AMSTERDAM - Natuurlijk stond Jasser el-Sirri gisteren meteen klaar om Osama bin Laden te verdedigen. De Egyptenaar el-Sirri runt in Londen het Islamic Observation Centre, dat onder de neus van de westerse geheime diensten Bin Laden de hemel in prijst. "Waarom wordt er meteen van uitgegaan dat dit het werk is van een islamitische groep", jammerde el-Sirri gisteren.

Osama bin Laden (Foto: REUTERS)

Het is verbijsterend dat el-Sirri nog steeds niet serieus aan de tand is gevoeld over zijn sterke persoonlijke banden met zijn landgenoot Ayman al-Zawahri, de rechterhand van Osama bin Laden.

El-Sirri's centrum is een van de vele schakeltjes in het netwerk van Osama bin Laden, de man die vanuit het veilige, voor het Westen afgesloten Afghanistan zijn wereldterreur bedrijft en ook nu weer is aangewezen als de meest logische dader van de aanslagen in de Verenigde Staten.

Bin Laden heeft al in de jaren tachtig, tijdens de Afghaanse oorlog, zijn rijkdom gebruikt om islamitische extremistische groepen te financieren. Daarnaast ronselde hij talrijke fanatici uit het Midden-Oosten om in Afghanistan aan de zijde van de moedjaheddien de Russen het land uit te jagen.

Het Westen, het nu door hem vermaledijde Amerika voorop, was wel blij met de activiteiten van Bin Laden. In Afghanistan werd immers de laatste koude oorlog uitgevochten voor de val van het communisme.

De Russen waren amper weg of Bin Ladens keurtroepen togen naar huis om de heilige oorlog (de Jihad) voort te zetten tegen hun corrupte pro-westerse regimes. Vele jaren en duizenden doden later bleek dat programma in landen als Algerije en Egypte mislukt.

Al die tijd vloeiden de dollars van Bin Laden over de wereld en tot het midden van de jaren negentig ontstond daardoor een enorm, vaak ondoorgrondelijk netwerk aan witwasserijen van drugsgeld, illegale banken en centra voor logistieke steun bij aanslagen.

Tot Bin Laden in 1996 begon met specifieke aanslagen op Amerikaanse doelen, werd dit netwerk vooral gebruikt om lokale terreuroorlogen te voeren. Nu wordt het netwerk met name ingezet voor het beramen en financieren van gruwelijke aanslagen, zoals twee jaar geleden op Amerikaanse ambassades in Kenia en Somalië.

Nog steeds financiert Bin Laden de opstanden van islamitische groepen in de Filippijnen, Indonesië, Tsjetsjenië, Oezbekistan, Kashmir, Somalië en Algerije. Er zijn aanwijzingen dat hij ook betrokken is bij het Albanese UCK in Macedonië. Deze steun lijkt voor Bin Laden een investering in de toekomst. Vroeg of laat kan hij uit dit reservoir van fanatici putten voor zijn terreurdaden tegen de Verenigde Staten.

Vanuit zijn schuilplaats in Afghanistan runt hij zodoende een los verband van groepen en terreurcellen. Al Qaeda (de basis) heet zijn organisatie, wat in de praktijk niet meer is dan een commandocentrum, dat elders op aarde achter liefdadigheidsinstellingen verscholen terreurcellen tot daden aanspoort. Het lijkt erop dat Bin Laden kan beschikken over vijfde colonnes in liefst zestig landen.

Dit terreurnetwerk wordt bestuurd als een besloten vennootschap met honderden terreurcellen en 'bevrijdingsbewegingen' als semi-autonome dochterondernemingen. Deze BV Jihad is moeilijk te ontrafelen, omdat er geen heldere commandostructuur is.

Arrestaties in Europa en de Verenigde Staten hebben al een stukje van dit netwerk blootgelegd, waarbij onder meer bleek dat Egyptenaren en andere Arabieren Nederland gebruiken voor het doorsluizen van gelden en het vervalsen van reisdocumenten. Iets dergelijks gebeurt ook in Parijs, Frankfurt, Londen en Dublin, waarbij Londen vooral het instructiecentrum lijkt te zijn.

zoek naar gerelateerde artikelen

do 13 september 2001