'Speed 2: Cruise Control' van Jan de Bont

Een boottochtje met rampzalige gevolgen

Bij een cruise denken we toch altijd aan 'Love Boat'. Een paar leuke grappen van een cocktails mixende barman, je koffers in de war door die onhandige Gopher, leuk dineren aan de tafel van de kapitein en wellicht verliefd worden op de vrouw van een ander, zodat er nog wat prikkelende perikelen aan boord plaatsvinden. Blijkt zich plotseling een gek aan boord te bevinden die sprekend lijkt op Willem Dafoe en alles van computers weet.

In 'Speed 2: Cruise Control' neemt deze John Geiger de macht over op het statige schip 'The Seabourne Legend'. Die heeft nog een kleine frustratie te verwerken en besluit met zijn ingenieuze apparatuur de macht over de brug geheel en al over te nemen. Net als die uitermate slimme Dennis Hopper in het eerste deel houdt hij daardoor de passagiers toen van een bus, nu van een boot in zijn macht.

Wat een toeval dat daar nu net Sandra Bullock bij hoort. Haar verschijning als de lieve doch heldhaftige Annie Porter zorgde er al voor dat we aan het einde van de eerste Speed opgelucht adem konden halen, en ook dit keer staat ze haar mannetje. Dat moet ook wel, want de echte held van de eersteling (Keanu Reeves) is door eigenwijzigheid afgehaakt. Annie heeft daarom een nieuw vriendje (Jason Patric) en moet met hem samen ervoor zorgen dat er geen rampzalige aanvaringen plaatsvinden tussen schip en andere schepen, rotsen of complete havenstadjes.

Jan de Bont regisseerde deze sequel zelf en dat is opmerkelijk, want in Hollywood laten de mannen van het eerste uur het meestal afweten bij de vervolgjes. Maar De Bont is niet bang voor een uitdaging. Hij legt zijn lat gewoon weer een halve meter hoger en poogt vooral in stunts en camerawerk zichzelf weer te overtreffen. De Bont heeft beelden in zijn kop die soms doen denken aan de waanzin van Werner Herzog. De een is volgens de etikettenplakker een zakenman, de ander een kunstenaar... maar dat is een onzin-verschil.

Het plotje van 'Speed 2' is niet hoogdravend en lijkt voor De Bont ook alleen maar een alibi om zijn enorme fantasieën te verwezenlijken. Hij wil zijn cruise-schip het liefst midscheeps in een olietanker laten boren, maar laat hem daar op de toppen van de zenuwen net aan ontwijken. Hij zorgt ervoor dat het schip een compleet stadje overvaart, daar waar Herzog ooit een compleet schip ('Fitzcarraldo') over een berg heen liet sjorren.

De Bont heeft de cinematografische kracht van een reus, zoals D.W. Griffith en Cecil B. DeMille die ooit aan de dag legden. Maar hij irriteert ons door zijn gemakzucht over de verhalen die hij te vertellen heeft. Daar ontbeert hij elke drang tot epiek. Pas als hij dat element tot zijn werk toelaat, zullen we echt voor hem buigen.

DvdH.

Première 3 juli 1997