|
Van paria tot Oscarkandidaat
Matt Damon's 'Good Will Hunting'
onverwacht succesvol
door Eric Koch
Een miljoen dollar kregen Matt Damon en zijn kameraad Ben Affleck aangeboden,
als ze maar niet de hoofdrollen in hun eigen filmverhaal wilden spelen.
Ze dreigden hun scenario kwijt te raken, maar hielden vol. Met succes: 'Good Will Hunting' haalde negen Oscarnominaties binnen, waaronder die voor Beste Film, Beste
Scenario en Beste Acteur voor Matt Damon.
 Robin Williams (links) en Matt Damon bij de première van 'Good Will Hunting'.
"Zo'n happy end had ik vijf jaar geleden niet durven dromen", keek Matt
Damon bij de perspresentatie van 'Good Will Hunting' in New York terug op
de avonturen met zijn geesteskind. Hij schreef een eerste aanzet voor zijn
inspirerende 'Rocky'-variant als opstel op college in zijn geboorteplaats
Boston. "Toen ik mijn leraar meldde dat ik er geen slot aan kon breien,
raadde hij me aan om door te schrijven. Hij vond het veelbelovend. Toen
ik naar Los Angeles ging om daar mijn geluk te beproeven, heb ik 't meegenomen.
In LA liet ik 't lezen aan mijn jeugdvriend Ben Affleck, die me voorstelde
om samen verder te schrijven.
Hoe dat precies in zijn werk moest gaan was ook hem niet duidelijk, zodat
het verhaal een jaar in een schoenendoos bleef liggen. Maar omdat niemand
ons als acteur een kans wilde geven, hebben we het stof van mijn opstel
geveegd en zijn gaan schrijven. Om er later een 16 mm-film van te kunnen
maken, zoals bijvoorbeeld Keven Smith met 'Clerks' succesvol deed. We hadden
een tekstverwerker en een cassetterecorder en al improviserend groeide langzaam
een scenario. Een paar regels per dag."
 Will Hunting (Matt Damon) geeft blijkt van zijn wiskunde-knobbel.
Zo ontstond een verhaal over een jongen (Matt Damon) uit een eenvoudige
wijk uit Boston, die een bijzondere aanleg voor wiskunde blijkt te hebben.
Dat wordt bij toeval ontdekt door een professor op de universiteit, die
de jongen onder zijn hoede neemt. Emotionele problemen, die in het verleden
hebben geleid tot agressief gedrag en veroordelingen, worden vervolgens
behandeld door psycholoog Robin Williams. Diens warme, wezenlijke belangstelling
leidt ertoe dat Damon in alle vrijheid een keuze kan maken tussen een onbekommerd
leven tussen zijn vrienden in de bouw en een bestaan dat eisen stelt aan
zijn geniale talent.
"Om op de set zo'n befaamde acteur als Robin Williams voor het eerst jouw
tekst te horen uitspreken, was een ontroerend moment. De tranen sprongen
me in de ogen." Damon lacht. "Van de weeromstuit begon Williams mee te huilen.
Dat tekent hem. Een kwajongen met een groot hart. Altijd bezig om je aan
het lachen te maken. En als-ie je eenmaal te pakken heeft, laat-ie je niet
meer los. Als een roofdier bijt hij zich in je vast, totdat je huilend van
het lachen over de grond rolt en om genade vraagt."
 Matt Damon op een plek waar hij vijf jaar geleden niet van had durven dromen:
bij een Oscarbeeld als tweevoudig kandidaat voor Hollywoodgoud.
Niet lang daarvoor stond Damon het huilen nader dan het lachen. Dertig dagen
hadden Ben Affleck en hij van producent Castle Rock gekregen om hun scenario
elders aan de man te brengen. Als ze dat niet zo lukken, kreeg Castle Rock
alle rechten om de film zonder de beide onbekende acteurs te maken. "Drie
weken waren al verstreken, toen Ben Affleck toevallig Kevin Smith sprak
en hem het scenario te lezen gaf. Die gaf 't aan regisseur Gus van Sant
en die bracht ons project vervolgens op het nippertje bij Miramax onder.
Op voorspraak van Van Sant maakten zij geen bezwaar tegen Ben en ik als
hoofdrolspelers."
