Salma Hayek: dodelijke verleiding 'From Dusk Till Dawn' door Eric Koch Lang duurt haar optreden niet eens, maar met haar dodelijke slangendans hypnotiseert Salma Hayek in 'From Dusk Till Dawn' haar ademloze publiek op het witte doek èn in de bioscoopzaal. Hollywood verkeert nog steeds in trance en overspoelt de oogverblindende Mexicaanse actrice met aanbiedingen. Een mooie beloning voor het overwinnen van haar eigen doodsangst voor slangen, glimlacht Salma tijdens een kort bezoek aan Amsterdam. Haar pas de deux met een boa constrictor vormt (niet eens zo verwonderlijk) een ommekeer in de nieuwe film van Robert Rodriguez ('El Mariachi') en scenarist Quentin Tarentino ('Pulp fiction'). Daarvóór ontrolde zich het verhaal in typische Tarentino-vorm. Geweld en zwarte humor kenmerkten de kidnapping van het gezin van priester Harvey Keitel door twee voortvluchtige roofovervallers. George Clooney (zo imponerend dat hij inmiddels is geëngageerd als de nieuwe Batman) is de verstandigste van de twee en Tarentino zelf geeft gestalte aan Clooney's psychotische broer. Tegen de avond houden ze halt bij een morsige, schreeuwend verlichte amusementstent bij de grens met Mexico. Chauffeurs laten zich daar vergasten op drank en een show van schaars geklede jonge vrouwen. Met haar gigantische slang is Salma Hayek letterlijk de showstopper van de avond. Sensueel wiegt Salma toeschouwers in trance om zich vervolgens te ontpoppen tot hogepriesteres van een monsterlijke clan menseneters. Haar sein tot avondeten verandert 'From Dusk Till Dawn' (deze week in première) dan van een spannende vlucht in een regelrechte (en amusante) horror-parodie. Als je met Antonio Banderas hebt gevreeen," verwijst Salma naar haar optreden met de Spaanse hartenbreker in de actiefilm 'Desperado', is optreden met een boa constrictor een fluitje van een cent. Dat grapje kan er nu vanaf, maar tot een dag voor de opnamen was het onzeker of Salma de scène met de slang zou kunnen spelen. "Ik had een fobie voor slangen. Het zweet brak me al uit als ik aan zo'n beest dacht. Maar ik wilde niet zo gemakkelijk opgeven. Weken van te voren ben ik naar een dierenwinkel gegaan om met zo'n boa vertrouwd te raken. Pancho had ik 'm gedoopt, om mezelf tot een band met dat beest te dwingen. Maar de eerste dagen dat ze die slang voor me uit zijn kooi tilden, stond ik in de verste hoek te trillen. 't Kostte me twee weken om zo dichtbij te komen dat ik 'm met een vinger kon aanraken. Steeds dichterbij kwam de dag dat ik als slangenbezweerster zou moeten optreden. In meditaties probeerde ik met de boa te communiceren, om een met 'm te worden. In die dierenwinkel mocht ik inmiddels niet meer komen, want 't was ze inmiddels duidelijk dat ik dat beest toch niet zou kopen. Maar op de dag voor de opnames sprak ik toevallig met een producent over m'n angst voor slangen. Hij bleek een heel bijzonder mens. Je kunt zo'n fobie ergens in je lichaam wegbergen, hield hij me voor. Hij heeft me een tijdlang vastgehouden en daarna heb ik een half uur bijna hysterisch zitten huilen. Vervolgens bleek m'n angst verdwenen." Geen toeval, die ontmoeting, oordeelt Salma. Haar carrière is gebouwd op dat soort beslissende momenten. Neem haar doorbraak als actrice in Mexico. "Tijdens mijn toneelopleiding ben ik bij wijze van acteeroefening bloemen gaan verkopen in een park in mijn woonplaats. Prompt werd ik aangevallen door een verkoopster die me hardhandig van haar grondgebied wilde verwijderen. Even later kreeg ik een aanbieding van een pooier om bij hem in zijn bordeel te komen werken. "Bij mij verdien je met jouw gezichtje veel meer dan met die bloemen", beloofde hij me. Dat verhaal vertelde ik even later in geuren en kleuren aan een vriendin. Ons gesprek werd toevallig opgevangen door een producente, die me ter plekke uitnodigde om auditie te doen voor een nieuwe soap-opera. Daar zijn de televisie-avonden in Mexico mee volgestouwd. Allemaal rond ongelukkige vrouwen die worden uitgebuit. Maar 'Teresa' was anders. Zozeer dat niemand in het vak geloofde dat het een succes kon worden. Ik speelde het tegendeel van al die martelaressen, een jonge vrouw die zelf haar omgeving manipuleerde. Die serie werd een enorme hit. Ik kon geen kwaad meer doen. Met een paar