|
Palmwinnaar schildert met emoties Jonathan Pryce trekt door Eric Koch Hij borg zijn kwasten en zijn ezel een kwart eeuw geleden op om acteur te worden. Maar Jonathan Pryce schildert nog steeds. Met emoties. Zijn prijzenkast, vol met theateronderscheidingen, werd in Cannes aangevuld met de prestigieuze Gouden Palm voor zijn optreden in 'Carrington'. Oscarwinnares Emma Thompson speelt als eigenzinnige schilderes de titelrol, maar Pryce verovert het witte doek als de cynische, homoseksuele intellectueel Lytton Strachey aan wie Carrington haar hart verliest.
In de hotelsuite in Londen, waar Pryce herinneringen ophaalt aan 'Carrington', lijkt de acteur in niets op het personage dat hem lauweren bezorgde. Met Lyttons omvangrijke baard is ook zijn sarcasme en zelfs zijn stem verdwenen. "Lytton was als een masker voor me", zegt de aimabele Brit. "Heerlijk om me achter te verbergen. Weet je dat ik voor het eerst ontspannen naar mezelf op het witte doek heb kunnen kijken? Ik zag gewoon iemand anders." Pryce's zelfkritiek was ook de reden dat hij een kwart eeuw geleden een punt zette achter zijn ambities om schilder te worden. "Ik vond m'n eigen schilderijen nooit bijzonder genoeg. En toen ik in diezelfde periode als beginnende acteur van verschillende kanten complimenten kreeg heb ik daarvoor gekozen. In het theater kon ik niet naar mezelf kijken. Vond ik wel zo aangenaam." Hoezeer hij er inmiddels aan verslingerd is geraakt, acteren was aanvankelijk een keuze voor de makkelijkste weg. Op de academie voor kunstzinnige vorming moest Pryce naast het schilderen nog een tweede vak kiezen. Het simpelste was de acteeropleiding, hoorde hij. "We zaten met z'n drieën in de klas," kijkt Pryce terug. "De leraar trok zich van dat gebrek aan belangstelling niets aan. Hij heeft mij z'n liefde voor het vak overgebracht." Hij had er al wat kleine televisie- en filmrollen op zitten voordat 'Brazil', de hallucinerende filmfabel van Terry Gilliam, hem de mogelijkheden van de cinema liet zien. "Dat was zo'n ervaring die je maar eens in de zoveel tijd meemaakt. Terry moedigt je enorm aan. Hij gebruikte bovendien weinig close-ups, zodat je net als in het theater met je hele lichaam kon werken." Via 'Brazil' deed Pryce ook Hollywood aan. "Ik vond 't reuze spannend", herinnert hij zich. "In een open Corvette Mustang op de zonovergoten Sunset Boulevard naar de meisjes fluiten; ik voelde me net een echte filmster." Dat eerste Hollywood-avontuur smaakte echter niet naar meer en Pryce richtte zich weer op het theater. Op Broadway won hij een Tony. 'Carrington' is zijn tweede bijzondere ervaring op filmgebied. "Die palm maakt 't extra de moeite waard. Niet m'n eerste filmprijs", lacht hij. "In '81 werd ik na 'Breaking Glass', een punkfilm, door een dagblad uitgeroepen als beste jonge acteur. De krant is inmiddels opgeheven. Dat zegt genoeg." "Toen ze me benaderden voor Carrington en iets over het onderwerp vertelden, vroeg ik me af wie er iets zou willen weten over die leden van die intellectuele groep uit het begin van deze eeuw. Maar het scenario vond ik heel ontroerend. Dat komt pas echt tot leven door je wisselwerking met je tegenspeelster. Met Emma kreeg ik als vanzelf een prima relatie. Heb ik wel eens anders meegemaakt. Mijn tegenspeelster in Shakespeare's 'Taming of the shrew' had kennelijk zo de pest aan me, dat ze me op het toneel wèrkelijk sloeg inplaats van net te doen alsof. Het ergste was dat ik niets terug kon doen." "Vrienden zijn we nooit geworden, maar we kregen uiteindelijk wel respect voor elkaar. Zo'n ervaring maakt me extra voorzichtig bij het kiezen van theaterrollen. Je moet zo'n stuk nu eenmaal avond na avond spelen. Film heeft het voordeel dat je 't maar één keer goed hoeft te doen." Voorlopig neemt Pryce van beide disciplines even afstand. "Acteren is heerlijk, maar ik heb er ook een gezin naast. En we zijn toe aan vakantie." De kwasten en de verftubes gaan mee, vertelt Pryce. "Ik ben weer met schilderen begonnen. Die angst om te falen ben ik gelukkig kwijtgeraakt. Ik laat gewoon lekker ontspannen m'n creativiteit gaan. Heb ik toch geleerd in het theater, denk ik. Misschien wordt 't ooit nog eens wat met m'n schilderijen."
Première 2 november 1995. |
