SEATTLE - Luchthaven Schiphol dreigt de komende jaren haar rol van zogeheten 'mainport' te verliezen, omdat passagiers niet langer via drukke knooppunten zoals die in Amsterdam willen vliegen, maar liever rechtstreeks op hun eindbestemming arriveren.

De toenemende populariteit van kleinere en snellere vliegtuigen, zoals de toekomstige 'sonic cruiser' van Boeing, wijst op deze trend.

Experts van vliegtuigfabrikant Boeing in Seattle hebben geen enkele twijfel over de donkere wolken die zich boven luchtvaartknooppunten zoals Schiphol gaan samenpakken. Vice-president marketing Randy Baseler zei in een gesprek met deze krant: "De ontwikkeling is nu al heel duidelijk: mainports, grote knooppunten die aantrekkelijk waren vanwege de snelle en vooral vele aansluitingen naar andere, kleinere bestemmingen, raken uit de mode. Passagiers en daardoor ook steeds meer luchtvaartmaatschappijen kiezen voor tijdwinst met snellere, rechtstreekse vluchten."

Reizigers willen liever rechtstreeks vliegen dan via drukke knooppunten zoals Schiphol. (Foto: ANP)

Vooral luchthavens voor doorgaande passagiers, zoals Schiphol dat voor een groot deel (42%) afhankelijk is van de zogeheten 'transit-reizigers', raken met deze nieuwe ontwikkeling in de wereldluchtvaart in de knel. Vliegvelden in Londen, Parijs en bijvoorbeeld Frankfurt hebben hier volgens Boeing minder last van, omdat het tevens belangrijke eindbestemmingen zijn.

Ook luchtvaartmaatschappij KLM, die grotendeels (ruim 60%) drijft op doorgaande passagiers die Schiphol niet eens afkomen, zal het roer moeten omgooien als gevolg van de verandering in vlieggedrag. Het gebruik van meerdere knooppunten naast Schiphol, bijvoorbeeld via één of meerdere partners in Europa, en inzet van kleinere vliegtuigen dan de jumbo's, zou een mogelijkheid zijn om de dans te ontspringen.

In plaats van de grote jumbo's en super-jumbo's worden wereldwijd nu al kleinere en over enkele jaren ook snellere vliegtuigen ingezet om luchtreizigers het enorme tijdverlies en nutteloos wachten op luchthavens en doorverbindingen te besparen.

Het bewijs van Boeing: "De gemiddelde grootte van de vliegtuigen op 's wereld drukste vliegroutes tussen Europa en Noord-Amerika wordt de laatste tijd alleen maar kleiner in plaats van groter. Vluchten van bestemmingen in Europa gaan steeds meer direct naar secundaire vliegvelden, kleinere 'hubs', zoals München, Berlijn en Malpensa." In plaats van de Boeing 747 worden meer en meer kleinere Boeings, zoals de 777 en 767 ingezet. Zo profiteren passagiers van snellere vluchten voor eenzelfde prijs en minder vertragingen op de grote knooppunten.

Randy Baseler, verkoper van Boeing-vliegtuigen, wijst op het versterkende effect van de door de Amerikaanse vliegtuigfabrikant aangekondigde kleine en snelle 'sonic cruiser' op deze ontwikkeling. "Een vlucht vanuit Europa naar Australië met de sonic cruiser gaat een tijdwinst van zo'n vijf uur opleveren; drie uur omdat het toestel veel sneller vliegt en twee uur omdat de tijd van een tussenlanding wordt bespaard. Als het ticket niet duurder is, wie kiest dan nog voor een vijf uur langere vlucht via een drukke luchthaven?", zegt hij, zonder een antwoord te verwachten.

Wie denkt dat de komst van sonic cruiser, die net niet sneller dan het geluid vliegt en plaats biedt aan slechts 100 tot 300 passagiers, nog verre toekomstmuziek is, heeft het mis. Boeing-vice-president strategie en verkoop, Mike Blair: "De komst van de 'sonic cruiser' is 110 procent zeker." Het vliegtuig zal volgens hem al in 2005 of 2006 vliegen. "Eerste marktonderzoeken tonen reeds een vraag naar 5000 vliegtuigen", zegt Blair.

zoek naar gerelateerde artikelen

di 1 mei 2001