders vermogen op kunnen bouwen voor hun kind.

De wervende teksten, waarover bij de Reclame Code Commissie zo vaak - en even zo vaak tevergeefs - werd geklaagd, is Bloemink nog altijd niet verleerd. "Uw kind wint gegarandeerd altijd", schreeuwt de brochure je tegemoet, en: "Bedacht door een vader, nu voor alle ouders mogelijk""Ik kan het nu eenmaal niet laten", aldus Bloemink over zijn onvermogen om te gaan rentenieren: "Ik ben gewoon het type niet om met een blonde schone ergens te gaan potverteren."

zoek naar gerelateerde artikelen

za 22 december 2001