Fraaie rol Oscarwinnares in Dolores Claiborne

Kathy Bates herenigd met griezelkoning Stephen King

door Eric Koch

Op het toneel won ze prijs na prijs. Maar Hollywood vond haar te dik. Hulp kwam van een onverwachte kant. Griezelspecialist Stephen King bood Kathy Bates in Misery de kans om een onvergetelijke rol neer te zetten. Een Oscar en verschillende memorabele rollen later zet Bates als Dolores Claiborne opnieuw haar tanden in een geesteskind van King. En weer is het resultaat imponerend.

Ik heb reden om Stephen King dankbaar te zijn," glimlacht de Oscarwinnares in Deauville, waar Dolores Claiborne haar Europese doop kreeg. De rol als de van moord beschuldigde Dolores geeft de Oscarwinnares de gelegenheid om een scala aan emoties te laten zien en laat haar een kwart eeuw ouder worden.

Die tijd heeft Dolores getekend. In dienst van een veeleisende rijke dame heeft ze zich afgeslooft en als de bejaarde potentate dood onder aan de trap wordt gevonden, wordt er beschuldigend naar Dolores gewezen. Die moord-aanklacht brengt haar dochter terug naar haar geboortedorp en tussen beiden moeten lang verzwegen gebeurtenissen uit het verleden worden uitgesproken. De gewelddadige dood van Dolores echtgenoot speelt daar een belangrijke rol in.

Om haar ouder worden geloofwaardig over te brengen werd Kathy elke dag ruim tweeënhalf uur door de opmaakafdeling onder handen genomen. Ik kreeg een soort latex-masker op mijn gezicht. Die tweede huid moest er aan het eind van de dag bijna afgestroopt worden. Geen pretje: mijn huid werd er helemaal ruw van."

Mimiek

Belangrijker dan dat uiterlijke hulpmiddel vond Kathy Bates om Dolores Claiborne via haar motoriek te karakteriseren. Samen met een coach heb ik geschaafd aan de mimiek, de manier van lopen en het accent van iemand, die ruim twintig jaar van haar leven zware huishoudelijke arbeid heeft verricht en moeilijk ter been is."

Dolores was een kolfje naar haar hand. Ik hou van sombere, getergde personages," lacht ze. Types die getekend zijn door het leven en op het punt staan van instorten. Maar ook de moeizame verstandhouding tussen haar en haar dochter vond ik heel interessant. Ik heb met Jennifer Jason Leigh heerlijk samengewerkt. Een vakvrouw, intelligent en altijd uitstekend voorbereid. Ik heb geen kinderen, maar ik zag Jennifer bijna als mijn eigen dochter."

Die filmrelatie deed haar denken aan haar eigen moeder. Voor haar is mijn succes eigenlijk te laat gekomen. Ze was al veertig toen ik werd geboren. Ik had haar zo graag overal mee naar toe genomen, maar ze is te oud om te reizen. Dat vind ik enorm spijtig."

Ze heeft de bouw van haar moeder, zegt ze. En dat hield een eerdere entree in Hollywood tegen. Telkens weer werd ze bij verfilming van een succesvol toneelstuk vervangen door een (slankere) Hollywood coryfee. Diane Keaton nam haar plaats in in Crimes of the heart , Sissy Spacek werd uitverkoren voor de verfilming van Night Mother en Kathy s rol in Frankie and Johnny (nota bene speciaal voor haar geschreven) werd in de bioscoop gespeeld door Michelle Pfeiffer.

In Hollywood wordt veel gewicht toegekend aan het uiterlijk," zegt ze ironisch. Maar in het theater gaat het niet eens zoveel anders. De dochter in Night Mother is door de auteur beschreven als een 45-jarige vrouw met anorexia. Ik was 35 en te dik. Afvallen, eiste de regisseur. Maar zonder een pondje minder werd ik voorgedragen voor de hoogste toneelonderscheiding. Later werd het stuk in een nieuwe produktie opgevoerd in Texas. In een advertentie werd er gezocht naar een 35-jarige, te dikke actrice..... Over vooroordelen gesproken."

Jojo-syndroom

Hollywood en de modebladen houden ons een modebeeld voor, waaraan maar enkelen kunnen voldoen. Toen ik als actrice begon zei iedereen dat ik twintig pond lichter moest worden. Je vermoordt jezelf bijna om dat gewicht bereiken en vervolgens komt er uit frustratie nog meer bij dan je ooit had. Een jojo-syndroom zou je het kunnen noemen. Uiteindelijk ben je dikker dan je zonder dat gerommel geweest zou zijn. Ik heb spijt, dat ik zoveel jaren door die verkeerde ideeën heb verpest."

Ik weet inmiddels hoe het in Hollywood werkt. Natuurlijk had ik een paar van die mooie toneelrollen graag in de film gespeeld, maar desondanks kijk ik enorm tevreden terug op wat ik tot dusver heb mogen doen. Op het toneel, maar nu ook op film. En stiekem denk ik weleens: een mooie wraak op al diegenen die zeiden dat ik te dik was om ooit succes te boeken!"

Foto 1: Een jonge Dolores Claiborne, wordt na tweeenhalf uur op de make-up stoel een kwart eeuw ouder (foto 2)

Publicatie 18 januari 1996