'Nerolio' is ode aan het verlangen
en de dood van Pasolini
Het leven en de dood van Pier Paolo Pasolini is een stukje onverwerkt verleden
voor Italiaanse filmmakers. De laatste jaren is er al een paar keer geprobeerd
om de raadsels en mysteries rond de homoseksuele dichter-regisseur te ontwarren.
Pasolini refereerde in zijn films een aantal malen aan geweld en pijn, alsof
hij voorvoelde dat zijn verlangen om met jongens te zijn uiteindelijk zou
leiden tot de dood. Pasolini werd in 1975 door een schandknaap gruwelijk
toegetakeld en uiteindelijk vermoord.
Een paar jaar geleden verscheen er in de bioscopen al het werkje 'Un delitto
italiano' dat op zoek ging naar de motieven van zowel slachtoffer als dader
om elkaar te treffen met deze dramatische ontknoping als niet te vermijden
einde. Nu is er 'Nerolio' van Aurelio Grimaldi een film die zich alleen
nog maar focust op de kunstenaar en het lot dat hij blijkbaar voorvoelt.
In sombere tonen verteld, zien we hoe hij (overduidelijk Pasolini al wordt
hij niet met zoveel woorden benoemd) naar jongens kijkt, naar ze verlangt,
hoe hij ze in zijn auto haalt en ze streelt.
Uiteindelijk laat hij een van hen toe in zijn leven. Die knaap schrijft
ook en onze dichter wil diens werk wel lezen in ruil voor seks. Een deal
die hoe kan het anders tot ontevredenheid leidt bij allebei, met als gevolg
dat er ruzie komt, dat de jongen de dichter met een stok bewusteloos slaat
en over hem heen rijdt met de auto.
'Nerolio' is gedraaid in zwart-wit. Alsof de maker van de eerste seconde
af wil onderstrepen dat het hier gaat om een treurige geschiedenis. Zelfs
als er gelachen wordt in de film, zelfs als er een moment is van prettige
energie dan nog maakt de fotografie dat we alles beschouwen in trieste tonen.
Veel lucht wordt ons daarin niet gegund, en wie er gevoelig voor is, merkt
al snel dat de film beklemmend is.
Regisseur Grimaldi houdt die wurggreep van de eerste tot de laatste seconde
vol, alsof hij ons meegezogen wil laten worden in dat verlangen van Pasolini
naar goedkope erotiek. Een verlangen waar hij zelf ook niet aan ontkomen
kon, zelfs al wist hij dat het zijn ondergang zou betekenen. Grimaldi is
er op die manier in geslaagd dicht bij een waarschijnlijke waarheid te komen.
Dick van den Heuvel
Première 14 augustus 1997
|