Bij Castle Rock zullen ze zich inmiddels voor het hoofd slaan. Nog voordat
'Good Will Hunting' uitkwam, kreeg Matt Damon hoofdrollen in de nieuwe films
van kopstukken Francis Coppola ('The Rainmaker', binnenkort ook in ons land
te zien) en Steven Spielberg ('Saving Private Ryan', tegenover tweevoudig
Oscarwinnaar Tom Hanks) en werd daarmee op slag een van de belangrijkste
nieuwe Hollywoodgezichten. Ook al door die plotselinge populariteit van
Damon haalde 'Good Will Hunting' in Amerika tot dusver al 140 miljoen gulden
binnen.
 Links Ben Affleck als Wills beste vriend Chuckie en Matt Damon.
"'t Is nu makkelijk om neerbuigend te doen over de angstigheid van Castle
Rock", zegt Matt Damon. "Maar ik loop inmiddels lang genoeg mee om te begrijpen
dat iedereen liever Brad Pitt of Jim Carrey heeft dan twee onbekenden. Grote
namen zijn nu eenmaal een grotere garantie voor succes. We hebben een moment
geaarzeld over hun aanbod. Een miljoen sla je als werkloze acteur niet zo
gemakkelijk af, maar 'Good Will Hunting' hadden we niet geschreven om er
geld mee te verdienen. We wilden ons als acteurs presenteren.
De personages waren ons vertrouwd, maar stonden tegelijkertijd ver genoeg
van ons af om een uitdaging te zijn." Hij lacht. "Over genialiteit kon ik
natuurlijk meepraten. Nee, daar hebben we ons in moeten verdiepen. We hebben
over dat onderwerp veel gelezen en met mensen gesproken die zulke genieën
kenden. Hoe praat zo iemand, hoe gedraagt-ie zich?
Bijzonder talent
Maar uiteindelijk moest 't ook een gewone jongen zijn. Dat was 't uitgangspunt:
iemand die zich door een bijzonder talent boven zijn milieu uit kon werken."
Geen nieuw verhaal, geeft Damon onmiddellijk toe. "Daarom hadden we ook
een bijzondere regisseur nodig als Gus van Sant. Hij weet niet alleen in
acteurs het beste boven te brengen, maar geeft ook de meest alledaagse gebeurtenissen
iets eigenzinnigs."
In korte tijd heeft de ooit chronisch werkeloze Matt Damon nu drie befaamde
cineasten meegemaakt. "Coppola geeft zijn acteurs veel ruimte. Hij laat
je op 25 verschillende manieren een deur openen. Hoe voelde dat, vraagt-ie
dan na weer een opname. Gus is heel toegeeflijk, nodigt je uit om met ideeën
te komen. Spielberg wil de meest ingewikkelde opnames in één take vastleggen."
 Minnie Driver als Skylar en Matt Damon als Will Hunting.
Hoe gecompliceerd ook, hij heeft alle bewegingen van camera en acteurs precies
in zijn hoofd. En iedereen van zijn grote crew van 400 man weet wat hij
wil. "Tom en Damon rennen van a naar b, vervolgens explodeert bij c een
bom, als ze bij d zijn valt die muur om, daar spreekt Tom zijn regel tekst,
Damon duikt weg, twee stuntmensen vliegen door de lucht, Damon springt uit
de loopgraaf en rent vervolgens naar merkteken e. Daar zegt hij zijn zin,
terwijl de camera over zijn hoofd scheert... OK, opname... Vervolgens nam
Tom me dan even apart om een gewone jongen als ik in eenvoudige termen uit
te leggen wat er van me verwacht werd."
Dat Matt Damon inmiddels het witte doek heeft veroverd, wil niet zeggen
dat hij zijn schrijfpen heeft opgeborgen. "Als acteur blijf je afhankelijk
van anderen. Zekerheid bestaat in Hollywood niet. Een van de redenen waarom
zoveel acteurs daar betrekkelijk jong in het huwelijk treden. Dat geeft
je enig gevoel van controle over je leven. Ik blijf liever schrijven." De
populaire jonge acteur grijnst. "Want aan trouwen ben ik nog lang niet toe."
Publicatie 12 maart 1998
| 
