DEN HAAG - De Nederlandse shagindustrie overweegt het grootste deel van de bestaande shagmerken uit de handel te nemen als minister Borst (Volksgezondheid) haar strenge eisen voor tabak doorzet.

Bekende en onder shagrokers tevens geliefde merken als Brandaris, Van Nelle en Javaanse Jongens dreigen hierdoor uit de schappen te verdwijnen.

De shagproducenten kondigen in een brandbrief aan de Tweede Kamer aan dat zij op korte termijn niet kunnen voldoen aan de nieuwe voorschriften van de D66-bewindsvrouw.

Het gaat hier om het vermelden op de verpakking van de hoeveelheden teer en nicotine in een gemiddelde zelf gerolde sigaret en in een later stadium om het maximum teergehalte, dat net als bij sigaretten op 12 milligram komt te liggen. Hiervoor zou volgens de shagproducenten ook het vloeitje moeten veranderen, alleen staat de wet dat nu niet toe.

De bedrijfstak is volgens de shagproducenten in groot gevaar. De verwachting is dat Nederlandse rokers door de maatregelen massaal overstappen van shag naar de sigaret, omdat ze hun favoriete shagmerk verliezen.

"Dit kan leiden tot een serieuze marktverstoring van de tabaksmarkt en ernstige gevolgen hebben voor de shagproductie voor de Nederlandse markt en de daarmee gemoeide werkgelegenheid," schrijft de Vereniging Nederlandse Kerftabakindustrie in een brief die vandaag wordt bezorgd in het parlement.

Geschat wordt dat ruim anderhalf miljoen Nederlanders regelmatig een sjekkie rollen. Bekende Nederlandse merken zijn onder meer Van Nelle, Drum, Samson, Javaanse Jongens, maar ook Arbo, dat wordt gebruikt door rokers die thuis met een apparaatje hun sigaretten maken. Ruim 3000 mensen werken in de shagindustrie.

Ingewijden menen dat de Nederlandse producenten na het ingrijpen van de bewindsvrouw van de markt worden geveegd door tabaksreus Phillip Morris. "Het effect van dit voorstel kan zijn dat het marktaandeel shag verschuift naar sigaretten, zonder dat sprake is van effecten op het tabaksontmoedigingsbeleid van het kabinet."

De shagindustrie vindt dat Borst meer eisen aan de shagbranche stelt dan aan de sigarettenindustrie. Behalve dat het maximum teergehalte van 12 milligram wordt voorgeschreven, worden er ook regels gesteld aan het soort papier en het gewicht.

"Terwijl nu juist papier en gewicht bepalend zijn voor de hoogte van de teeropbrengst", aldus de producenten. "Hierdoor wordt de shagindustrie geen enkele keuze gelaten om door middel van wijziging van papier en gewicht aan het maximum van 12 milligram te voldoen."

Aangezien bovendien de dikte van het zelfgerolde sjekkie per roker varieert, zou De Vereniging Nederlandse Kerftabakindustrie liever een tabel op de verpakking zetten met bijvoorbeeld het teergehalte per gewicht, in plaats van het gekozen gemiddelde.

Indringend vragen de producenten twee jaar de tijd om aan de voorschriften van minister Borst te voldoen. Ze willen uitstel van de invoeringsdatum van de etikettering, die ligt op 1 juli van dit jaar. Borst heeft al toegezegd dat ook in haar ogen deze datum niet meer haalbaar is. De producenten willen ook af van de ongelijke behandeling van sigaretten en shag. Hierop heeft de minister tot grote woede van de sector niet gereageerd.

wo 21 maart 2001