Star Wars op de set
van 'The devils own' Alan Pakula knokt met
sterren door Eric Koch Twee grote sterren in
één film leverde bij 'The Devil's own' een eigentijdse
versie van Star Wars op. Hoofdrolspeler Brad Pitt drong zelf aan op
Harrison Ford als tegenspeler, maar stond weken later op het punt om af
te haken. "Hij was bang dat ik er een Harrison Ford-film van wilde
maken", vertelt regisseur Alan Pakula. Hij kon Pitt overreden om
te blijven, maar beide acteurs bleven daarna om voorrang voor hun
personages strijden. Elke dag werd op de set aan het scenario
gesleuteld. "De film is door dat constante gevecht uiteindelijk
alleen maar beter geworden", zegt een tevreden Pakula in
Parijs.
De strijd van zijn twee hoofdrolspelers weerspiegelt het verhaal,
aldus Pakula. "Zoals hun personages stonden ze soms
tegenover elkaar, maar met de beste bedoelingen. Brad Pitt wilde de
achtergrond en de motieven duidelijk maken van de jonge Ierse terrorist
die hij gestalte gaf. Dat was ook mijn bedoeling, verzekerde ik 'm.
Zonder iemands daden goed te praten kun je proberen begrip voor 'm op
te brengen. Als je van mensen monsters maakt, kun je nooit vrede met ze
sluiten. Op zijn beurt was Harrison Ford niet van plan om van
zijn New Yorkse politieman een bordkartonnen tegenstander te maken en
kwam met allerlei suggesties om 'm interessanter te maken. Toen zijn
rol aanzienlijk werd uitgebreid en ik scènes met Pitt in de
Iers-Amerikaanse gemeenschap schrapte, dacht Pitt dat ik Ford voortrok.
Ook al omdat ik met Harrison eerder 'Presumed Innocent' had
gemaakt," vertelt de maker van intelligente kassuccessen als
'Klute', 'All the presidents men' en 'Sophies Choice'. Maar ik kon
Brad duidelijk maken dat ik alleen het belang van het verhaal voor ogen
had. Belangrijker dan een portrettering van het Iers-Amerikaanse
milieu vond ik de ontwikkeling van de band tussen die twee mannen met
hun verschillende achtergrond. Die onder andere omstandigheden dikke
vrienden zouden zijn geweest. We hadden alle drie onze opvattingen over
de weg die dat verhaal zou volgen, maar de bestemming was altijd
duidelijk. En dat maakte de schermutselingen onderweg
soms zenuwslopend, maar meestal interessant. Uit conflicten worden vaak
de beste oplossingen geboren." Pakula praat uit ervaring.
"Bij 'Klute' en 'All the presidents men' was het al niet anders.
Als je eigenzinnige, intelligente acteurs uitkiest, vraag je om
problemen. Dustin Hoffman en Robert Redford bekijken elke komma onder
een vergrootglas. En terecht. Bij 'All the presidents men' werd
ook dagelijks het scenario veranderd. Mede omdat de toon van scenarist
William Goldman me niet beviel. Hij is heel goed in het schrijven van
vlotte verhalen rond gezworen kameraden, maar ik wou iets anders dan
Butch Cassidy en de Sundance Kid tegen de Amerikaanse president.
Goldman was bang dat 't allemaal te droog zou worden, maar als de
ontrafeling van het Watergateschandaal op zichzelf niet boeiend genoeg
zou zijn, dan konden we het maar beter laten, vond ik. 't Ging
tenslotte om een belangrijk moment in de Amerikaanse geschiedenis.
Liever met ere falen, dan een risicoloos glad avonturenverhaal. Elke
dag belde Robert Redford vanaf de set Bob Woodward op om adviezen en
vroeg Dustin Hoffman aan Carl Bernstein hoe het indertijd
wérkelijk was gegaan. Je zou als regisseur gek zijn om
met hun suggesties niets te doen," zegt Pakula. "Het zijn de
details die een verhaal kleur en diepte geven. Harrison Ford is
wekenlang met agenten in New York opgetrokken. Voor zo'n intensieve
research heb ik als regisseur geen tijd. Dus luister ik naar Ford en
als het verhaal daartoe ruimte geeft, laat ik Ford alle vrijheid om
zijn ervaringen toe te voegen. Brad Pitt is een tijd in Belfast
ondergedoken en heeft lang aan een Iers accent geschaafd. Een absolute
voorwaarde om geloofwaardig over te komen. Die achtergrondkennis was
voor allebei een reden om gepassioneerd om ruimte voor hún kant
van het verhaal te claimen. Met een botsing van ego's had 't niets te
maken. Naarmate de opnames vorderden kregen ze juist steeds meer
respect voor elkaar. Ik
denk daarbij aan een scène, waarin Ford tegen Pitt vertelt dat zijn partner een
vluchtende crimineel in de rug heeft geschoten. Pitt begrijpt daaruit
eens te meer hoe Ford geweld haat en staat op het punt om te vertellen
wie hij werkelijk is. Een emotioneel tafereel, dat veel zegt over hun
personages. Na afloop kwamen ze me allebei, los van elkaar, zeggen dat
ze de ander zo goed gevonden hadden." De ogen van Pakula
glinsteren. "Die scène in de auto laat zien dat het leven
afhangt van momenten. Als Ford's personage even minder met zijn eigen
sores bezig was geweest en Pitt had laten uitpraten, dan hadden ze
waarschijnlijk uiteindelijk niet tegenover elkaar komen te staan. De
ironie daarvan begrijpen jullie in Europa beter dan in Amerika, waar ze
geneigd zijn om in termen van goed en kwaad te denken. Zoals Harrison
Fords personage. Maar de gebeurtenissen zullen zijn opvattingen
veranderen. Dat geldt, hoop ik, ook enigszins voor het
Amerikaanse publiek. Uit de botsing tussen Harrison Ford en Brad Pitt
in 'The devils own' kan nu eenmaal maar één winnaar
tevoorschijn komen. Geen happy end dus, maar hopelijk iets van een
gevoel van loutering. Daarvoor moet je de mensen eerst naar de bioscoop
zien te krijgen. En daar moeten de namen van Pitt en Ford voor
zorgen." Pakula lacht. "Grote sterren zijn vaak slecht voor
je nachtrust, maar je kunt ze niet missen." Publicatie 3
april 1997 |