NEW YORK/AMSTERDAM - Op een indrukwekkende en hartverwarmende manier heeft de wereld drie minuten lang een broederlijke arm om de schouder van de rouwende Verenigde Staten gelegd. Ook in ons land werd massaal stilgestaan bij het grootschalig menselijk leed, veroorzaakt door de terroristische aanslagen van afgelopen dinsdag.

Automobilisten nemen op de vluchtstrook van de A4 ter hoogte van Schiphol rond het middaguur enkele minuten stilte in acht om de slachtofferrs van de aanslagen in de VS te herdenken. (Foto: ANP)

Het leven stond even stil, gistermiddag vanaf twaalf uur. Automobilisten, chauffeurs en treinmachinisten zetten hun voertuigen stil, fietsers stapten af. Winkeliers sloten hun zaak en op kantoren legden mensen hun werk neer. De vele stadspleinen in ons land waren drukbevolkt. Op veel plaatsen hingen de vlaggen halfstok.

'Herdenken ja, maar dan wel op een veilige plaats' stond op de elektronische informatiepanelen boven de snelwegen. Weggebruikers die niet in de buurt van een van de volle parkeerplaatsen waren stopten op de vluchtstroken. Een enkeling reed door. Een woordvoerder van het Korps Landelijke Politie Diensten schat dat tachtig tot negentig procent van de weggebruikers de auto aan de kant heeft gezet. "De parkeerplaatsen stonden propvol, maar het is keurig verlopen."

In Den Haag legde premier Kok in aanwezigheid van vijfduizend belangstellenden en het voltallige kabinet een bloemstuk voor de Amerikaanse ambassade aan het Haagse Korte Voorhout. Tijdens de volstrekte stilte kregen enkele ambassademedewerkers het te kwaad. Ze wendden hun betraande gelaat af van de bloemenzee waarvoor honderden bezoekers uit het hele land hadden gezorgd.

Na de stilte tekende minister-president Kok het condoleanceregister, waarna het kabinet te voet vertrok. Toen waarnemend ambassadeur R. Fendrick het gebouw weer wilde binnengaan, klonk een luid en langdurig applaus uit de menigte.

Zichtbaar geëmotioneerd liet hij weten 'zeer ontroerd te zijn door de hartverwarmende steun van de Nederlandse bevolking'. "Die komt tot ons via een onvoorstelbare hoeveelheid bloemen, steunbetuigingen en kaarten. Ze zijn een grote troost voor ons."

Premier Kok noemde de herdenkingen 'indrukwekkend en drukbezocht'. "We veranderen er niets mee, maar de Nederlandse bevolking brengt er wel veel mee tot uitdrukking", aldus de premier.

Kok had veel lof voor Nederlandse islamitische organisaties die gisteren op 'waardige wijze' hebben gereageerd op de tragedie en stelling nemen tegen terreur.

Op de Dam in Amsterdam was het fladderen van de duiven het enige geluid dat hoorbaar was tijdens de drie minuten stilte. Onder de twee- tot drieduizend mensen op het plein bevonden zich dertig Amsterdamse brandweerlieden, die hun omgekomen Amerikaanse collega's herdachten.

In Groningen legden vertegenwoordigers van brandweer, politie en ambulancediensten bloemen bij de Amerikaanse vlaggen bij de hoofdingang van de Martinikerk, waar zo'n 500 mensen bijeenkwamen. Burgemeester Jacques Wallage hield er een korte maar indrukwekkende speech.

Ook Eindhovense brandweerlieden brachten samen met ambulancebroeders en politieagenten een eerbetoon aan omgekomen hulpverleners. In hun uitrukuniform stonden ze in een lange rij achter een tafel, waarop drie helmen uitgestald lagen. Ladderwagens stonden met zwaailicht aan en met de ladder naar beneden gericht. Eindhovens burgemeester dr. Rein Welschen liet bij de ceremonie zijn tranen de vrije loop.

In de hal van het Brabantse provinciehuis in Den Bosch kwamen zo'n 700 medewerkers bijeen om de slachtoffers te herdenken. "Laten we ervoor waken dat deze krankzinnige terroristische daad niet aanmoedigt tot veroordeling van bevolkingsgroepen die geen schuld hebben", sprak de Brabantse commissaris van de Koningin mr. Frank Houben.

Ook op de begraafplaats voor Amerikaanse oorlogsslachtoffers in Margraten vond in stilte een herdenking plaats.

In Utrecht begonnen om vijf voor twaalf de klokken van de Domtoren te beieren. Op het Domplein verzamelden zich zo'n honderd Utrechters.

In Zeeland bleven de veerdiensten van de PSD in de vaart, omdat anders het volledige schema in de war zou lopen. In de meeste Zeeuwse plaatsen werden kort voor twaalven de klokken geluid.

Op luchthaven Schiphol was tijdens de herdenking slechts de airconditioning, een enkele mobiele telefoon en vooral het gesnotter van Amerikanen te horen die al dagen wachten op de retourvlucht naar hun vaderland. KLM-stewardessen pakten elkaar vast.

zoek naar gerelateerde artikelen

za 15 september 2001