'Mary Reilly' in de ban van
Dr. Jekyll en Mr. Hyde

Hij is een man van weinig woorden, Mary Reilly's nieuwe werkgever. En zien doet ze hem nauwelijks, omdat dr. Jekyll bijna dag en nacht in zijn laboratorium doorbrengt. Maar bij hun korte ontmoetingen toont de broedende wetenschapper toch warme belangstelling voor zijn kamermeisje, zeker nadat hij de littekens op haar armen en hals heeft gezien. Die heeft ze overgehouden aan een afschuwelijke nacht met een agressieve rat in een kast, waarin haar vader haar bij wijze van straf had opgesloten.

Die ervaring heeft haar psyche niet ongemoeid gelaten, zo maakt hoofdrolspeelster Julia Roberts met nerveus knipperende ogen en trekkende mond overduidelijk. Ze is als een muis die op zijn staart is getrapt en voortdurend bang is dat dat weer gebeurt. Ook dr. Jekyll heeft zielepijn. Zozeer verafschuwt de nette dokter zijn donkerder gedachten, dat hij die voor altijd wil uitbannen. Zijn wetenschappelijke experiment pakt echter verkeerd uit: Dr. Jekyll's persoonlijkheid wordt letterlijk gespleten.

De man die hij kort daarna als zijn assistent aankondigt, is in werkelijkheid zijn duistere alter ego. Mr. Hyde is alles wat de bescheiden, aarzelende Dr. Jekyll niet is. Onder dekking van de nacht bezoekt de zelfverzekerde Hyde bordelen en toont zich onder de gaslantaarns van Londen bovendien een waardig collega van de roemruchte moordenaar Jack the Ripper.

Na zijn bloedige nachtelijke uitspattingen trekt Hyde zich weer terug achter het uiterlijk van de keurige Jekyll, die steeds minder controle krijgt over zijn kwaadaardige tweede ik. De strijd tussen de twee zielen in Dr. Jekyll's borst, beschreven in de klassieke novelle van Robert Louis Stevenson, werd recentelijk in het boek van Valerie Martin bekeken door de ogen van kamermeisje Mary Reilly.

De paralellen tussen de ontwikkeling van de twee geestelijk gekwetste, tot elkaar aangetrokken personages worden onderbelicht in de verfilming van Stephen Frears. Zijn gotische romance, gemaakt met nagenoeg hetzelfde team als 'Dangerous Liasons' mist de dramatische kracht, de spitsheid en de erotische ondertoon van dat met Oscargoud omhangen meesterwerk. John Malkovich blijft als getormenteerde ziel boeiend om naar te kijken, maar dreigend óf romantisch wordt 'Mary Reilly' nooit.

E.K.

Première 20 juni 1996