'The Pillow Book' is knip-
en plakwerkje van Greenaway'
Wie wel eens inlogt op Internet zal bekend zijn met het bestaan van 'frames'.
Je beeldscherm wordt in verschillende hokjes ingedeeld en via al die venstertjes
krijg je informatie op je af. Je kunt met je muis klikken op de plek die
je het meeste interesseert en van daaruit krijg je weer nieuwe ramen op
's werelds grootste data-netwerk.

Regisseur Peter Greenaway zit ongetwijfeld in zijn vrije uurtjes te vaak
met zijn hoofd in de computer, want voor zijn nieuwste epos 'The Pillow
Book' gebruikt hij dit fenomeen bij voortduring. Het verhaal over het meisje
dat van jongs af aan werd beschilderd met woorden, en daardoor haar hele
verdere leven de menselijke huid als papier gebruikt, wordt door Greenaway
niet met één kader verteld maar met talloze kleine, verdeeld over het scherm.
Nu zit daar wel een theorie achter. De Brit wil de cinema-taal vernieuwen.
Hij gelooft niet meer in de lineaire vertelling dus dat een verhaal een
begin, een midden en een einde heeft en al helemaal niet in de traditionele
vertelwijze. In een uiterste krachtsinspanning probeert hij daar dan ook
ver weg van te blijven.
Dan heeft hij toch helaas buiten de gewone doorsnee filmkijker gerekend.
Want wat doet die met al die stukken en brokken? Die komt de film uit en
denkt op zijn fietsje na wat hij nu eigenlijk gezien heeft. Het verhaal
van een meisje die uiteindelijk haar minnaar beschildert met de mooiste
regels die ze kan verzinnen. De jongen sterft en een uitgever houdt de enige
kopie van dat 'boek' bij zich. Nu kan zij slechts dat boek terug krijgen
door de uitgever andere 'levende' boeken te schenken. Zo reconstrueert de
kijker het verhaal.
En die film is prachtig, maar helaas wel zo lineair en traditioneel als
maar zijn kan. Het is een verhaal met een kop en een staart, een begin en
een eind, een held en romantiek, ontroering en zelfs een sprookjesachtige
atmosfeer. Dat Greenaway het hoogstpersoonlijk aan stukken heeft geknipt,
interesseert ons niets. In ons hoofd maken we er toch weer een gewone film
van. Daarmee is het experiment mislukt, maar we hebben in ieder geval een
mooie avond gehad.
Dat is ook wat waard...
DvdH
Première 27 maart 1997
|