collega's heb ik 'ns een stuk van Alan Aykbourne op de planken gebracht. Niet echt iets voor een Mexicaans publiek, dachten we. Maar avond aan avond zat 't theater bomvol, opeengepakt tot aan 't plankier. Vanaf het moment dat ik opkwam bleven ze Teresa, Teresa roepen. Teresa, we houden van je. Dat tv-succes vond ik verstikkend. Ik wilde geen soap opera-ster zijn, maar een actrice. En het liefst in films. In Mexico worden die nauwelijks gemaakt en daarom ben ik naar Hollywood gegaan. In Mexico konden ze niet begrijpen dat ik als grote ster in Los Angeles weer vanaf het nulpunt wilde vertrekken. Niemand kende me daar." Maar opnieuw was het lot Salma gunstig gezind. Regisseur Roberto Rodriguez ging op een avond zappend de tv af, tot hij op de spaanstalige zender Salma zag tijdens een interview. Hij vroeg haar voor zijn eerstvolgende productie en samen met Rodriguez veroverde Salma vervolgens Hollywood. "Roberto maakt films voor een appel en een ei. Hij weet op alles geld uit te sparen." Ze lacht. "Ja, ook op mij. Maar je weet dat hij zijn zuinigheid tot iets bijzonders leidt. 'El Mariachi', zijn eerste film, maakte hij voor 7000 dollar en die bracht miljoenen op. Omdat hij me m'n eerste kans heeft gegeven, kan ik hem niets weigeren. Vier films heb ik nu met 'm gemaakt. Al wil hij me voor niet meer dan een zinnetje laten overkomen, dan kom ik. Of voor iets doodengs als een slang. Ik zag die dans niet als zomaar een striptease-nummer. Bij de Azteken speelde de slang een belangrijke rol bij bepaalde bloedige rituelen. Het dier gold als een symbool van innerlijke kracht. Die moest ik in mezelf zoeken, vond ik, als ik overtuigend mijn toeschouwers in een trance wilde brengen. Die dans moest een uitoefening van macht worden. Als een dodelijke spin zou ik mijn slachtoffer mijn wil opleggen. Ze lacht. "Je zou zeggen dat zo'n dans van a tot z zou zijn voorbereid. Dat elke beweging vast zou staan. Maar daar was natuurlijk weer geen tijd en geld voor. Ik moest 't ter plekke improviseren. Maar omdat ik me goed in de achtergrond had verdiept, ging 't allemaal vanzelf. Alsof ik zelf in een trance was." Ook in Amerika is Salma niet op voor de hand liggend succes uit. "Ik leg me nergens op vast. Weliswaar heb ik onlangs 'Fled' opgenomen, een grote actiefilm, maar alleen maar om met Laurence Fishburne te werken. Hij is al jaren een idool van me. Toch had ik 'Fled' al afgezegd. Maar bij de opnamen van een andere, kleine artistieke film liep ik in New York toevallig Fishburne tegen het lijf. Toevallig? Hij heeft me overgehaald om alsnog mee te doen. Als alle liefdesscènes uit het script worden gehaald, heb ik als voorwaarde gesteld. Daar gingen ze mee akkoord. Niet dat ik tegen dat soort scènes bezwaar heb, maar hier waren ze er met de haren bijgesleept. Als iets functioneel is, heb ik nergens problemen mee. Ook niet met naaktheid. Binnenkort begin ik met een film over schilderes Frida Kahloo. Daar zit een scène in waarin ze bij een autobus-ongeluk invalide raakt. In diezelfde bus zit ook een schilder en terwijl Frida bebloed en met weggescheurde kleren op de grond ligt, daalt er een regen van bladgoud op haar neer. Is blijkbaar echt gebeurd. Dat levert een bijzondere, fantasievolle en symbolisch geladen scène op." Ook na die film moet Hollywood nog even geduld hebben, want Salma keert eerst terug naar Mexico voor een film. "Die speelt zich af in de jaren dertig. Een tijd dat een sterke artistieke beweging een eigen Mexicaanse identiteit uitdroeg, die ook doorwerkte op de overheid. Zo'n samenbindend gevoel van eigen cultuur is Mexico op dit moment kwijt. De situatie is desastreus. De regering is corrupt en inplaats van het versterken van onze eigen, bijzondere achtergrond spiegelen we ons aan buurman Amerika. En voelen we dat we in vergelijking daarmee tekort schieten. Daar iets tegen te helpen doen vind ik belangrijker dan een snel succes in Hollywood." Op kortere termijn zoekt Salma een vriendje. Maar zeker niet in Mexico. "De mannen daar zijn macho's. Vrouwen horen achter het aanrecht, vinden ze. Ik zoek iemand die zich niet stoort aan mijn succes. Iemand die zichzelf kan blijven en die mij niet van mijn werk wil houden. Want ik ben van plan om nog heel veel te doen!" Première 4 juli 1996